Dolar kuru tarihi zirvede çeyrek altın fiyatları ne kadar oldu?

HAKKARİ 'de yaşanan PKK saldırısı, güvenlik endişeleri ve seçim öncesi siyasi belirsizlik doları vurdu. Dolar/TL dün gece 3.0475 ile tarihi zirveyi gördü. İşte yaşanan gelişmeler sonrası dolar kuru ve altın fiyatlarında son durum...

Dolar'ın alış fiyatı 3,0280, satış fiyatı ise 3,0340 oldu. İstanbul Kapalıçarşı'da 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı 108,90 lira, Cumhuriyet altınının satış fiyatı ise 728,00 lira oldu.

DOLARDA SON DURUM

İstanbul serbest piyasada dolar 3,0300, avro 3,3750 liradan haftaya başladı.

Kapalıçarşı'da 3,0280 liradan alınan dolar 3,0340 liradan satılıyor. 3,3790 liradan alınan avronun satış fiyatı ise 3,3840 lira olarak belirlendi. Önceki kapanışta doların satış fiyatı 2,9950 lira, avronun satış fiyatı ise 3,3300 lira olmuştu.

İstanbul ve Ankara serbest piyasalarında alınıp satılan döviz türlerinin, Cuma günkü ve bugün itibarıyla alış, satış fiyatları şöyle:

	CUMA		PAZARTESİ
	Alış	Satış	Alış	Satış
ABD Doları	2,9800	2,9950	3,0280	3,0340
Avro	3,3170	3,3300	3,3790	3,3840
Sterlin	4,4900	4,5700	4,6200	4,6500
İsviçre Frangı	3,0000	3,0800	3,0400	3,1100
ANKARA
ABD Doları	2,9770	2,9970	3,0180	3,0380
Avro	3,3080	3,3330	3,3650	3,3900
Sterlin	4,4990	4,5760	4,5800	4,6570

ÇEYREK ALTIN NE KADAR OLDU? - ALTIN FİYATLARI

Türkiye'deki siyasi belirsizlik ve piyasalarda yaşanan dalgalanma hem dövizin hem de altında fırtınalar kopardı. Altın fiyatları bu haftaya yükselerek başladı. Geçtiğimiz haftalarda altın son 4 yılın zirvesini görmüştü.

İstanbul Kapalıçarşı'da 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı 108,90 lira, Cumhuriyet altınının satış fiyatı ise 728,00 lira oldu.

İstanbul Kapalıçarşı'da alınıp satılan altın türlerinin, Cuma günkü ve bugün itibarıyla kapanış fiyatları (TL) şöyle:

	CUMA		PAZARTESİ
	Alış	Satış	Alış	Satış
24 Ayar Külçe Altın(Gr.)	107,10	107,45	108,55	108,90
Cumhuriyet Ata Lira	704,00	718,00	714,00	728,00
22 Ayar Bilezik(Gr.)	97,46	104,88	98,78	106,31
Lira(Tam) Ziynet	678,00	700,00	687,00	709,00
Yarım Ziynet	338,00	352,00	343,00	357,00
Çeyrek Ziynet	169,00	176,00	172,00	179,00

DOLAR YENİDEN REKOR KIRDI - 3,0475 TL

Dolar/TL, küresel piyasalarda dolara olan talebin artmasıyla cuma günü 3,00'la tarihi zirvesini görürken, bu sabah Asya seansında rekorunu 3,0475'e taşıdı.

ABD Merkez Bankası'nın (Fed) gelecek haftaki toplantısı öncesinde faiz artırımına ilişkin ipucu vermesi açısından kritik önem taşıyan tarım dışı istihdam 173 binle beklentilerin altında kaldı.

Buna karşın ülkede önceki iki aya ilişkin tarım dışı istihdam verilerinin yukarı yönlü revize edilmesi ve Fed'in önem verdiği veriler arasında yer alan ortalama saatlik ücretlerdeki artış, doların hafta boyunca gözlenen yukarı yönlü eğilimini devam ettirmesini beraberinde getirdi.

Söz konusu gelişmelerin, Fed'in eylülde faiz artırımı gerçekleştireceğine ilişkin beklentilerin güçlenmesine yol açmasıyla dolar/TL cuma günü 3,00'ı test etti.

Dolar/TL, bugüne de rekorla başladı ve Asya seansında 3,0475'e çıkarak tarihi zirvesini gördü. Avro/TL ise 3,4032 ile 26 Ağustos'tan bu yana en yüksek seviyeye çıktı.

Analistler, ABD'de istihdam verilerinin, Fed'in eylülde ilk faiz artırımını gerçekleştirme planını gözden geçirmesi için yeterince zayıf olmadığını belirterek, bu durumun dolara olan talebin artmasını beraberinde getirdiğini kaydediyor.

Cuma günü 3'ün üzerinde kapanış gerçekleştiren dolar/TL'nin, bu seviyenin üzerinde kalıcı olması durumunda yükselişlerin ivme kazanabileceğine dikkati çeken analistler, bu hafta açıklanacak sanayi üretimi, cari açık ve 2. çeyrek büyüme verilerinin dolar/TL'nin yönü üzerinde etkili olabileceğini dile getiriyor.

Analistler, dolar/TL için yukarı yönlü hareketlerde 3,05-3,06 seviyesinin direnç olarak takip edilebileceğini aktararak, olası geri çekilmelerde 2,99'un destek konumunda bulunduğunu öngörüyor.

DOLAR 4 TL'Yİ GÖRÜR MÜ?

Bir yıl gibi kısa sürede 2’den 3’e çıkan doların 4’e gidip gidemeyeceğine kanaat getirebilmek için, sadece TL’ye değil, diğer gelişmekte olan ülke paralarına da bakmak gerekiyor.

Yeni evlenen Temel askere gitmiş. Haberleşmenin mektupla yapıldığı zamanlar ama karısının okuma yazması yok. Mektupları babası okuyup aktarıyor. Eşinin hamile kalıp kalmadığını çok merak eden Temel uygun ifade tarzını şöyle bulmuş: “Yürü mektubum yürü, köyden haber alda gel. Bir idik iki olduk, üç olduk mu sor da gel.”

TL’nin hızlı değer kaybettiği son 1 yıldaki sorular dolar 3 lira olur muydu. 24 Ağustos’ta 3 TL’yi gördü. Birkaç milyar dolarlık toplu satışlarla 2.90’a kadar indi, iki hafta kadar nefeslendi. Dışarıda gelişmekte olan ülkelerin para birimlerinde yaşanan değer kaybına paralel dolar cuma günü yeniden 3 TL’yi gördü. 2,3,4 rakamları önemli bir psikolojik bariyer, Şimdi 4 liraya gider mi diye sorulmaya başlandı.

- Buna verilecek yanıt doların elbette bir gün 4 lirayı da göreceğidir. Ama o gün ne zamandır? Birkaç ay sonra mı yoksa bir kaç yıl sonra mı? Zamana yayılı bir değer kaybı gerçekleşirse sorun yok.

- Ancak Mayıs 2013’ten bu yana TL’nin ve diğer gelişmekte olan para birimlerinin değer kaybı hızlandı. Enflasyonun da üzerinde reel bir kayıp söz konusu. Çünkü son 28 ayda tüketici enflasyonu yüzde 18.5 olurken, Mayıs 2013’te 1 TL: 55.93 sentten 4 Eylül itibarıyla 1 TL: 33.16 sente inerek liranın kaybı yüzde 40.7’ye vardı. Enflasyonu ikiye katlayan bir durum var. 2001 krizinde TL’nin 8 aylık birikimli kaybı yüzde 58.5 olmuştu. Şimdi daha uzun zamana yayılan daha düşük oranlı bir kayıp söz konusu.

- Yine bir yıl gibi kısa sürede 2’den 3’e çıkan doların 4’e gidip gidemeyeceğine kanaat getirebilmek için, sadece TL’ye değil, diğer gelişmekte olan ülke paralarına da bakmak gerekiyor. Bunun TL ile karşılaştırmalı bir grafiği bitişikte yer alıyor. Büyük ölçüde paralel bir hareket ama TL’nin daha yüksek bir değer kaybı var.

- TL’nin içinde yer aldığı en çok işlem gören 10 gelişen ülke parasının ortalaması son 28 ayda dolar karşısında yüzde 30.3 değer yetirdi. TL yüzde 40, diğerleri yüzde 30 düştü. TL’nin kaybının daha yüksek olmasını, Türkiye’de enflasyonun yüksekliğine,1 Kasım ile birlikte son 1.5 yılda 4 seçimin yapılmasına, ortaya çıkan jeopolitik ve siyasi risklere yormak mümkün. Ama büyük resim diyor ki, değer kaybında TL önlerde ama tek başına değil. Bu eğilimin devamı gelebilir.

- Kaldı ki güçlü dolar dönemindeyiz. Son aylarda dolardaki güçlenmeye ara verilen bir süreci yaşadık. Ama doların değerlenmesi hareketi henüz tamamlanmadı. FED faiz artışına başlamadı bile. İşin içine bir de doların değerlenmesi girdiği zaman gelişmekte olan para birimlerindeki değer kaybının devamı gelebilir. O zaman 4 lirayı daha yakın vadede bile görebiliriz.

- Dolarda yaşananların iç gelişmelerle belli bir ilgisi var ama asıl büyük etki dışarıdan geliyor ve sermaye hareketleriyle bire bir örtüşen bir eğilim söz konusu.

YERLİLERIN TASARRUFU DÖVİZ MEVDUATI ÜZERİNDEN ARTIYOR

TÜRKİYE'DE KISA VADELİ SERMAYE ÇIKIŞI YAŞANIYOR

Habertürk'ün haberine göre, gelişmekte olan ülkelerin büyüme hızlarının düşmeye başladığı, daha riskli görüldüğü ve sonunda sermaye girişinden daha çok sermaye çıkışının gerçekleştiği bir dönemi yaşıyoruz. Haziran 2014 ile Temmuz 2015 arasındaki 13 ayda bu ülkelerden çıkan net kısa vadeli sermaye tutarı 1 trilyon doları buldu. Haziran 2014 öncesindeki 5 yılda bu ülkelere giren toplam sermaye ise 2 trilyon dolar hesaplanıyor. Yani 5 yılda gelenin yarısı 1 yılda çıkmış oldu.

- Buna paralel Türkiye’den kısa vadeli sermaye çıkışı yaşanıyor. Bu nedenle sıcak para stoku 2011 yılından beri ilk kez 100 milyar doların altına indi.

- Aşağıdaki da izlenebileceği gibi, Mayıs 2013 her yönüyle gelişmekte olan ülkelerin ve Türkiye’nin kırılma ayı. Reytingimizin yatırım yapılabilir düzeye çıktığı, buna karşılık sermaye hareketlerinin de tersine dönmeye başladığı bir ay.

- O ayda sıcak para stoku 158.4 milyar dolarla rekor düzeye çıktı. 2014 sonunda 131.3 milyar dolara indi. Aradan geçen son 8 ayda da 35.7 milyar dolar daha azalarak 95.6 milyar dolara geriledi. Ödemeler dengesi verilerinin de işaret ettiği gibi, asıl büyük çıkış devlet iç borçlanma senetlerinden. Hisse senetlerinden de çıkış var ama buradaki gerilemenin nedeni büyük ölçüde borsadaki değer kayıpları.

- Ne tesadüf ki, TL’nin değer kaybıyla sermaye hareketlerinin tersine dönmesi tam olarak örtüşüyor. Aradan geçen 28 ayda sıcak para stoku 62 milyar dolar azaldı ve yüzde 39 daraldı. TL’nin kaybı da yüzde 40.7’ye vardı. Düşüş oranları ne kadar da birbirine yakın. Evet TL’nin değeri serbest piyasada belirleniyor. Ama bu piyasanın etkili olan gücü de yabancı sermaye.

BORSA GÜNÜ DÜŞÜŞLE TAMAMLADI

Borsa İstanbul 100 (BIST 100) endeksi, günü yüzde 1,49 düşüşle 71.865,82 puandan tamamladı.

BIST 100 endeksi, cuma günü kapanışına göre 1.084,29 puan gerilerken toplam işlem hacmi 1,8 milyar lira olarak gerçekleşti. Gün sonunda bankacılık endeksi yüzde 1,26, holding endeksi yüzde 1,62 düşüş kaydetti. Yatırımcısına kazandıran tek sektör endeksi yüzde 0,92 ile "ulaştırma" olurken, en çok düşüş kaydeden sektör endeksi ise yüzde 2,33 ile "inşaat" oldu.

Güne, özellikle artış eğilimindeki döviz kurları nedeniyle düşüşle başlayan BIST 100 endeksi, 71.557,42 puana kadar geriledikten sonra 71.800 puan seviyelerinde dengelendi. ABD'de piyasaların kapalı olmasının etkisiyle işlem hacminin düştüğü görülürken, 3,0475 ile tarihi zirvesini gören dolar/TL'nin gelen kar satışlarına karşın 3,03 seviyelerinde tutunması dikkati çekti.

Analistler, yarın yurt içinde sanayi üretimi, yurt dışında ise Japonya ve Avro Bölgesi'nde açıklanacak büyüme verilerinin takip edileceğini, BIST 100 endeksinin 71.000 seviyesinin destek konumunda olduğunu vurguluyor.

AA Finans'ın, TÜİK tarafından yarın açıklanacak sanayi üretim endeksi verilerine ilişkin anketine göre, ekonomistlerin temmuz ayı arındırılmamış sanayi üretim endeksinde geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 4,18 artış bekleniyor. Ekonomistlerin, temmuz ayında takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksine ilişkin beklentilerinin ortalaması ise yıllık yüzde 3,32 artışa işaret etti. Öte yandan ekonomistler, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksinde temmuzda bir önceki aya kıyasla yüzde 0,39 artış kaydedileceğini öngörüyor.

Arındırılmamış sanayi üretim endeksi, haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,38 yükselmişti. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi, haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,5, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ise bir önceki aya kıyasla yüzde 2,4 artmıştı.

PİYASALARDA SON DURUM

Yurt içi piyasalarda ise dolara olan talebin artması ve yükseliş eğilimindeki piyasa faizlerinin, pay piyasaları üzerinde satış baskısı yarattı. Küresel piyasalardaki negatif havanın da etkisiyle Borsa İstanbul 100 (BIST 100) endeksinin geçen haftaki kayıpları yüzde 2,27'ye ulaşırken, gösterge tahvilin bileşik faizi yüzde 11,25'i gördü. Dolar/TL ise cuma günü 3 sınırını aşması sonrasında bugün tarihi zirvesini 3,0475'e taşırken, şu dakikalarda 3,0260 seviyelerinde bulunuyor. Analistler, Fed'in 16-17 Eylül'de gerçekleştireceği toplantıda faizleri artırabileceğine ilişkin beklentilerin güçlenmesinin dolara olan talebin artmasına neden olduğunu belirterek, piyasalardaki dalgalanmanın bu hafta da devam edebileceği uyarısında bulunuyor. Bu hafta yurt içinde sanayi üretimi, cari açık ve 2. çeyrek büyüme verilerinin piyasaların yönü üzerinde etkili olacağını aktaran analistler, BIST 100 endeksi için 72.500 seviyesinin destek, 75.000 seviyesinin direnç konumunda bulunduğunu kaydediyor.

Küresel piyasalarda yaklaşan kritik ABD Merkez Bankası (Fed) toplantısı öncesinde dalgalı seyrin sürmesi beklenirken, yurt içi piyasalarda yeni haftada sanayi üretimi, cari açık ve büyüme verileri takip edilecek.

ABD'de cuma günü açıklanan ağustos ayı tarım dışı istihdam verileri, piyasa beklentilerinin altında kalmasına karşın, önceki iki aya ilişkin yukarı yönlü revizyonlarla genel momentumun bozulmadığı görüldü. Ülkede işsizlik oranının yüzde 5,1'le nisan 2008'den bu yana en düşük seviyeye gerilemesi de istihdam piyasasına ilişkin pozitif görünümü destekledi.

Veriler sonrasında ABD 10 yıllık tahvil faizleri yüzde 2,12 ile son 10 günün en düşük seviyesini görürken, Dow Jones endeksi yüzde 1,66, S&P 500 endeksi yüzde 1,53 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,05 değer kaybetti.

Analistler, ABD'de istihdam verilerinin, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) eylülde ilk faiz artırımını gerçekleştirme planını gözden geçirmesi için yeterince zayıf olmadığını belirterek, piyasalardaki dalgalı seyrin sürebileceğini öngörüyor.

Avrupa tarafında da ABD'de açıklanan verilerin Fed'in aşırı gevşek para politikasını sonlandırabileceği endişelerini beraberinde getirmesiyle pay piyasalarında kayıplar yüzde 3'ü buldu. Almanya'da DAX endeksi yüzde 2,71, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 2,81 ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 2,44 değer kaybetti. Avro/dolar paritesi ise cuma günü 1,10 sınırına gerilemesi sonrasında, bugün 1,11 seviyelerinde dengelendi.

Analistler, Avrupa tarafında makroekonomik veri gündeminin zayıf olduğunu belirterek, iç dinamiklerin öne çıkacağını tahmin ediyor.

Asya tarafında da hisse senedi piyasalarında negatif seyrin hakim olduğu görülürken, geçen haftaki iki günlük tatilin ardından Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,77 düşüşle seyrediyor. Geçen hafta boyunca yendeki güçlenmenin etkisiyle satış baskısı altında kalan Japonya'da Nikkei 225 endeksinde ise yüzde 0,31'lik kayıp yaşanıyor.