Emekli maaşı nasıl hesaplanır?

Emekli maaşı nasıl hesaplanır? Belki bir çoğunuz bu sorunun cevabını bilmiyorsunuzdur. Memurhaber.com yazarı Bünyamin Esen bir okurundan gelen bu soruya yanıt verdi.

"İlk işe giriş tarihine göre 25 yıllık sigortalılık süresi dolduğu anda emekli olmak mümkün" diyen Esen, 5450 prim ödeme günün de dolması gerektiğini ifade etti.

İşte Bünyamin Esen'e gelen soru ve verdiği yanıt;

“Bünyamin bey, 01.11.1989 tarihinde sigortaya giriş yaptım. Şuan itibari ile 6200 günüm var ödenmiş olan. Sigortaya ödemeler 2800 TL üzerinden yapılıyor. Doğum tarihimin 28.10.1971. Ne zaman emekli olabilirim? Ne kadar maaş alabilirim? Bugünkü ödenen rakamlar üzerinden bilgi verirseniz sevinirim"

(...) Sayın okurumuz; sorduğunuz sorunun iki boyutu bulunuyor. Sorunun birinci boyutu ile ne zaman ve hangi koşullar ile emekli olacağınızı, ikinci olarak ise size hangi tutar üzerinden emekli maaşı bağlanacağını öğrenmek istiyorsunuz.

Sıkça sorulan bu soruları sırasıyla cevaplandıralım.

Normal Emeklilik Koşullarınızla Yaşa Takılıyorsunuz

İlk işe giriş tarihinize göre 25 yıl sigortalılık süresini doldurmanız ve 5450 prim ödeme gün sayınızın bulunması halinde emekli olabilirsiniz.

Prim ödeme gün sayınızı çoktan doldurmuşsunuz. 25 yıllık sigortalılık süreniz ise bir yıl sonra dolacak. Öte yandan sosyal güvenlik reformları ile getirilen kademe dolayısıyla siz de yaşa takılan sigortalılarımızdansınız. Tabi olduğunuz yaş 51 yaştır. Halen 41 yaşındasınız, dolayısıyla en az 10 yıl daha emekli olamazsınız.

Öte yandan sigortalılık gün sayınız dolduğundan bugünden itibaren hiç çalışmasanız dahi 51 yaşınızı doldurduğunuz 28.10.2023 tarihinde emeklilik dilekçesi verebilirsiniz.

Maaş Çalışma Yaşamanın Bütününe Göre Belirlenir

Emekli olurken ne kadar maaş alacağınız konusunu da açıklayalım.

Sigortalıların emekli maaşları çalışma yaşamı boyunca bildirilen Sigorta Primine Esas Kazanç (SPEK) yani maaş tutarına göre belirlenir. Sosyal güvenlik reformları aylık bağlama oranlarını düşürse de aylık bağlama oranı nihayetinde bildirilen SPEK tutarının bir çıktısıdır.

Başka bir deyişle emekli maaşlarında ne kadar ekmek o kadar köfte formülü geçerlidir. Düşük prim düşük maaş, yüksek prim ise yüksek maaş demektir.

Hayatı boyunca sürekli olarak asgari ücret yada ona yakın bir ücret üzerinden sigortalı çalışan kişilerin alacağı maaş ortalama asgari geçim indirimi ile 700 TL civarında olacaktır.

Bu yüzden tüm sigortalılarımıza aylıklarının SGK’ya gerçek aldıkları ücret üzerinden bildirilip bildirilmediğini takip etmeleri önemlidir.

Son Brüt Ücretiniz Maaşınızı Arttırıyor

Sosyal güvenlik sisteminde yapılan reformlar sigortalının emekli olurken alacağı maaşı belirleyen “aylık bağlama oranını” değiştirmiştir. Buna göre genel bir kural olarak söyleyecek olursak her reform bir öncekine göre daha düşük aylık bağlama oranı getirmiştir.

Emeklilik aşamasında her reform kanunu döneminde geçen çalışmalar o dönemin kanununundaki aylık bağlama oranına göre değerlendirilerek maaş hesaplanır.

Asgari ücret üzerinden 5510 sayılı kanun döneminde, yani 01.10.2008 tarihi sonrasında geçen hizmetler emeklilik hesabında maaşa olumsuz yansır, gelecekte alacağınız maaşı her ay için yaklaşık 2 Lira düşürür. Bunun nedeni aylık bağlama oranı düşük olan dönemin çalışma yaşamına göre daha fazla olacak olmasıdır.

Ancak çalışma yaşamındaki brüt ücreti 2500 TL ve üzerinden sigortalı olan bir kişi emeklilik tarihine kadar alacağı maaşta her ay için ortalama 5-7 TL artış yapılmış olur.

Çalıştıkça Emekli Maaşınız Artıyor

Siz de SGK’ya bildirilen brüt ücretiniz yüksek olduğundan dolayı 01.10.2008 tarihi sonrasında geçen hizmetleriniz ile paralel olarak emekli aylıkları artan kişiler arasındasınız.

Hizmet dökümünüzü göndermemişsiniz. Bu yüzden alacağınız emekli maaşınız ortalama olarak hesaplayamıyoruz. Şunu belirtelim çalışma yaşamı boyunca asgari ücret üzerinden çalıştı iseniz son aylığınız yüksek olsa dahi alacağınız emekli maaşı düşük olacaktır. Başka bir deyişle emekli maaşı son maaşa göre değil, çalışma yaşamı boyunca alınan ücretlerin ortalaması üzerinden hesaplanır.

Öte yandan her ne kadar sigortalılık süreniz fazlası ile dolmuş olsa da SGK’ya bildirilen ücretiniz yüksek olduğundan ötürü çalışmaya devam etmenizi tavsiye ederiz.