Doping alanında xenon ve argon gazı tartışması

Dünya Dopingle Mücadele Kurumu WADA, sporcuların xenon ve argon maddelerini kullanmasını yasakladı, ancak, doping uzmanları henüz bu maddelerin kullanılıp kullanılmadığını belirleyecek bir test geliştirmedi.

Yasaklama kararı, sporcuların, enerji veren alyuvar gelişimine katkıda bulunan ve soy gaz diye adlandırılan bu gazları kullanmasından duyulan kaygıları izliyor.

Daha çok elektrik kaynağı, neon lambalar ve anestezi ile ilişkili bu gazların, spor alanında doping maddesi olarak kullanılması yadırgansa da, WADA, bu gazların performans artırıcı olduğunu gösteren yeterli kanıt bulunduğunu ve yasaklama gerektirdiğini düşünüyor.

Bu yılın başlarında basında çıkan bazı haberlerde, Rus sporcuların yıllardır, uluslararası karşılaşmalardan önce enerjilerini artırmak için bu gazları kullandıkları bildirilmişti.

Sporcuların xenon gazını kullanacakları yöntemleri geliştiren şirketin internet sitesinde, Rusya Olimpiyat Komisetesi'nce verilmiş bir "onur nişanı" yer alıyor.

Sporcuların xenon veya argon gazı kullanıp kullanmadıklarını belirleyecek etkili bir test geliştirmek ise kolay değil. Herkesin soluk aldığı havada ufak miktarlarda da olsa xenon gazı bulunduğu gibi, bu gaz birçok ülkede anestezi maddesi olarak kullanılıyor.

WADA'nın bilimsel başkanı Dr. Olivier Rabin, xenon ve argon gazlarını ölçecek bir testin geliştirilmekte olduğunu, gazların kullanıldığını saptamanın ötesinde, bulguların kesin olmasını ve yargı makamlarınca kabul edilmesini de sağlamaya çalıştıklarını kaydetti. Ancak Dr. Rabin, söz konusu testin bu yıl sonuna kadar uygulamaya konulabilmesi konusunda kesin konuşmaktan kaçınıyor.

Diğer araştırmacılar ise, bu alanda güvenilir bir testin hızla geliştirilebileğinden kuşkulu.

Ayrıca WADA'nın, bu gazların kullanılmasını yasaklarken, sporcuların, üzerlerinde yükseklikte uyuma etkisi yaratan ve xenon gibi kanı güçlendirici sonuç veren oksijen çadırlarını veya hipoksik odaları kullanmasına izin vermesi de sorgulanıyor.

Spor tıbbı konusunda uzman olan, eski sporcu Dr. Ben Koh, "Savundukları hususlar tamamen yanlış. Seçkin sporcuların karşılaşmalardan önce hipoksik odaları kullanmaları, son derece yapay bir süreç. Bunun, xenonun yapaylığından bir farkı yok." dedi.

WADA ise, sporcuların yüksek miktarda xenon veya argon kullanmasının sağlık sorunları yaratabileceğini; yasaklama kararının arkasında performans artırıcı olmasının yanı sıra, bu nedenin de bulunduğunu kaydediyor.