Döner sermaye bereketi
Abone olKamu kuruluşları bünyasinde kurulan döner sermayaler, devlet gibi çalışıyor. Hem kendine gelir sağlayan kurumlar hem de hazineye para akıtıyorlar.
Kamu kuruluşları bünyelerinde faaliyet gösteren döner
sermayeler, kendilerini ve Hazine'yi ihya ederken, çalışanlarına da
katkı sağladı. A.A muhabirinin Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel
Müdürü Ömer Duman'dan aldığı bilgiye göre, 2004 yılı sonu
itibariyle Türkiye'deki toplam döner sermayeli kuruluş sayısı 1429
olarak tespit edildi. Bunların 1052'sinin genel bütçeli, 377'sinin
de katma bütçeli kuruluşlara bağlı faaliyet gösterdiği anlaşıldı.
Bünyesinde en fazla döner sermaye işletmesi barındıran kuruluş ise
484 döner sermaye işletmesi ile Milli Eğitim Bakanlığı oldu. Bunu
247 döner sermaye ile Orman Genel Müdürlüğü, 193 döner sermaye ile
Sağlık Bakanlığı, 187 döner sermaye ile de Tarım ve Köyişleri
Bakanlığı izledi. Sağlık Bakanlığı bünyesindeki döner sermaye
işletmelerinin 192'si sağlık kurumlarından, biri de trafik
hizmetleri kuruluşundan oluştu. Çevre ve Orman Bakanlığı
bünyesindeki döner sermaye işletme sayısı 84, üniversiteler
bünyesindeki döner sermaye sayısı da olarak saptandı. KATRİLYONLUK
GELİRLER Genel ve katma bütçeli kuruluşlar nezdinde faaliyet
gösteren 1429 döner sermaye işletmesi, geçici verilere göre, geçen
yıl 9 katrilyon 8 trilyon 757 milyar 675 milyon lira gelir elde
etti. Buna karşılık döner sermayelerin toplam gideri, 6 katrilyon
31 trilyon 35 milyar 319 milyon lira olarak belirlendi. 2003
yılında 6 katrilyon 692 trilyon 922 milyar 945 milyon lira gelir
sağlayan döner sermayelerin toplam gelirlerinde böylece 2004'de
yüzde 34.6'lık bir artış kaydedildi. 2003 yılında 5 katrilyon 404
trilyon 635 milyar 248 milyon lira harcama yapan döner sermayelerin
giderlerindeki artış ise yüzde 11.6 olarak gerçekleşti. HAZİNE'Yİ
DE İHYA ETTİLER Döner sermaye işletmelerinin Hazine'ye aktardıkları
kaynak tutarı da sürekli artan bir gelişme gösterdi. Halen
ağırlıklı olarak gelirlerinin yüzde 15'ini Hazine'ye veren döner
sermaye işletmeleri kanalıyla Hazine'ye akan para, 1998 yılında 48
trilyon 309 milyar, 1999 yılında 86 trilyon 372 milyar, 2000
yılında 146 trilyon 886 milyar, 2001 yılında da 270 trilyon 610
milyar lira oldu. Bu rakam, 2002 yılında 383 trilyon 543 milyar
liraya, 2003 yılında 606 trilyon 946 milyar liraya, 2004 yılında
ise 1 katrilyon 91 trilyon 554 milyar liraya yükseldi. ÇALIŞANLARA
KATKI PAYI ÖDEMELERİ Bu arada döner sermaye işletmeleri, 2004
yılında 301 bin 465 kurum personeline de 1.2 katrilyon lira
tutarında katkı payı ödedi. Katkı payı alanların 222 bin 287'sini
Sağlık Bakanlığı çalışanları oluşturdu. 222 bini aşkın sağlık
çalışanına yıl içinde ödenen katkı payı toplamı da 740 trilyon lira
olarak gerçekleşti. Böylece Sağlık Bakanlığı'nda çalışan başına
ortalama 3 milyar 333 milyon 333 bin lira katkı payı verildi. Katkı
payı ödemelerinde ikinci sırada ise üniversiteler yer aldı. 48 bin
321 üniversite personeline ödenen toplam katkı payı da, 271 trilyon
lirayı buldu. Bu şekilde üniversite çalışanlarına kişi başına
ortalama 5 trilyon 645 milyar 833 milyon lira katkı sağlandı. Döner
sermayelerinden katkı payı alan diğer kuruluş çalışanları ise Tarım
veKöyişleri Bakanlığı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü ve Sosyal
Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu personeli olarak sıralandı.