Elmanın faydası saymakla bitmiyor
Abone olKanserden obeziteye, diyabetten, Alzheimer’a... Anadolu Sağlık Merkezi İç Hastalıkları ve Geriatri Uzmanı Prof. Dr. Çağatay Öktenli elmanın saymakla bitmek bilmeyen özelliklerini anlattı.
Dünya üzerinde öykülere, şarkılara konu olmuş meyvelerin başında
elma geliyor. Sağlıklı bir meyve olarak, Hipokrat’ın, milattan önce
400’lü yıllarda ilaç olarak elma, hurma ve arpa lapası kullandığı
da biliniyor. Elmanın kanserden obeziteye, diyabetten Alzheimer’a
kadar birçok hastalıktan koruduğunu söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi
İç Hastalıkları ve Geriatri Uzmanı Prof. Dr. Çağatay Öktenli
elmanın doğal bir antioksidan olduğunu vurgulayarak
“Elmanın yağ içeriği düşük, karbonhidrat içeriği yüksektir
ve temel şeker fruktozdur. C ve E vitaminleri, potasyum ve
magnezyum mineralleri açısından zengindir. 1 adet elma yaklaşık 50
kalori enerji sağlar. Bir kâse sütlacın 350-400 kalori verdiğini
düşünürsek çok da fazla olmadığı söylenebilir”
açıklamasında bulundu.
Elma, muzdan sonra, dünyada en çok tüketilen meyvedir. Yedi farklı
Avrupa ülkesinde elma tüketim sıklıkları üzerine yapılan bir
çalışmada, en yüksek elma tüketiminin Polonya’da, en az ise
Hollanda ve İspanya’da olduğunu aktaran Prof. Dr. Çağatay Öktenli
“Amerika’da yapılan araştırmaya göre elma tüketiminin
teşvik edilmesi, ulusal sağlık harcamalarının potansiyel olarak
azalmasına neden olabilir. Elma ve elmadan elde edilen elma suyu,
elma posası gibi ürünler zengin fitokimyasal gruplar içerirler.
Elma, kızılcıktan sonra bilinen en yüksek ikinci antioksidan gücüne
sahip meyvedir” diyerek elma ile ilgili araştırmalara
değiniyor.
KALP HASTALIKLARINI AZALTIYOR
Elmada bulunan polifenoller ve pektin gibi biyoaktif birçok bileşim
ve lifler, bağırsak florası bileşim ve aktivitesini olumlu bir
şekilde etkiliyor. Böylece kan yağları, kan basıncı ve damar
fonksiyonlarını iyileştirerek kalp-damar hastalıklarının
önlenmesine yardımcı oluyor. Finlandiyalı bir grup kadında yapılan
bir çalışmada, günde 71 gram ve üzerinde elma tüketenlerde hiç
yemeyenlere göre koroner kalp hastalıklara bağlı ölüm oranında
yüzde 43 azalma olduğu belirtiliyor. Erkeklerde risk azalması yüzde
19 olmuş. Hollandalı yaşlı erkeklerde yapılan benzer bir
araştırmada ise günde ortalama 69 gram elma tüketenlerde
yemeyenlere göre koroner kalp hastalıklarına bağlı ölüm oranının
azaldığı görülmüş.
Araştırmalara göre haftada 2-6 adet veya günde 1 adet elma tüketimi
ile hiç elma yemeyenlere göre yüzde 27-28’lik diyabet riskinde
azalma olduğu görülüyor. Optimal risk azalması için günde 47 gram
üzerinde (orta büyüklükte bir elmanın yaklaşık üçte biri) tüketim
öneriliyor. 10 bin Finlandiyalı hasta üzerinde yapılan bir
araştırmada, elma tüketenlerde tip 2 diyabet riskinin daha düşük
olduğu bildiriliyor.
ELMA KİLO VERDİRİYOR
Sağlıklı kilo verme ve verdikten sonra kiloyu korumak için lifli ve
düşük enerji yoğunluklu gıdaların tüketilmesi öneriliyor. 100 gram
elmada 2.3 gram lif içerirken, günde bir elma karın içinde ve
hayati organları çevreleyen yağları azaltmaya yardımcı oluyor.
Brezilya’da 49 obez ve kolesterolü yüksek kadın hastada yapılan
çalışmaya göre hastalar 3 diyet grubuna ayrılmış, 10 hafta boyunca
orta derecede düşük kalorili diyetlerine ilave olarak bir gruba
günde 60 gram yulaflı bisküvi, 1 gruba günde 300 gram elma ve bir
gruba da 300 gram armut verilerek ve ayda 1 kg verilmesi
hedeflenmiş. Bu üç grup içinde en iyi sonuç ayda 1.32 kg kilo verme
ile elma yiyen grupta gerçekleşmiş. Araştırmacılar, ikisinin de
zengin lif içeriğine rağmen, yulaf bisküvilerine kıyasla elma
tüketen gruptaki kilo kaybının kısmen diyetin enerji yoğunluğundaki
azlığa bağlı olduğunu ileri sürülmüş.
AKCİĞER KANSERİNİ ÖNLÜYOR
Tüm kanser ölümlerinin üçte birinin; iyileştirilmiş diyet,
özellikle meyve, sebze ve tahıl tüketimi artışı ile önlenebilir
olduğu tahmin ediliyor. Tıp literatüründe meyve ve sebze ağırlıklı
diyetlerin; akciğer, ağız boşluğu, yemek borusu, mide ve kolon
kanserlerindeki azalma ile ilişkili olduğuna dair inandırıcı
kanıtlar var. Kolon kanserinin obezlerde daha fazla ortaya çıktığı,
yaygın olarak lifli gıdalar, meyve ve sebze tüketenlerde daha az
görüldüğü biliniyor. Olgu kontrollü çalışmalarda, elma tüketimi ile
akciğer kanseri riskinde azalma gösterilirken, 2007 yılında 10
Avrupa ülkesinde 23 merkezde yapılan ve 478.590 kişinin katıldığı
hastaların diyetlerinin sorgulandığı bir çalışmada, sert meyveler
(elma ve armut) tüketimi fazla olan kişilerde akciğer kanseri
görülme oranı düşük olduğu görülmüş.
BEYAZ MEYVELER YAŞLILIĞA BAĞLI HASTALIKLARA KARŞI
KORUYOR
Avustralya’da yapılan bir çalışmada, 70 yaş üzeri 1456 kadın hasta,
elma tüketiminin, tüm sebeplerden ölüm ve hastalık spesifik ölüm
oranı üzerindeki etkisini incelemek üzere 15 yıl boyunca takip
edilmiş. Günde en az bir elma yiyenlerde ölüm oranının ve özellikle
kansere bağlı ölüm oranının günde 1 dilimden az veya hiç elma
yemeyenlere göre daha düşük olduğu gözlenmiş. Ayrıca, bolca meyve
tüketen ve muz yiyen grupta kalp-damar hastalıklarına bağlı ölüm
oranları daha düşük bulunmuş. Ayrıca flavonoid içeriği olan
meyvelerin (elma, çilek, portakal gibi) tüketilmesi parkinson
hastalığı riskini yüzde 40 azalttığı görülürken, beyaz renkli meyve
ve sebzelerin tüketiminin ise felç sıklığını azalttığı görülmüş.
Beyaz meyveler içinde en sık tüketilenlerin elma ve armut olduğu
saptanmış. Elma suyu ayrıca Alzheimer hastalığı için de
koruyucu.