Dünya 11 Eylül'ü konuşuyor

Avrupa gazetelerinin bugünkü sayılarında, 11 Eylül 2001 tarihinde ABD'nin New York kentindeki Dünya Ticaret Merkezi binasına yapılan saldırının ardından geçen 2 yıl vardı. Avrupa'nın önde gelen gazeteleri, 11 Eylül saldırılarının yıldönümü sebebiyle bu konuda çeşitli yorum ve değerlendirmelerde bulundular. "Terörle mücadele daha fazla teröre neden oldu" diyen Independent gazetesi, başyazısında 11 Eylül'den çıkarılan dersleri ve teröre karşı açılan savaşın nasıl daha fazla savaş ve teröre sebep olduğunu vurguladı. "Pekçok kişinin o günlerdeki inancının aksine bu saldırılar dünyayı sonsuza dek değiştirmedi" diyen Independent'ın değerlendirmesi özetle şöyle: "11 Eylül'den önce olduğu gibi, sonra da terörist saldırılar yaşandı. O günden bu yana değişen ise Amerika'nın takındığı tavır oldu. İyimserlik ve kendine güven, savunmaya ve korkuya dönüştü. 'Güvenlik' dilden düşmeyen sözcük oldu. Zayıf ve denenmemiş bir Başkan kendisini, hiç düşünemeyeceği kadar güçlü buldu. 11 Eylül saldırılarının ardından, dünyanın biraraya geleceği söylendi ama bu gerçekleşmedi. Görüş ayrılıkları, zengin ve yoksul arasındaki uçurum daha da arttı. İkiz Kuleler'in enkazının görüntüleri, Batı'nın kırılganlığını göstermekten öteye geçmedi. Bu görüntüler, ne gelişmekte olan ülkelere yapılan yardımların miktarını arttırmaya ne de İslam dünyasını daha iyi anlamaya yaradı" Independent, saldırılardan çıkarılan derslerin dünyayı daha güvenli bir yere çevirmediğini, aksine Başkan Bush'un teröre karşı açtığı savaşın saldırıların en tehlikeli sonucu olduğunu belirtti. "Aradan geçen 2 yılda terörle mücadelenin ulaştığı başarı olabilecek en düşük seviyede. ABD tarafından aranan 'büyük başlar' hala firarda. Afganistan'da durum düzelmedi; Taliban yeniden toparlanıyor. Irak'ta, en temel hizmetler verilemiyor ve işgal güçlerinin sorumluluğu olmasına rağmen asayiş sağlanamıyor. Ortadoğu alevler içinde. Yol haritası paramparça oldu. Ve Bağdat'ta ışıldayacağı söylenen demokrasi meşaleleri hala yakılmayı bekliyor" diye yazan Independent, teröre karşı açılan savaşın sadece daha fazla teröre neden olduğunu ifade etti. "BUSH ÖNEMLİ HATALAR YAPTI" 11 Eylül'ün yıldönümü Guardian gazetesinin başyazısına "İki kayıp yıl" başlığıyla yansıdı. "Siyasi ve ekonomik açıdan bakıldığında 11 Eylül saldırılarının benzeri yok. Zaman geçtikçe etkisi azalacağına her geçen gün artarak sürüyor" diye yazan Guardian, geride kalan 2 yılda Başkan Bush'un önemli hatalar yaptığını savundu. "Usame bin Ladin adeta bir nükleer bomba gibi patladı ve yarattığı şok dalgası yayılmaya devam ediyor. Hergün daha fazla ölüm, korku, gözyaşı ve intikam çığlıkları yaratıyor. ABD'nin bu saldırılara verdiği yanıtla kısmen başarı elde edilmiş olsa da, geniş anlamda Başkan Bush, kötü olan durumu berbat hale getirdi." Başkan Bush'un yaptığı hataların kamuoyu yoklamalarında açıkça görüldüğünü belirten Guardian, Amerika'da Bush'un teröre karşı açtığı savaşa olan güvenin azaldığını, Avrupa'da ise bu güvenin hiç kalmadığını öne sürdü. Guardian gazetesi şöyle yazdı: "Afganistan ve Irak'a düzenlenen askeri operasyonlar, Filistin sorununa yanlış yaklaşması, Türkiye, Pakistan ve Mısır gibi ülkelere karşı takındığı tavır bunun başlıca sebepleri. 2 yıldır Başkan Bush, hem Amerikalılar'ı hem de ABD'nin müttefiklerini hayal kırıklığına uğratıyor. Amerika'nın daha yetenekli ancak ideolojilere daha az bağlı liderlere ihtiyacı var." "11 EYLÜL'ÜN ÇÖZÜMLENEMEYEN MİRASI" Financial Times gazetesi ise 11 Eylül'ün yıldönümünde, saldırılarda yaşamını yitiren kişilerin ailelerine ödenecek tazminatı başyazısında değerlendirdi. Gazete, "11 Eylül'ün çözümlenemeyen mirası" olarak değerlendirdiği tazminat sorunuyla ilgili Amerikan Kongresi'nin bir fon oluşturduğunu ve insan hayatına değer biçmek üzere bu fonun başına bir görevli atadığını yazdı. Financial Times'ın yazısı şöyle: "Saldırıların her 5 kurbanından 2'sinin ailesi dava açmak yerine bu fondan tazminat istemenin daha güvenilir olduğuna karar verdi. Ancak bu hafta bir federal yargıç, saldırılarda kullanılan uçakların bağlı olduğu havayolu şirketlerinin, uçakların üreticisi Boeing firmasının ve İkiz Kuleler'in sahibinin saldırıları engelleyici önlemler almadıkları için dava edilebileceklerine karar verdi. Bu karar, saldırılarla ilgili olarak "ihmal" faktörünü ortadan kaldırmayı ve 3 bin 16 kişinin ölümünden teröristleri sorumlu tutmayı amaçlayan tazminat fonunun kuruluş amacını da ikinci plana itiyor." 11 Eylül'ün yıldönümü, diğer Avrupa gazetelerinde de geniş yer buluyor. "BUSH, ULUSLARARASI KURALLARA UYMALIDIR" Fransa'da yayımlanan Le Monde, ölü sayısı, kullanılan yöntem ve hedef dikkate alındığında benzeri olmayan bu saldırının ardından, ABD'de güvenin sarsıldığını, korkunun öne çıktığını ve ABD'nin uluslararası platformda daha dikkatli davranması gerektiğini yazdı. Gazete, "ABD tek başına dünyayı daha güvenli bir demokrasi haline çeviremez. Müttefiklerine kulak vermeli, müdahale edeceği konularda ortaya çıkabilecek farklı durumlara karşı dikkatli olmalı ve uluslararası kurallara uymalıdır" dedi. "ALMANYA, 11 EYLÜL'DEN BU YANA DAHA FAZLA AMERİKAN KARŞITI" Almanya'da yayımlanan Der Tagesspiegel, aradan geçen 2 yılda Almanlar'ın ABD'ye daha eleştirel bakmaya başladıklarzTI" 11 Eylül'ün yıldönümü Guardian gazeını yazdı. Der Tagesspiegel, "Küresel terör tehdidiyle karşı karşıyayken Başbakan Gerhard Schröeder'in, Irak'ta savaş karşıtı tutumu geleneksel bir dış politikanın sonucu. Bu geleneksel politika, gerçekçilik ya da çıkarlarla değil ahlak ve uluslararası yasalarla şekilleniyor. Almanya 11 Eylül'den bu yana daha Avrupalı, daha Amerikan karşıtı oldu" diye yazdı. Bir diğer Alman gazetesi Die Welt de artan Amerikan karşıtlığına dikkat çekiyor ve bunu eleştiriyor. Washington'un dünya üzerindeki etkin rolünü eleştirenlere karşılık olarak gazete, "Daha yaygın halde kendi kendimizi aldatıyor ve olayları gerçekçi şekilde değerlendirme yeteneğimizi kaybediyoruz" yorumunu yapıyor. Avusturya'nın Die Presse gazetesi ise, 11 Eylül saldırılarının dünyayı değiştirdiğine inanmadığını belirtirken, Başkan Bush'un, terörle mücadelede izlediği yöntemleri haklı gösterecek gerekçeleri bulunmadığını savundu. Gazete şöyle yazdı: "2 yıl aradan sonra hala ahkam kesenlerin hepsi şarlatan. Irak savaşı da dahil hiçbir askeri operasyonun gerekçeleri, teröre karşı açılan savaşın gerekçeleri kadar çabuk sorgulanmaya başlanmadı" "BUSH DÜNYAYI CEHENNEME SÜRÜKLÜYOR" İspanyol El Mundo gazetesi, 11 Eylül saldırılarının ardından okyanusun her iki tarafından milyonlarca kişinin Başkan Bush'a bir 'açık çek' verdiğini ancak Bush'un 'terörle mücadele' adı altında herkesi yeni dünya düzeninin cehennemine sürüklediğini savundu. Diğer bir İspanyol gazetesi El Pais de aynı görüşte: El Pais, "2 yıl geçti ve dünya şimdi, küresel terör tehdidi ve ABD'nin takınacağı tutumun belirsizliği nedeniyle daha kötü durumda. Dünya, ciddi şekilde, fanatizm ve yoksullukla beslenen terör ve bunun sonuçlarıyla yüzyüze gelmeli" diye yazdı. La Razon gazetesi ise, 2 yılın ardından ulaşılan noktayı şöyle yazısında şöyle özetledi: "Bin Ladin'in nerede olduğunu bilmiyoruz, Molla Ömer firarda, Saddam Hüseyin'i yakalayamadık, Irak barut fıçısı. Böyle bir başarısızlık, Bush'un dünya liderliğini sağlamlaştırmaya yaramayacaktır elbette"