El koymanın faturası 2 milyar dolar
Abone olYap - işlet - devret modeliyle inşa edilen dört elektrik santralının devlete erken devrinin en az 2 milyar dolara mal olacağı belirlendi.
Devlet pahalı elektrik satan özel santrallar karşısında çaresiz
kaldı. Yap - işlet - devret (YİD) modeliyle inşa edilen dört
elektrik santralının devlete "erken devrinin (buy - out)" faturası
"en az" 2 milyar dolar olarak belirlendi. Erken devir seçeneğinin
giderek zayıfladığı belirtiliyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanlığı ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun (EPDK) dört
büyük özel enerji şirketi başta olmak üzere çok sayıda YİD modelli
santralının elektrik satış fiyatlarını düşürmeleri ve rekabetçi
piyasa şartlarında üretim yapmalarına yönelik bir buçuk yıldır
devam eden ikna çabasında ipler gerildi. Şirketler 20 - 25 yıllık
sözleşmelerle güvenceye alınmış imtiyazlı haklarını bırakmak
istemiyor. Devlet ise santrallara el konulmasını ifade eden
işletmelerin devralınması seçeneğinin maliyetini karşılayamayacağı
kaygısını taşıyor. Devlette para yok Santralların erken devri
halinde özel şirketlere yapılacak ödeme miktarı detaylı şekilde
belirlendi. Enerji Bakanlığı, Hazine ve EPDK'nın ortak tespitlerine
göre sadece dört büyük santrala (Ova, Doğa, Unimar ve Trakya)
2004'de el konulacak olsa her şirkete ortalama en az 500'er milyon
dolar ödeme yapılacak. EPDK sözleşme tadilatıyla ilgili öneri
listelerini bu ay sonuna kadar şirketlere ulaştıracak. Önerileri
kabul etmeyen şirketlere lisans verilmemesi, yani piyasa dışına
itilmeleri gündeme gelebilecek. Çünkü enerji piyasası yasasına göre
devlet üretilen elektriğin yüzde 100'ünü satın alma yükümlülüğünden
kurtulmak zorunda. Erken devir seçeneği "gerekçesiz", "riskle" ve
"mücbir sebep" olarak sıralanan üç ayrı gerekçeyle
kullanılabiliyor. Unimar, Trakya, Ova ve Doğa santrallarının
sözleşme bitim tarihlerinden önce devlete devredilmesi için "riskle
alma" gerekçesi esas alınacak. Sözleşme hükümlerine göre devlet
mevzuat değişikliği nedeniyle santrallara el koyarsa bunun adı
"riskle alma" olarak tanımlanıyor. Bürokrasinin seçenekli
senaryolarına göre santralların erken devri riskle alma
gerekçesiyle önümüzdeki yıl için söz konusu olursa Unimar'a 470,
Doğa Enerji'ye 242, Trakya Doğalgaz Şirketi'ne 700 ve Ova Enerji'ye
de yaklaşık 750 milyon dolar ödeme yapılacak. Petrolcülerden tasarı
uyarısı Petrolcüler Derneği, petrol yasa tasarısının tüketici
hakları ve serbest rekabeti koruma hedefinden uzaklaşma tehdidi
altında olduğunu açıkladı Petrolcüler Derneği (PETDER), Meclis'te
bu hafta ele alınması beklenen Petrol Piyasası Yasa Tasarısı'nın,
komisyon görüşmeleri sırasında önemli birkaç maddesinde yapılan
değişikler sonucunda, tüketici haklarını ve serbest rekabeti
koruma, kamu sağlığını ve emniyetini güvence altına alma
hedeflerinden uzaklaşma tehdidi altında olduğunu savundu.
PETDER'den yapılan açıklamada, şöyle denildi: 'Caydırıcılık
yitirildi' "Komisyonda yapılan değişikliklerle Petrol Piyasası
Kanun Tasarısı'nda çevre ve güvenlik şartlarının ihlal edilmesi ve
kanunun getirdiği yükümlülüklere uyulmaması halinde uygulanacak
caydırıcı yaptırımlar, akaryakıt bayileri için beşte bire
indirilmiştir. Kanunun caydırıcı yaptırımları sektörde faaliyet
gösteren tüm kuruluşlar için aynı kuvvette uygulanmalıdır. Bu şekli
ile tasarının kamu sağlığı ve çevre güvenliği açısından suç teşkil
eden uygulamalara yaptırım getiren hükümleri caydırıcı niteliğini
kaybetmiş durumdadır. Yapılan bu değişikliği kanunun amaçladığı
şeffaf ve güvenli rekabet ortamına zarar verecek bir yaklaşım
olarak yorumluyoruz." Vakıflar mercek altına alınıyor Kamu
vakıflarıyla ilgili Meclis araştırması açılacak. AKP Milletvekili
Bayraktar, "Vakıflar devlet içinde devlet oldu" dedi TBMM Genel
Kurulu'nda, kamu vakıflarıyla ilgili Meclis araştırması açılması
kabul edildi. AKP ve CHP milletvekillerinin birleştirilerek
görüşülen önergeleri üzerinde önerge sahipleri adına söz alan AKP
Milletvekili Nusret Bayraktar, 2001'de 1.5 milyar dolar bağış
toplayan kamu vakıflarının vatandaşları canından bezdirdiğini
söyledi. Bayraktar, "Bu bağışlar, genel müdür otoları, makam
odaları teşrifi, ek emekli ikramiye ve maaşları için kullanılıyor"
dedi. Bayraktar, vakıfların "devlet içinde devletçikler haline
geldiğini, bürokrasi imparatorluğunun bütçesini oluşturduklarını"
kaydetti. 'Belge göndermediler' Devlet Bakanı Mehmet Aydın, 608
kamu vakfından 80'inin kendisinden istenen belgeleri hâlâ
göndermediğini belirterek, birtakım yanlışlıklar bulunduğunun
ortada olduğunu söyledi. CHP Milletvekili Mehmet Uğur Neşşar da
"Türkiye genelindeki toplam 4 bin 569 vakfın hükmettiği para
miktarı 30 katrilyon lira. İdari kararlarla da milletten para gasp
edilmesi önlenebilir" dedi. İş'ten iştirak satışı İş Bankası'nın,
iştiraklerinden Soda Sanayi, Camiş Ambalaj, Paşabahçe Mağazaları,
Ferro Döküm, Camiş Sigorta, İstanbul Porselen ve Mepa'daki
hisselerini Şişe Cam'a ya da iştiraklerine satacağı bildirildi.
Hisselerin satışından kaynaklanacak yaklaşık 8.6 trilyon liralık
kârın kullanımına ilişkin henüz alınmış bir karar bulunmadığı
belirtildi.