Emekli yaşında indirim

Hükümetin reform düzenlemeleri arasında yer alan Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasa Tasarısı’nda çalışma hayatını sevindirecek düzenlemelere gidiliyor.

Hükümetin isteğiyle tasarıya eklenen düzenleme ile yasa çıktıktan sonra işe gireceklerin emeklilikleri için aranacak 9 bin prim gününde değişiklik yapılırken, emeklilik için 68 yaş sınırından da vazgeçildi.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu tarafından ikinci kez alt komisyona gönderilen ve sendikalar ve bazı sivil toplum kuruluşlarının bazı hükümlerine karşı çıktığı tasarıda hükümetin isteğiyle değişiklik yapıldı. Alt Komisyonca yapılan düzenlemelerle emeklilik sisteminde çalışanlar lehine adım atıldı. Alt Komisyonda yapılan bazı düzenlemeler şöyle:

‘Mezarda emeklilik’ kalktı

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasa Tasarısı’nda tasarı yasalaştıktan sonra işe girenler için emeklilikte aranacak prim gün sayısının 9 bine çıkarılması hükmü yer alıyordu. Sendikaların “mezarda emeklilik” diye karşı çıktığı düzenleme değiştirildi. Yasa yürürlüğe girdikten sonraki her yıl işe girenler için emeklilikte aranacak prim gün sayısı 7 bin prim günü üzerine 100 gün eklenerek hesaplanacak. Örneğin, yasa 2007 yılında yürürlüğe girerse, 2007 yılında işe girenler için emekliliklerinde 7 bin 100, 2008 yılında ilk kez işe girenler iç in ise 7 bin 200 gün aranacak.

Tasarı yasalaştıktan sonra sigortalı olanlar için emeklilik yaşında da kademeli bir geçiş öngörülüyordu. Tasarıda 2048 ile 2056 tarihleri arasında kadın ve erkek için emeklilik yaşı 65 olarak düzenleniyor, bu tarihten sonra ise kademeli olarak 2075 yılında yaş sınırı 68’e çıkarılıyordu. Alt Komisyonda yapılan düzenlemeyle emeklilikte yaş sınırının 65 olarak kalması benimsendi. Böylece 2056 yılından sonra emekli olacaklarda da yaş sınırı 65 olacak.

Ücretsiz tedavi

Alt Komisyonda tasarının Genel Sağlık Sigortasıyla ilgili hükümlerinde de değişiklik yapıldı. Buna göre birinci basamak sağlık hizmetlerinden yararlanmak için alınacak 2 YTL’lik ücretten vazgeçildi. Genel Sağlık Sigortası kapsamında olanlar hiçbir ücret ödemeden birinci basamak sağlık hizmetlerinden yararlanabilecek. Alt Komisyonda, zorunlu ortopedik malzemelerin alımında alınacak katkı payı da kaldırıldı. Bu tür malzemeleri kullananlar, söz konusu cihazları herhangi bir katkı payı vermeden alabilecekler.

Ölüm aylıklarına yeni düzenleme

Tasarıda yapılan düzenlemeye göre, malullük ve ölüm aylığı bağlanmasında son beş yıl içinde 900 gün prim ödenmiş olması yeterli olacak. Alt Komisyon erken yaşlanma sebebiyle emeklilik yaş sınırını da 50 olarak belirledi. Alt Komisyonda kız ve erkek çocukları ile eşlerinden maaş alanların evlenmeleri halinde verilecek “evlilik yardımı”nın 24 maaş olarak belirlenmesi görüşü de ağırlık kazandı. Halen sadece kız çocuklarına verilen evlilik yardımı tasarı bu şekliyle yasalaşırsa erkek çocukları ile eşlere de bir kez olmak üzere verilecek. Halen emekli sandığına tabi olanların kız çocuklarına 12, SSK ve Bağ- Kurlular’ın kız çocuklarına ise 24 aylık maaş tutarında yardım yapılıyor. Komisyon, evlilik yardımını bütün sosyal güvenlik kurumları için 24 ay olarak belirlemeyi de planlıyor.

Sistem nasıl işleyecek?

Örneğin; Babasından dolayı SSK’dan annesi ve bir kız kardeşi ile birlikte ölüm aylığı alan kız çocuğu, evlenirse iki yıllık maaşı kadar toptan ödeme alabilir. Bilindiği gibi bir eş ve iki çocuk arasında aylık şu şekilde paylaştırılıyor; Ölen sigortalının aylığının yüzde 50’si eşe, ve kalanı yüzde 25’er oranında çocuklara dağıtılır. Kız çocuklarından birisi evlenirse kendi hissesi (%25) olan aylığının iki yılını peşin alır. Ancak iki yılın sonunda evlenen kız çocuğunun hissesi anne ve kardeşe dağıtılır. Evlilik toptan ödemesi alan kız çocuğu iki yıldan önce boşanırsa kendisine iki yıl tamamlanmadan aylık bağlanmaz. Toptan ödeme bir seferlik yapılır. İkinci evliliklerde toptan ödeme yapılmaz.

Haber: Şükran Kaban
Kaynak: www.turkiyegazetesi.com