Dünyada 'yeni İran' kaygısı

Geçtiğimiz cuma günü sandık başına giden İran, seçimini aşırı muhafazakar bir yönetimden yana kullandı. Ve muhafazakar aday Mahmud Ahmedinecad oyların yüzde 61.7'sini alarak, seçimin favorisi gösterilen reform yanlısı Ali Ekber Haşimi Rafsanci'yi geçerek İran'ın yeni cumhurbaşkanı oldu.

Eski Cumhurbaşkanı Rafsancani'nin oyları ise yüzde 35.9'da kaldı.

Ahmedinecad'ın cumhurbaşkanı seçilmesinde ABD ve İsrail karşıtı söylemleri ile yolsuzlukla mücadeleye ağırlık verileceği yönündeki açıklamaları etkili oldu.

Yolsuzlukla mücadele söylemi Ahmedinecad'ın yoksul kesimin oylarını toplamasına neden oldu, zira eski cumhurbaşkanı Rafsancani'nin adı daha önce birçok yolsuzluk olayına karışmıştı.

Ahmedinecad'ın sandıktan büyük farkla galip çıkmasında hiç kuşkusuz ABD ve İsrail'e karşı tavrı da etkili oldu. ABD karşıtı İranlılar da tercihlerini Ahmedinecad'dan yana kullandılar.

İranlı gazeteci Nefise Kuhnevard:

"Halkın bir kısmı seçim sonucunu reformist hükümetin öncesine dönmek olarak görüyor. Özellikle kadınlar daha da kapalı olmaktan korkuyor. Yani aslında sokaktaki halk yeni Cumhurbaşkanı Ahmedinecad'a çok güvenmiyor. Özellikle reformist basında bir kaygı hakim. Bazı reformist gazeteler 'seçimlerde reformist ve reform yanlılarının yenildiğini' yazdı. Bu da reformistlerin gelişmeleri kaygıyla izlediklerini gösteriyor. Ahmedinecad'ın ilk açıklamasında 'ulusal uzlaşma' çağrısı yapmasına rağmen, halk buna kuşkuyla bakıyor" Genel kanı son dönemde İran'a müdahale seçeneğini sık sık telaffuz eden ABD'nin tavrının sandıkta Mahmud Ahmedinecad'ın işine yaradığı yolunda. Ülkede özgürlüklerin iyice erimesinden korkan reform yanlısı İranlılar ise tercihlerini eski cumhurbaşkanı Rafsancani'den yana kullandılar.

Ahmedinecad'ın ABD politikası 'net'

Yeni cumhurbaşkanı, "bize dostça yaklaşan herkese aynı şekilde karşılık veririz" diyor ancak nükleer çalışmalar konusunda taviz vermiyor.

Ahmedinecad'ın bu konudaki mesajı ise oldukça net: "Barışçı nükleer teknolojiye sahip olmak İran'ın hakkı ve uluslararası baskılara boyun eğilmeyecek" Yeni cumhurbaşkanının ABD konusundaki tavrı da benzer. Ahmedinecad, "ABD ile ilişki kurmak İran'nın bileceği iştir, İran'ın ABD'ye ihtiyacı yoktur" diyor.

ABD ve AB tedirgin

İran'dan çıkan seçim sonuçları ise en çok ABD ve AB'yi tedirgin etti. Amerikan FOX televizyonuna konuşan ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, seçimleri 'sahte' olarak nitelendirdi ve "bu yüzden 'sertlik' yanlısı birinin seçilmesi sürpriz olmadı" dedi.

Ahmedinecad için 'demokrasinin dostu değil' ifadesini de kullanan Rumsfeld, "bu adamı hiç tanımıyorum. Genç biri. Ama o demokrasinin, özgürlüğün dostu değil. İranlı gençler ve kadınlar onu kabul etmeyecektir" diye konuştu.
Avrupa Birliği ise İran halkının seçtiği herkesle çalışmaya hazır olduğunu duyurdu ancak İran'ın nükleer programına ilişkin kaygısını da vurgulamadan edemedi. Rusya'dan da , 'İran'la nükleer işbirliği devam edecek' açıklaması geldi.

Katı bir dönemin habercisi

İran'ın yeni cumhurbaşkanı 'temiz' bir yerel yönetici portresi çiziyor. Tahran Teknoloji Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olan Ahmedinecad, 1990'lı yıllarda siyasete atıldı. 2003'te Tahran Belediye başkanı seçildi.

Ahmedinecad, belediye başkanlığı döneminde, Tahran'daki fast food restoranlarını kapattı. Belediye çalışanlarından uzun kollu gömlekler giymelerini ve uzun sakallar bırakmalarını istedi.

Belediyelerde sadece erkeklerin çalışması için bastırdı. Asansörleri haremlik selamlık yaptı. İngiliz futbolcu David Beckham'ın yer aldığı bir reklam kampanyasını da durdurdu.

Mahmud Ahmedinecad 1979 İran İslam Devrimi ilkelerini katı biçimde izleyen 'BESİÇ' adlı dini milis grubunda etkin bir ismi. Aynı zamanda Devrim Muhafızları'nın yöneticilerinden. 1979'da ABD elçiliğini basan öğrenci sendikasının kurucuları arasında yer alıyor.

Kaynak: