Dolar kuru niçin dalgalanıyor ekonomist Mahfi Eğilmez açıkladı
Abone olDolar kurundaki sert dalgalanma sürerken, ekonomist Mahfi Eğilmez, konuya ilişkin dikkat çeken bir yazı kaleme aldı. ABD 10 yıllık tahvil faizlerindeki artışın doları yukarı yönlü tetiklediğini belirten Eğilmez, "Bizdeki risklerin niçin yüksek olduğu ve nasıl düşürülebileceği sorusuna yanıt aramamız gerekiyor." dedi.
ABD 10 yıllık tahvil faizlerindeki sert artış tüm dünyada dolar endeksinin değer kazanmasına neden olurken gelişmekte olan ülkelerin para birimleri dolar karşısında sert değer kaybetti. Bu düşüşlerden en fazla etkilenen ise Türk Lirası oldu.
Dolar kuru geçtiğimiz haftalarda 6.90 TL seviyelerine gezinirken son fiyat hareketlerinin ardından 7.70 TL seviyelerine kadar yükseldi. Son iki günde gelen satışların ardından dolar kuru şu anda 7.59 seviyelerinden işlem görüyor.
Peki dolar kurundaki bu sert dalgalanma sürecek mi? Ani yükseliş neden oldu? Merak edilen sorulara ekonomist Mahfi Eğilmez, kendi internet sitesinde yanıt verdi. "Kurlar niçin dalgalanıyor" başlıklı köşesinde Eğilmez, yurt içi ve yurt dışı kaynaklı riskleri tablo halinde paylaştı ve değerlendirmelerde bulundu.
Birinci tablodaki risklerden yüksek enflasyon ve önümüzdeki bir yılda vadesi gelecek yükümlükler riski sürekli var olan risklerdir. Buna karşılık TCMB’nin eksi rezervleri ve yüksek CDS primi riskleri konjonktürel risklerdir. Bunlar zaman içinde risk olmaktan çıkıp sonra tekrar girebiliyor. İkinci tablodaki risklerin tümü konjonktürel risklerdir. Bunlar zaman içinde kalkabilir. Buna karşılık bunların yerine başka konjonktürel risklerin geldiğini de geçmiş deneyimlerimizden biliyoruz. Burada sıralananlar risklerimizin tamamı değil. Bunlar bugün itibarıyla geçerli olan en belirgin risklerimiz. Bunlara her an yenileri eklenebiliyor. Örneğin petrol fiyatlarının yükselmesi, ABD ile Yunanistan’ın sınırımızda ortak tatbikat yapması gibi konjonktürel olarak ortaya çıkan yeni riskler söz konusu olabiliyor.
ABD’de faizlerin yükseleceği beklentisi Doların dalgalanmasında önemli bir etki yaratıyor. Çeşitli yatırım fonlarının ABD ve Avrupa’daki düşük faizler yerine risk alarak yüksek getiri elde etmek üzere bizim gibi riskli ülkelere geldiği dönemlerde bizde Dolar nispeten bollaştığı için kur düşüyor.
Buna karşılık ABD’deki faizler yükselmeye başladığında bu fonlar yeterince risk aldıklarını düşünerek daha az getiri ve daha az risk tercihine yönelince buralardan çıkıyorlar. O zaman bizde Dolar azaldığı için kurlar yükseliyor ve zorunlu olarak faizleri artırmak zorunda kalıyoruz. Faizleri artırınca kurlar düşüyor ama bir süre sonra riskler değişmediği ya da yenileri ortaya çıktığı için aynı dalgalanmalar yeniden başlıyor.
Bizdeki riskler niçin yüksek?
ABD’de veya bizim dışımızda herhangi bir yerde olup bitenler için bir şey yapamayacağımıza göre bizdeki risklerin niçin yüksek olduğu ve nasıl düşürülebileceği sorusuna yanıt aramamız gerekiyor. Bu soruyu doğru yanıtlayabilirsek kur yükselişinin bizden kaynaklanan kısmını bu riskleri ortadan kaldırarak ya da düşürerek azaltabiliriz.