Emmy Noether kimdir hayatı eserleri ödülleri

Bu yıl 133. doğum yılı olan dünyaca ünlü Yüksek Matematikçi ve Teorik Fizikçi Emmy Noether kimdir? 

Almanyalı Emmy Noether, modern matematiğe katkıları nedeniyle dünya tarihine adını yazdırmıştır. 23 Mart 1882'de doğan ünlü matematikçi Emmy Noether'ı Google unutmadı. Google bugün Emmy Noether'in 133. doğun yılı nedeniyle Doodle yayınladı. 

EMMY NOETHER KİMDİR?

Emmy Noether 1881 yılında Almanya’da doğdu annesi zengin bir ailenin kızıydı. 1933 yılında, yahudi olduğu için Naziler tarafından sürgün edildi. Nazilerin elinden kurtulmayı, başardı ve Amerika’da Bryn Mawr College’ de kısa bir süre profesörlük yaptı. 1935 yılında kanser olup öldü. Emmy Noether, Avrupa da üniversiteye giden ilk kadın olmuştur. Bunu başarmak için kişilerle ve kurallarla mücadele etmiş, akademik hayata başlamak için Hilbert’ten destek almıştır. 

2. Dünya Savaşı’ndan sonra Nazilerin yaptıklarının özrü olarak emmy onurlandırmak için ,Erlangen üniversitesi, matematik alanında uzman bir Gymnasivm’a Noether adını vermiştir.

Sonja Kowalewsky'den 30 yıl sonra doğan Emmy Noether'in modern soyut bilime katkılarını anlatmak için daha bilimsel bir yazı çerçevesi gerekir. Babası Max Noether (1844-1921) Almanya'da yaşamış, cebirsel fonksiyonlar teorisi, cebirsel geometride sayısız teoremleri ile tanınmış bir matemakçidir. Erlangen'de doğan kızı Emmy Noether, önce Göttingen'de profesör olmuş, modern cebire önemli katkılarda bulunarak sayısız öğrenciler yetiştirmiştir.

EMMY NOETHER MATEMATİK

Emmy Noether'in hazırladığı matematik çalışmaları üç "dönem"e ayrılmıştır. İlkinde (1908-19), cebirsel değişmezler ve sayı alanları üzerine etkin faydalar sağlamıştır. Varyasyonlar hesabındaki diferansiyel sabitler üzerine yaptığı çalışmaları, Noether teoremi, "modern fiziğin gelişmesine katkı sunup yol gösteren şimdiye kadar kanıtlanmış en önemli matematik teorilerisi" sayılır. İkinci dönemde (1920–26), "soyut cebri değiştiren" çalışması için kolları sıvadı. Emmy Noether, Idealtheorie in Ringbereichen (Theory of Ideals in Ring Domains, 1921) isimli kaleme aldığı makalesinde değişmeli halkalarda idealler teorisini geniş kullanıma sahip kuvvetli bir araç haline getirmiştir. Artan zincir koşulunu zarifçe kullanmıştır ve bu sebeple bu koşulu sağlayan nesnelere Noetherian denir. Üçüncü döneminde (1927-1935), değişmez cebirler ve hiperkompleks sayılar hakkında başlıca işler yayınlamıştır ve grupların representation teorisi ve modüller ve idealler teorilerini birleştirmiştir. Kendi yayınlarının yanı sıra Noether fikirleri konusunda da oldukça cömertti ve başka matematikçiler tarafından yayınlanan işlerde, bu işlerin alanlarının uzaklağına rağmen defalarca referans olarak verildi.