DTM'ye göre 2002'de dış ticaret

Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın (DTM) ''2002'de Dış Ticaretin Görünümü'' konulu raporunda, 2002 yılında, bavul ticareti hariç ihracatın 35 milyar 81 milyon dolar, ithalatın ise yaklaşık 51 milyar dolar düzeyinde gerçekleştiği hatırlatıldı. Rapora göre 2002 yılında ihracatında en fazla artış görülen ürünler ''kara taşıtları ve aksam, parçaları'', ''örme giyim eşyası'', ''örülmemiş giyim eşyası'' ve ''elektrikli makine ve cihazlar'' oldu. 2002 yılında ihracatında en fazla düşüş görülen ürünler ise ''şeker ve şeker mamulleri'', ''hayvansal bitki ve yağlar'', ''hububat'', ''yenilen sebzeler'' ve ''tütün ve tütün mamulleri'' oldu. Ülke grupları itibariyle ihracat incelendiğinde, değer olarak en yüksek artışın Türkiye'nin en büyük ticaret ortağı olan Avrupa Birliği'ne (AB) yönelik ihracatta (1 milyar 941 milyon dolar artış) yaşandığı görüldü. Bu dönemde söz konusu bölgeye yapılan ihracat yüzde 12 oranında artarak 18 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. ABD'ye yapılan ihracat yüzde 3,3 oranında artarak 3,3 milyar dolar, Bağımsız Devlet Topluluğu (BDT) ülkelerine yapılan ihracat ise yüzde 14,1 oranında artarak 2,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. 2002 yılında ihracatın azaldığı tek ülke grubu Ortadoğu (Irak hariç) ülkeleri oldu. Bu dönemde söz konusu bölgeye yönelik ihracat yüzde 3,8 oranında azalarak 3,5 milyar dolar seviyesinde kaldı. Komşu ülkeler olarak tanımlanan 9 ülke arasında en fazla ihracat 1 milyar 163 milyon dolar ile Rusya'ya yapıldı. 2001 yılında komşu ülkelerin Türkiye'nin toplam ihracatı içindeki payı yüzde 9,7 iken bu oran 2002 yılında yüzde 11'e yükseldi. İTHALAT 2002 yılında ara malları ithalatı yüzde 23,5 oranında artarak 37,5 milyar dolara ulaşırken, yatırım malları ithalatı yüzde 20,4 oranında artarak 8,4 milyar dolara, tüketim malları ithalatı yüzde 21,9 oranında artarak 5 milyar dolara yükseldi. Ham petrol ithalatı, bu dönemde yüzde 5,4 oranında artarak 4 milyar dolara yükseldi. 2002 yılında ara mallarının toplam ithalat içindeki payı yüzde 73,7 olurken, yatırım mallarının payı yüzde 16,5, tüketim mallarının payı ise yüzde 9,8 oldu. Ülke grupları itibariyle ithalat incelendiğinde, 2002 yılında ABD ve Afrika ülkeleri dışındaki ülke gruplarından yapılan ithalatın arttığı görülürken, bu dönemde ABD'den yapılan ithalat 211 milyon dolar azalarak 3 milyar 50 milyon dolara geriledi. İthalatın 2002 yılında yüzde 45'lik bir bölümü AB'den yapılırken, bunu sırasıyla yüzde 11 ile BDT, yüzde 7 ile Ortadoğu Ülkeleri ve yüzde 6 ile ABD izledi. 2002 yılında en büyük ithalat artışı AB'den yapılan ithalatta görüldü. Bu bölgeden yapılan ithalat 4 milyar 843 milyon dolarlık artışla 23 milyar 124 milyon dolar olarak gerçekleşti ve bu, Türkiye'nin bu dönemdeki toplam ithalatının yarısına yakın bir değer oldu.