E-Türkiye projelerine tırpan!

Computerworld dergisinde Fatma Ağaç tarafından yayınlanan analiz yazısında e-Türkiye’yi oluşturacak projelere, geçen yıl ayrılan 426 trilyonluk kaynağın dörtte biri oranında (112 trilyon) kaynak ayrıldığı ve 208 trilyonluk yatırımın ise gelecek yıllara bırakıldığı belirtildi. 2003 Yatırım Programı’nda e-Türkiye’yi oluşturacak BT projelerine 112 trilyonluk bir kaynak ayrıldığı gözlenirken, e-devletin önemli kilometre taşı sayılan büyük projelere yapılması planlanan 208 trilyonluk yatırım ise gelecek yıllara bırakıldı. Resmi Gazetede yayımlandı 2003’te kamunun yapacağı yatırımlar Resmi Gazete’nin 13 Nisan 2003 tarihli mükerrer sayısında yayınlandı. Geçen yıl bilişim yatırımlarına 426 trilyon kaynak ayrılırken, 2001’de de kamunun bilişime ayırdığı kaynak 196 trilyon olmuştu. 2003 Yatırım Programı hazırlığı süresince e-Avrupa+ ve e-Türkiye eylem planlarıyla uyumlu bilgi teknolojisi projelerine öncelik verileceği defalarca vurgulanmasına karşın, devam eden ekonomik durgunluk Hükümeti yatırımlarda da tasarrufa yöneltti. Bu yılki 112 trilyonluk kaynağın 82.8 trilyonunun e-devletin önemli kilometre taşı niteliğindeki projelere ayrıldığı görülürken, 29.1 trilyonun da diğer projelere ayrıldı. Mernis projesine 11 trilyon İçişleri Bakanlığı bu yıl açılışı yapılan Mernis Projesi’nin işletilmesi ve teknolojik gelişmelere uyarlanması, sistemin afetlerden etkilenmemesini sağlayacak korunma mekanizmalarının kurulması ve nüfus cüzdanlarının yenilenmesi için 10 trilyon 980 milyar lira ayırdı. Gümrük Müsteşarlığı, Gümrük İdarelerinin Otomasyonu (GİBOS) için 7 trilyon 550 milyar ayırırken bilgisayar alımı ve onarımı için DİE 826 milyar, Diyanet İşleri Başkanlığı 350 milyar, Anayasa Mahkemesi 315 milyar, Yargıtay 575 milyar, Danıştay 1 trilyon 133 milyar, İçişleri Bakanlığı diğer otomasyon sistemleri için 735 milyar, Kent Bilgi Sistemi etüd-projesine 280 milyar ayırırken, yerel yönetim bilgi tabanı etüd-projesine de 200 milyar ayırdı. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Coğrafi Bilgi Sistemi’ne de 2 trilyon 124 milyar kaynak öngörüldü. Bayındırlık İskan Bakanlığı BT projelerine 1 trilyon 38 milyar, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 1 trilyon 25 milyar kaynak ayırdı. Adalet Bakanlığı Adli Sicil Genel Müdürlüğü bilgisayar almak üzere 875 milyar lira kaynak ayırırken, Dışişleri Bakanlığı bilgisayar telsiz-kripto makine ve techizatı için 30 milyar harcayacak. Maliye Bakanlığı bilgisayar ve teçhizata 1 trilyon 600 milyar kaynak ayırırken, TASİŞ Projesi’ne 629 milyar lira kaynak ayrıldı. Sağlık Bakanlığı birinci basamak sağlık birimlerine makine, teçhizat ve donanım için 1 trilyon 750 milyar ayırırken mobil sağlık hizmetleri için de 1 milyar lira ayırdı. Eğitim projeleri Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) bu yıl yazılım geliştirme ve değerlendirme için 700 milyarlık yatırımın yanı sıra Temel Eğitim Projesi’nin I. Fazı kapsamında makine ve teçhizat, hizmet içi eğitim, müşavirlik hizmetleri ile donanım ve yazılım için 185 milyar 400 milyon liralık yatırım yapacak. İller Bankası da Bilgi İşlem Merkezi ve Ağı kurulmasına 5 trilyon 500 milyar lira kaynak ayırdı. İş-Kur otomasyon ağı için bu yıl 2 trilyon 635 milyar yatırım yaparken SSK Genel Müdürlüğü 6 trilyonu bu yıl bilgisayar alımı için kullanacak. Bağ-Kur da bu yıl 800 milyarlık bilgisayar ve muhtelif makine satın alacak. TÜBİTAK ULAKBİM’e 200 milyar, Türkiye kıyılarının CBS yöntemiyle izlenmesine için araştırma ve uygulamaya 20 milyar ayırırken, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) bilgisayar altyapısını geliştirmek üzere 100 milyar lira harcayacak. 29.1 trilyonluk değer BT yatırımında bu yıl Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) donanım ve yazılım alımı için 7.2 trilyon ayırırken, PTT’nin posta hizmetlerinin otomasyonu için ayırdığı kaynağın 4.7 trilyon olduğu görülüyor. Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nün de kuracağı bilgi işlem ağı için 3.3 trilyonluk kaynak ayırdığı gözleniyor. Kamunun 2003 BT yatırımları şöyle sıralanıyor: GAP İdaresi (700 milyar), Meteoroloji (240 milyar), MTA (800 milyar), YÖK (7 trilyon 265 milyar), Turizm Bakanlığı (646 milyar); PTT (4 trilyon 750 milyar ); UB Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (300 milyar), Enerji ve Tabii. Kaynaklar Bakanlığı (700 milyar), Elektrik Üretim A.Ş. (650 milyar), Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (405 milyar), ETİ Holding (189 milyar), TÜPRAŞ Genel Müdürlüğü (2 trilyon 750 milyar), TÜGSAŞ Genel Müdürlüğü (647 milyar), Sümer Holding (360 milyar), Taşkömürü Kurumu (300 milyar), TKİ Genel Müdürlüğü (300 milyar), Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü (3 trilyon 300 milyar lira). Gelecek yıllara kalan E-Devlet projeleri 2001’de başlatılan ve 2004’te tamamlanacağı açıklanan Adalet Bakanlığı Ulusal Yargı Ağı Projesi’nin (UYAP) zamanında tamamlanamayacağı görülürken, UYAP için ayrılan 155 trilyon 775 milyar lira 2003 sonrasına bırakıldı.Yılan hikayesine dönen ve bir türlü tamamlanamayan seçmen kütüklerinin bilgisayara aktarılmasına ilişkin Yüksek Seçim Kurulu’nun SEÇSİS Projesi için ayırdığı 2 trilyon 118 milyarlık yatırım da gelecek yıla bırakıldı. 2003 yılı sonrasına bırakılan projeler ise şunlardan oluşuyor: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı (900 milyar), TMO (1 trilyon 500 milyar), Meteoroloji Genel Müdürlüğü (3 trilyon 300 milyar - Meteoroloji. Radar Alımı 7 trilyon 750 milyar, Havaalanları Meteoroloji Gözlem Sistemlerinin Modernizasyonu 5 trilyon), DSİ (800 milyar); TCDD (2 milyar), DMO (920 milyar), TRT (Yönetim Bilgi Sistemleri Donanım -Yazılım 706 milyar, Arşiv Sistemi 2 trilyon 700 milyar, Multi-Medya Uygulama Sistemleri Donanım-Yazılım 93 milyar), Sanayi ve Ticaret Bakanlığı (Ürün Borsası Geliştirme 1 trilyon 9 milyar), THY (20 trilyon 815 milyar), PTT (21 trilyon 770 milyar), DHMİ Genel Müdürlüğü (Bilgi İşlem Sistemleri Donanım-Yazılım Tesisi ve Modernizasyonu 5 trilyon, Radar Sisteminin Geliştirilmesi ve Modernizasyonu 25 trilyon, ATM’lerin Modernizasyonu - SMART 3 trilyon), Karayolları (3 trilyon 150 milyar), BOTAŞ (990 milyar), Şeker Fabrikaları A.Ş. Genel Müdürlüğü (5 trilyon 600 milyar), MKEK Genel Müdürlüğü (600 milyar); Milli Eğitim Bakanlığı (Temel Eğitim Programı II. Fazı için 600 milyar ve Temel Eğitimin Desteklenmesi için 100 milyar lira).