Dolar milyarderi kandırmacası
Abone olTürkiye'de 3 yılda dolar milyarderlerin sayısı 6'dan 25'e çıktı. Bu ani yükselişin gerçek nedeni ne?
Katma değer yaratarak ekonominin yürümesini, büyümesini
sağlayan, piyasa değeri 1 milyar doları aşan 34 şirket var.
Dolar milyarderleri listesinde milyarder sayısı bakımından 6'ncı
sıradayız. Bizde 25 dolar milyarderi varken Japonya'da 24,
Fransa'da 15, İsviçre ve İsveç'te 8'er, Kuveyt'te 4 dolar
milyarderi var.
Milli gelirde fersah fersah geride olan Türkiye nasıl olur da dolar
milyarderleri sayısında Japonya ve Fransa'yı solladı.
Milliyet Yazarı Güngör Uras dedi. Yazar, değerli şirket sayısının
az milyarder sayısının fazla olduğuna dikkat çekti. Bu garip
tablonun nasıl oluştuğunu da izah etti:
"Bunlar Hürriyet gibi gazeteler, Akçansa gibi çimento şirketleri,
Arçelik gibi, Tofaş, Ereğli gibi fabrikalar, Migros gibi mağazalar,
Turkcell gibi haberleşme grupları, Akbank, Garanti, Yapı Kredi gibi
bankalar, Doğan, Koç, Sabancı gibi holdingler.
Bu şirketler halka açık ama, hemen tamamında hâkim ortak bir aile.
Bunun için şirketlerin varlıkları, ailelerin, hâkim ortakların
varlıkları olarak görülüyor.
Son yıllar içinde, ailelerin hâkim ortak olduğu 10 banka satıldı.
Yabancılar, farklı ortaklık payları karşılığı Dışbank için 1.1
milyar dolar, Denizbank için 2.5 milyar dolar, Akbank için 3.1
milyar dolar, Garanti Bankası için 1.5 milyar dolar, Finansbank
için 2.7 milyar dolar ödediler.
Son yıllarda devletimiz, halktan vergi olarak topladığı paralarla
350 milyar dolar faiz ödedi. Bu faiz doğrudan veya dolaylı olarak
şirketlerin, bankaların kasasına girdi veya kasasından geçti.
Milyarder sayımız çok
Ege Cansen'in anlatımıyla, bu faiz hareketi Hazine'den özele,
fakirden zengine, içeriden dışarıya bir servet transferine yol
açar. Bu transfer hareketi, bankaların, şirketlerin değerine değer
katar.
İşte Türkiye'de 3 yılda milyar doların üzerinde varlığı olan
işadamlarımızın sayısının 6'dan 25'e çıkmasının ardında bu
vardır.
Japonya ile Türkiye'yi karşılaştırınız. Japonya'nın milli geliri
bizimkinin 12 katı: 4 trilyon 463 milyar dolar. Bizimki 390 milyar
dolar. Japonya dünyanın ABD'den sonra 2'nci büyük ekonomisi. Dünya
devi sanayi şirketleri, bankaları var. Ama Japonya'nın dolar
milyarderi bizim sahip olduğumuzdan az. Demek ki, sadece ekonominin
büyüklüğü, üretim gücü, şirket ve banka büyüklüğü değil, şans,
kader, kısmet gibi başka faktörler de milyarder olmada etkili
oluyor."