Ekonomik bağımsızlıkta sonlardayız

Amerikan düşünce kuruluşlarından Heritage Foundation tarafından yayınlanan 2004 Ekonomik Özgurlukler İndeksi, Türkiye'nin 2004 notunu 3.39 olarak açıkladı. En yüksek puanın 1, en düşük notun ise 5 olduğu indekste, 1 ekonomik olarak tam bağımsız ülke anlamına gelirken, 5 ise ekonomik açıdan baskı altında olan ülkeler anlamına geliyor.

İlk olarak geçtiğimiz hafta Hong Kong'da açıklanan rapora göre, Türkiye'nin bağımsızlık notu geçtiğimiz yıllara nazaran kötüleşmiş gözüküyor. Türkiye, 1995 ve 2001 yılları arasında büyük oranda bağımsız ekonomiler listesinde yer almıştı. Ancak, bu değerlendirme 2003 yılında değişti. Geçtiğimiz sene bağımsızlık notu 3.50 olan Türkiye bu yıl da 3.39 puan alarak ekonomisi büyük oranda bağımlı ülkeler arasına girdi.

Türkiye değerlendirmeye alınan 155 ülke arasında 106. sırada yer alıyor. İndekse göre ekonomisi bağımsız ilk 10 ülke Hong Kong, Singapur, Yeni Zelanda, Lüksemburg, İrlanda, Estonya, İngiltere, Danimarka, İsviçre ve ABD. Ekonomisi en az bağımsız 10 ülke ise Tacikistan, Venezüella, İran, Özbekistan, Türkmenistan, Burma, Laos, Zimbabwe, Libya ve Kuzey Kore.

İndeks hazırlanırken dikkate alınan kıstaslar ise ticaret politikası, hükümet giderleri, hükümetin ekonomiye müdahalesi, para politikası, yabancı sermaye, bankacılık ve finans, maaş ve ücretler, düzenleme ve kayıtdışı ekonomi olarak belirtildi.

İndekste, çeşitli ekonomik göstergelere ilişkin Türkiye ile ilgili puanlamalar şu şekilde yer aldı:

Ticaret politikası 3 - (Orta düzeyde korumacılık)

Hükümet giderleri 3.9 - (Yüksek düzeyde hükümet gideri)

Hükümetin ekonomiye müdahalesi 2.5 - (Orta düzey)

Para politikası 5 - (Çok yüksek enflasyon)

Para akışı ve yabancı sermaye 3 - (Orta düzeyde engeller var)

Bankacılık ve finans 3 - (Orta düzeyde kısıtlama)

Maaş ve ücretler 3 - (Orta düzeyde müdahale)

Mülk hakkı 3 - (Orta düzeyde korumacılık)

Düzenleme 4 - (yüksek düzeyde)

Kayıtdışı ekonomi 3.5 (Yüksek düzeyde)