Dünya hala 'tezkere'yi konuşuyor

Yurtdışına asker gönderme ve yabancı ülke askerlerinin Türkiye'de bulunmasına ilişkin Başbakanlık Tezkeresi'nin TBMM'de kabul edilmemesinin dünya basınındaki yankıları sürüyor. İngiliz basını, tezkerenin kabul edilmemesinin olası Irak savaşıyla ilgili planlamayı altüst ettiğini öne sürdü. The Independent gazetesi, Amerikalı askeri strateji uzmanlarının TBMM kararının ardından acil olarak yeni taktik geliştirmek durumunda kaldığını yazdı. ''Tezkerenin ikinci kez TBMM'ye getirilmesi halinde bile, kabul edileceğine dair çok büyük iyimserlik duyulamayacağını'' ifade eden Independent, Türkiye'de konuşlandırılması planlanan askerin ve ekipmanın yeniden Körfez'e kaydırılması gerekebileceğini belirtti. Independent, ''bu durumda ABD ve İngiltere'nin 15 gün içinde başlatmayı düşündükleri harekatın zamanlaması üzerinde de soru işaretleri doğacak'' ifadesine yer verdi. Gazete, ''Türk hükümetinin önünde şimdi iki seçenek bulunduğunu, hükümetin ya tezkereyi biraz değiştirerek parlamentonun önüne koyacağını ya da kayıpları göze alıp, savaşın dışında kalıp, en yakın müttefikiyle ittifakında bir soğukluk yaşamayı kabulleneceği'' yorumunda bulundu. The Times gazetesi de ''ortaya çıkan durumun ABD'nin kuzey cephesi planlarını altüst edip durumda ciddi bir karmaşa yarattığını'' öne sürdü. Times, bu durumda Kuzey'deki petrol kuyularının korunması amacıyla bölgeye girmesi istenen ABD askerinin havadan indirilmesi zorunluluğunun doğacağını yazdı. ''Ancak Pentagon'un (Türkiyesiz de yaparız) iddialarına rağmen, askeri analizciler ve strateji uzmanları bunun son derece zor olacağını söylüyor'' ifadesine yer veren Times, bazı AK Partili milletvekili ve politikacıların ABD'nin tezkereye giden günlerdeki tavrından büyük rahatsızlık duyduğunu belirtti. Financial Times ise ''TBMM'deki oylama sonucunun bugüne kadar kurulmuş bütün iktidarlara göre AB yolunda çok daha fazla şey başarmış olan iktidarı zayıflattığını'' öne sürdü. Sonucun ABD-Türkiye ilişkilerine de zarar verdiğini savunan gazete, ''bütün bunlar yeni bir ekonomik sıkıntıya da yol açabilir'' iddiasında bulundu. DIE WELT: ''AMERİKA'NIN SAVAŞ PLANI BALTALANDI' Alman Die Welt gazetesi, tezkerenin kabul edilmemesiyle ''ABD'nin Irak için yaptığı olası harekat planının baltalandığını'' yazdı. Gazetedeki haber yorumda, Amerika'nın, Türkiye'den Irak'a cephe açarak, Irak birliklerini bu bölgeye çekmek ve böylece ülkenin güneyinde daha savunmasız kalacak Basra kentini ele geçirmek ve Bağdat'a doğru rahatça ilerlemek istediği belirtildi. Amerikalıların Kuzey Irak'a havadan da indirme yapabilecekleri, ancak bunun daha fazla zaman alacağını ve uzun mesafelerden dolayı daha riskli olacağı görüşüne yer verilen yorumda, Amerikan askerlerinin Türkiye sınırından Kuzey Irak'a geçememeleri durumunda bu bölgede bulunan az sayıdaki Amerikan askerinin de Irak birliklerinin saldırısına maruz kalabileceği ifade edildi. BELÇİKA BASINI Belçika basını, TBMM'nin kararının ABD'nin askeri strateji planlarını çökerttiğini yazdı. Le Soir gazetesi, manşetinden verdiği haberde, ''Bush için kötü bir haftasonu'' başlığını kullandı. Ankara hükümetiyle ''sabırlı pazarlıklar'' yapan Washington yönetiminin, ''hiç beklenmedik bir şekilde'', TBMM'nin Amerikan askerlerine yeşil ışık yakmaması karşısında şaşırdığını ifade eden gazete, bu karar üzerine, ''ABD'nin askeri stratejik planlarının çöktüğünü'' yazdı. Le Soir, dış haberler sayfasının manşetini de Türk hükümeti ve iktidar partisinin bu gelişmelerden etkilenebileceğinin iddia edildiği bir habere ayırdı. Muhafazakar La Libre Belgique gazetesi de birinci sayfasından verdiği haberinde, ''Amerikan savaş makinesine Türk engeli'' başlığını kullandı ve TBMM kararının, ABD stratejisini bozduğunu yazdı. Gazete, Türk hükümetinin ''ekonomik mecburiyetler'' doğrultusunda hareket ettiğini öne sürerek, ''Meclis'e yeni bir tezkere sunulması ve AK Parti'de bölünme yaşanması olasılığından'' söz etti. La Derniere Heure gazetesi de konuya ilişkin haberinin yanında yer verdiği yorumda, ''dünyanın en güçlü ulusu ABD'nin görüşlerini başkalarına kabul ettirmekte zorlandığını'', ''ABD'nin BM ve NATO bünyesinde yaşadığı sorunlara, Türkiye'nin tavrının da eklendiğini'' yazarak, yeni bir tezkerenin gündeme gelebileceğini, ABD'nin Ankara hükümetine baskısının çok yoğunlaşacağını savundu.