Dünya çölleşme tehdidi altında

TEMA Vakfı Uluslararası İlişkiler Sorumlusu Murat Ermiş, yaptığı açıklamada, çölleşmenin, kurak ve yarı kurak bölgelerde, insanların gerçekleştirdiği faaliyetler ve iklim değişiklikleri nedeniyle toprak verimliliğinin yavaş yavaş kaybolması ve yeşil örtünün azalması olduğunu söyledi. Dünyada 250 milyonu aşkın kişi çölleşmeden doğrudan etkilenirken, dünya yüzeyinin üçte birinin çölleşme tehdidi altında olduğuna işaret eden Ermiş, yaklaşık 135 milyon kişinin bu durum nedeniyle göç olgusuyla karşı karşıya kaldıklarını kaydetti. ÇÖLLEŞME, GÖÇÜ BERABERİNDE GETİRİYOR Ermiş, 1997-2020 yılları arasında 60 milyon kişinin Alt Sahra Afrikası'nın çölleşmiş bölgelerinden, Kuzey Afrika ve Avrupa'ya göç etmesinin beklendiğini belirterek, “Batı Afrika üzerine yapılan uzun vadeli çalışmalar, Sahra bölgelerinden kıyı şehirlerine sabit bir göç akışının gerçekleşeceğini, kıyı şehirlerinin nüfusunun 1997 verilerinin 3.5 katı artarak 2020'de 271 milyona ulaşacağını göstermektedir” dedi. Çölleşme tehlikesinin, sadece kurak ve yarı kurak bir yapıya sahip Afrika'yla sınırlı olmadığını anlatan Ermiş, şöyle konuştu: “ABD'de, toprakların yüzde 30'u çölleşmeden etkilenirken, Latin Amerika ve Karayipler'in dörtte biri çöl veya kurak arazidir. İspanya'da toprakların yüzde 31'i ciddi çölleşme tehdidi altındayken, ABD'deki aşırı kuraklıklar ve Güney Avrupa'daki su kıtlığı, kuzey yarım küredeki durumun ciddiyetine işaret etmektedir. KÖYLER YOK OLDU Çin'de 1950'lerden beri, kum birikintileri ve çöllerin genişlemesi 700 bin hektar işlenen arazinin, 2.5 milyon hektar meranın, 6.4 milyon hektarlık orman, ağaçlık arazi ve çalılık alanın yok olmasına neden olmuştur. Çöle dönüşen toprakların tahmini yıllık yayılma oranı 1970'lerde bin 560 kilometrekareyken, 1980'lerde 2 bin 100, 1990'lar ile 2000 arasında ise 3 bin 436 kilometrekaredir. Birçok, köy çöllerin yayılması, kum sürüklenmeleri, kum fırtınaları nedeniyle yok olmuştur.” Murat Ermiş, yaklaşık 24 bin köy, bin 400 kilometre tren, 30 bin kilometre karayolu, 50 bin kilometre kanal ve su yolu daimi olarak çölleşme tehdidi altında olduğuna dikkat çekerek, “Tahminler dünyada 2025 yılında, 1990 yılına oranla çok daha az işlenebilir arazi kalacağına işaret etmektedir. Dünyadaki tüm arazilerin yüzde 30'u çölleşme nedeniyle tahrip olmuştur veya tehdit altındadır” diye konuştu. “ÇÖLLEŞME YOKSULLUĞUN HEM NEDENİ HEM SONUÇ” Çölleşmenin yoksulluğun hem nedeni hem sonucu olduğunu vurgulayan Ermiş, yoksulluğun, geçimi toprağa dayalı kişileri, arazilerini gıda, enerji, ev ve gelir kaynağı olarak istismar etmeye mecbur kıldığını dile getirerek, şunları kaydetti: “Geçmişte yapılan değerlendirmelerde, çölleşmeyle mağdur olmuş kişiler, çölleşmeye sebebiyet verenler olarak suçlanmış, toprağı neden istismar ettikleri, onları buna iten gerçek nedenler hiç sorgulanmamıştır. TOPRAĞI İSTİSMAR İnsanları toprağı istismar etmeye, toprağı sonuna kadar kullanmaya ve topraktan mümkün olanın en fazlasını elde etmeye iten şey, yoksulluktur. Çölleşmeyle mücadele ancak, sosyal yapıları ve toprak sahipliğini, eğitimi ve iletişimi kapsayan entegre bir yaklaşımla mümkündür. Diğer taraftan bozuk arazilerde ağaçlandırma yapmak sadece çölleşme ile mücadele anlamına gelmez, ağaçlandırma aynı zamanda iklim değişikliği ve biyoçeşitlilik kaybını da önler.”