Elektrikte roller değişiyor

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in iade etmesi üzerine tekrar Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) görüşülen, enerji maliyetlerinin ekonomi üzerindeki yükünün hafifletilmesi ve çevrenin korunmasını öngören Enerji Verimliliği Kanun Tasarısı yeni düzenlemeler içeriyor. Buna göre vatandaş akarsu üzerine kurduğu mikro türbinle ister kendi ihtiyacı olan elektriği üretecek, ister perakende satış lisansı alarak devlete satış yapacak.

Küresel ısınmaya karşı alınabilecek en önemli tedbir kalemlerinden biri olan küçük hidroelektrik santrallardan üretilecek elektriğin, Türkiye'nin sudan üretebileceği miktarın yüzde 20'sine ulaşacağı belirtiliyor. Konuyu mercek altına alan devlet, Enerji Verimliliği Kanun Tasarısı ile halka elektrik üretme fırsatı sunuyor. Yani vatandaş, evinin kenarındaki dereye mikro türbin kurup elektrik üretebilecek. Tasarı vatandaşa ürettiği enerjiyi kendisinin kullanmasının yanı sıra, devlete satma imkanı da getiriyor. Ancak devlete elektrik satılabilmesi için perakende satış lisansına sahip olmak şart. Devlete satılacak elektriğin fiyatı, her yıl Enerji Piyasası Denetleme Kurumu'nun belirlediği bir önceki yıla ait Türkiye ortalama elektrik toptan satış rakamlarına göre tespit edilecek. Söz konusu fiyatın 5 centten az, 5,5 centten de fazla olmaması öngörülüyor. Bu konudaki uygulamalar 31 Aralık 2011 tarihinden önce işletmeye giren tesisleri kapsıyor.

Enerji Bakanlığı'na bağlı Türkiye Elektromekanik Sanayi (TEMSAN) Genel Müdürü Osman Kadakal, TBMM'de görüşülen tasarının yasalaşması halinde 'Su akar, Türk bakar' sözünün mazide kalacağını söylüyor. Yeni çıkacak kanunla mini türbinlerde üretilen elektriğin önünün açılacağını dile getiren Kadakal, "Akarsuların üzerine birden fazla sayıda kurulabilecek sistemler kırsal kesime destek sağlayacaktır. Özellikle balık çiftlikleri, yayla köyleri, mezralar ve büyük siteler için ideal bir sistem." şeklinde konuşuyor. Küçük bir dereye 100 kilovatsaatlik santral kuran bir kişinin 100 bin YTL gelir elde edebileceğini belirten Kadakal, yakında kırsal kesimin gelirini yükselteceğini aktarıyor. Boşa akan derelerin kazançlı hale getirilmesi için mini türbinler ürettiklerini kaydeden Kadakal, 3 kilovatsaatlik türbinle bir çiftliğin, 100 kilovat saatlikle de yaklaşık bin 500 nüfuslu bir ilçenin elektrik ihtiyacının karşılanabileceğini ifade ediyor. Sivas'ın Gürün ilçesindeki balık çiftliğinde Türkiye'nin ilk mini santralını kuran Hamit Karadere, 28 eve yetecek enerji üretiyor. Çiftliğin, soğutma tesislerinin ve elektrikli aletlerin tüm ihtiyacını bu türbinden sağladığını vurgulayan Karadere, kanunun çıkması halinde sistemi daha da büyüterek devlete elektrik satmayı planlıyor.