Dolar düşecek mi yükselecek mi?

Düşüşe geçen dolardaki bu trendin devam etmesi AB'den gelecek haberlere bağlı. Müzakerelere başlaması halinde doların 1.33 seviyesinin altına ineceği, tersi bir gelişmenin ise yükselişi tetkileyeceği tahmin ediliyor. Euro ise dolara karşı yükseliyor

Avrupa Birliği sürecinde kritik öneme sahip 3 ekim tarihi yaklaştıkça piyasalardaki hareketlilik de artıyor. AB'ye ilişkin tedirginlik nedeniyle ağustos ayı ortalarında dövizde yaşanan yükseliş, bugünlerde artan iyimserlikle yerini düşüşe bıraktı.

Döviz piyasalarındaki bu hareketlilik başka gerekçelerle de olsa yurtdışı piyasalarda da yaşanıyor. Son günlerde ABD'yi sarsan Katrina kasırgasının etkileri euro / dolar paritesine de yansıdı. Felaket sonrası yatırımcıların euroya yönelmesi, paritenin 1.22'den 1.26 seviyesine yükselmesine neden oldu.

Bu durum birçok gelişmekte olan piyasaya olduğu gibi Türkiye'ye de yansıdı ve geçen hafta dolar 1.33 YTL seviyesine kadar gevşedi. Yabancı fonların YTL enstrümanlara olan talebi de bu durumu destekledi.

YTL'YE TALEP VAR

Yatırım Finansman Uluslararası Piyasalar Direktörü Nezihi Abay, AB ile ilgili olumlu havanın da etkisiyle dövizden çıkıp hisse senedi ve tahvile geçiş olduğunu söylüyor. Abay, Tüpraş özelleştirmesinden çıkan yüksek rakamın, doların 1.33'ü aşağı doğru zorlamasına neden olacağını kaydediyor. İyi sonucun doğrudan yabancı yatırımlarda artış beklentisi oluşturacağını vurgulayan Abay, YTL'de bir miktar güçlenme olabileceğini ifade ediyor.

Son altı ayda yatay bir trend izleyen doların 1.33 - 1.38 bandına sıkışütığını belirten Alternatifbank Hazine Döviz Masası Müdür Yardımcısı Güray uray, dolarda 1.33 seviyesinin altının görülmeye çalışılacağı görüşünde. Ancak yabancı foların satışlarını yerli bankaların alımlarıyma dengelediğinie dikkat çeken Güray, "Dolar düşse bile aşağıda fazla tutunamaz, Merkez Bankası da bu noktada harekete geçebilir" diyor.

OLUMLU HABER DOLARI DÜŞÜRÜR

Yabancı bir bankanın döviz masası sorumlusu ise önümüzdeki günlerde doların 1.32 - 1.35 bandında hareket edeceğini savunuyor. 1.32 seviyesinin aşağı doğru kırılmasının zor olduğunu söyleyen bankacı, 1.35'in aşılmasının ise ancak AB'den gelecek olumsuz haberlere bağlı olduğunu kaydediyor. Aynı bankacı, örneğin AB'den Güney Kıbrıs'ın tanınması yönünde bir koşul gelmesinin kurlar üzerinde yukarı yönlü baskı yaratabileceğine işaret ediyor.

Piyasalarda genel kanı, 3 Ekim'de AB ile müzakerelere başlanacağı yönünde. Bu noktada Güney Kıbrıs ile ilgili bir sorun çıkmaz ve parite yükselme eğilimini sürdürürse, doların 1.30 seviyesine düşmesi, hatta bu seviyenin de altına inmesi bekleniyor. Ancak Merkez Bankası'nın, faiz indirimleri ve döviz alım ihaleleri ile bu gerilemenin önüne geçmeye çalışacağı da belirtiliyor.

Piyasada her ne kadar fiyatlara yansıtılmasa da, müzakerelere başlanmaması halinde dolar yönünü yukarı çevirebilir. Olası kötü bir senaryonun dolarda 1.35 seviyesinin kırılması ile 1.40'a giden bir bant hareketini başlatabileceği ifade ediliyor.

IMF VE MAKROEKONOMİ TAKİPTE...

3 Ekim'den sonra müzakere takviminin başlaması halinde piyasalar siyasi gelişmelere oldukça duyarlı olacak. Yasaların Meclis'ten geçirilememesi nedeniyle tamamlanamayan birinci gözden geçirme için yeniden gelen IMF ile ilgili gelişmeler de dikkate alınacak.

Genel olarak yasaların geçmesi beklense de sosyal güvenlik yasasının yapısı itibariyle biraz daha uzayabileceği, bunun IMF sürecini etkilese de piyasalara olumsuz yansımayacağı belirtiliyor.

Türkiye'nin makroekonomik verilerini de piyasaların takip edeceği konuların başında geliyor. Özellikle 3 Ekim sonrasında AB haberlerinin biraz daha geri plana kayacağı, son ayda kötü çıkan enflasyon rakamlarının seyrinin ön planda olacağı kaydediliyor.

BÜYÜME, CARİ AÇIK VE BÜTÇE

Bankacılar yatırımcıların yeni pozisyon almaktansa 3 Ekim'i beklemelerini öneriyor. Hatta olumlu senaryonun hayata geçmesini bekleyenlere dövizden çıkış da öneriliyor. AB sürecine olumsuz bakanlara ise portföylerinde bir miktar döviz bulundurmaları tavsiye ediliyor. Bir bankacı "3 ekim'den çekinen yatırımcılar portföylerinin en fazla yüzde 40'ına kadar döviz pozisyonu alabeler" diyor.

Alternatifbank'tan Güray Uray ise gelişmelerden oldukça etkilenecek olan dövizi, takip edilmesinin zor olacağı gerekçesiyle yatırımcılara önermiyor. Uray, uzun vadede doların getirisinin yüksek olmayacağını, buna karşılık faizlerin yüksek olması nedeniyle YTL pozisyonların oldukça avantajlı olduğunu vurguluyor. Uray, "Yatırımcı için en iyisi Hazine bonosu. Ancak doların yüksek olduğu seviyelerde "hedge" amaçlı forward satışı yapılabilir. Çok yakından takip etmek kaydıyla, 3 Ekim sonrası bir fon girişi olması halinde ondan faydalanılabilir" diyor.

Nezihi Abay da aynı görüşe sahip. Dövizde fazla beklenti olmadığını, YTL'nin her zaman döviz getirisini karşılayacağını ve üzerine çıkacağını belirten Abay, bononun oldukça cazip olduğunu ifade ediyor.

"3 EKİM'E KADAR DÖVİZ SATILMAZ"

Can Tanyer / Anadolubank Hazine Grup Müdürü

3 Ekim'e kadar en önemli gündem konusu AB. Piyasaları dalgalandıracak haberler çıksa da müzakereler başlayacak. Bundan sonra dolarda gerileme görülebiri. Ancak bu noktada Merkez Bankası'nın tavrı önemli. Müzakereler başlarsa yurtdışından bir miktar daha döviz satışı gelebilir. Eğer MB önlem almazsa dolarda 1.25 - 1.20 seviyeleri mümkün. MB en azından bir müdahale yapabilir. İhale yöntemini veya rakamını değiştirebilir. Yöntem değişikliği açıklaması bile çok döviz arzı almadığı günlerde dövize kısa vadeli ciddi yukarı hareketler yaptırabilir. Yatırımcılara YTL cinsi iskontolu bono öneriyorum. Dövizi önermem. Ama dövizi olanlara da 3 ekim'e kadar satmalarını önermem."

"MÜZAKERELER BAŞLAMAZSA
DOLAR 1.4'E YÜKSELEBİLİR"

Cem Kurdoğlu / Denizbank Fon Yönetimi Grup Müdürü

3 Ekim'de karşımıza ek koşul çıkarılması ve müzakerelerin başlamaması, dolar kurunu 1.38 - 1.40 seviyelerine taşıyabilir. Eğer müzakereler başlarsa 1.30 civarına kadar gevşeyebilir. Ancak aynı dönemde Meclis'ten geçmesi gereken kanunlar da gündeme gelecek. Bankacılık ve Sosyal Güvenlik yasalarının kabul edilmesi IMF programı açısından önemli. Almanya'daki seçimlerde Türkiye karşıtlarının güçlü bir şekilde kazanması da havayı değiştirebilir. Ama tek başlarına iktidara gelmeleri zor. Bu noktada piyasalarda pek sorun görülmüyor."

Haber: Behiye Selin Taner
Kaynak: Ekonomist Dergisi