Domateslerde hepatit mi var?

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, "2010'da, Türkiye menşeli kurutulmuş domateste Hepatit A virüsü (HAV) bulunduğu iddiaları üzerine o tarihlerde yapılan analizlerde, HAV ve diğer olumsuzluklara rastlanmadığını" bildirdi.

Bakanlık, Hollanda'ya ihraç edilen ürünlerde de HAV virüsü olmadığının, Fransa'da tespit edilen HAV'ın yapısının Türkiye'den farklı olduğunun belirlendiğini, halen, ilgili işletmelerde kuru domateste HAV taramasının sürekli yapıldığını açıkladı.

Açıklamaya göre Türkiye, iddialarla ilgili süreci düzgün yönetemediği için Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) rahatsızlığını iletti.

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, bazı basın yayın organlarında yer alan "Türkiye menşeli kuru domateste HAV olduğuna" dair haberler üzerine, yazılı bir açıklama yaptı.

Açıklamaya göre WHO, Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Avustralya, Hollanda, Fransa, Avrupa Komisyonu ile Türkiye'den Sağlık Bakanlığı ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ilgililerinin katılımıyla 23 Şubat 2010'da gerçekleştirilen telekonferans görüşmesinde "Hepatit-A'nın kaynağının, Türkiye'den ihraç edilen dondurulmuş ve yarı kurutulmuş domatesler olduğundan şüphelenildiği" dile getirildi.

Aynı konuda 3 Mart 2010'ta yapılan ikinci telekonferans görüşmesinde ise Uluslararası Gıda Güvenliği Yetkili Bilgi Ağı (INFOSAN) tarafından, Türkiye'de Hepatit-A'nın endemik olarak görüldüğünden, Sağlık Bakanlığı temas noktasına "şüphelenilen ihracatçı firmaların bilgileri" iletilerek, alınan önlemler konusunda bilgi talep edildi.

Bunun üzerine, varsa hata kaynaklarının tespiti için Sağlık Bakanlığı ile işbirliği halinde söz konusu firmalar denetim altına alındı. Üretim akım şemasındaki tüm kritik kontrol noktaları tespit edildikten sonra; tüm çalışanların Hepatit-A kontrolleri yapılırken, paketleme tesisleri dahil ürünün sağlandığı üretim alanlarından alınan toprak, sulama suları, işletmelerin kullandığı sular ve işlenmiş hazır ürünlerden alınan örnekler, mikrobiyolojik kriterler ve Hepatit-A analizine tabi tutuldu. Yapılan hiçbir analizde Hepatit-A ve diğer olumsuzluklara rastlanmadı. Hazırlanan detaylı rapor 16 Mart 2010 tarihinde INFOSAN'a iletildi.

Bu tarihten sonra bakanlık tarafından kuru domateste Hepatit-A izleme programı başlatıldığı belirtilen açıklamada, bu kapsamda, Ulusal Gıda Referans Laboratuvarı tarafından Hepatit-A taramasının söz konusu işletmelerde devamlı yapıldığı kaydedildi.

Açıklamaya göre, bu süreçte, INFOSAN koordinasyonunda 24 Mart 2010 tarihinde gerçekleştirilen üçüncü telekonferans görüşmesinde, Hollanda temsilcisi tarafından Türkiye'den ihraç edilen ürünlerde net olarak Hepatit-A virüsü bulunmadığı ifade edildi.

Türkiye'den Fransa'ya ihracatı gerçekleştiren ürünlerde de Fransa yetkili otoritesi tarafından yapılan Hepatit-A analizlerinde virüs tespit edilemedi.

Ayrıca, Fransa'da tespit edilen virüsle ilgili olarak WHO tarafından yayımlanan rapor, TC Sağlık Bakanlığı tarafından incelenerek, tespit edilen virüsün yapısının Türkiye'deki virüsle uyuşmadığı anlaşıldı.

Açıklamada, konuya gösterilen hassasiyet nedeniyle, bakanlığın 13 gün gibi kısa bir sürede çalışmaları sonuçlandırdığı vurgulanırken, "Şu anda da üretim yapan kuruluşlar titizlikle takip edilmektedir. Ayrıca WHO'nun bu olayı düzgün yönetememesinden, ülkemizin duyduğu rahatsızlık WHO'ya iletilmiş olup, söz konusu kurum tarafından da haklılığımız dile getirildi" denildi.