Dünya nükleer denemelere doymuyor

Nükleer deneme yaptığını açıklayıp tüm dünyanın tepkisini çeken Kuzey Kore'den başka 7 nükleer güç, ABD'nin New Mexico Çölü'nde 16 Temmuz 1945'te ilk atom bombasını patlatmasından bu yana 2 binden fazla nükleer denemede bulundu.

Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması'na (NTP) göre yalnızca ABD, Rusya, Fransa, İngiltere ve Çin nükleer güç olarak tanımlanabiliyor, çünkü onlar denemelerini, anlaşmanın imzalandığı 1 Ocak 1967'den önce gerçekleştirdi. Buna göre Pakistan ile Hindistan, fiilen nükleer güç sahibi sayılıyor.

Bugüne dek bir ülkeye (ağustos 1945'te Japonya'daki Hiroşima ve Nagazaki'ye) atom bombası atan tek ülke olan ABD ise, 1032 nükleer denemeyle, 715 nükleer deneme yapan eski SSCB'nin önünde, ''atom kulübünün'' başında yer alıyor.

Fransa, 1960'a dek önce Cezayir'de sonra da Pasifik'te 210 deneme yaptı. Bu ülke, ilk denemesini, Cezayir'deki Regaane'da yaparken, 2 Temmuz 1966'dan itibaren de denemeler Güney Pasifik'teki mercanadalar Mururoa ile Fangataufa'da gerçekleştirildi. Fransa, son 6 denemesini eylül 1995 ile ocak 1996 arasında yaptı.

Bir başka nükleer güç olan İngiltere de 45 denemede bulundu. Çin ise, ilki 16 Ekim 1964'te olmak üzere toplam 45 deneme yaparken, 29 Temmuz 1996'daki son nükleer denemesinden sonra Çin, nükleer denemelerini askıya aldığını açıkladı.

İlk denemesini 1974'te yapan Hindistan, Racastan Çölü'nde 11-13 Mayıs 1998 arasında 5 başka deneme daha yaptı. Hindistan'ın hem dostu hem de düşmanı olan Pakistan ise, 28-30 Mayıs arasında Belucistan'daki çöl bölgesinde 6 deneme yaparak Hindistan'ı izledi.

NPT'ye imza koymayan bu 2 ülke, birbirlerinin nükleer tesislerine saldırmama konusunda anlaştı. Nükleer denemelerin tamamıyla yasaklanmasını öngören anlaşma ise 10 Eylül 1996'da imzalandı ve kuramsal olarak dünyada 1945'ten bu yana yapılan toplam 2 bin 48 nükleer deneme listesine son noktayı koymuş oldu.