Doktor ve ev sahibi acımadı

Enflasyon toplumun değişik kesimlerince kullandıkları mal gruplarına göre farklı şekillerde hissedildi. Nitekim, 2003 yılı başından bu yana gerçekleşen enflasyon toplamda yüzde 47,5 olarak gerçekleşirken, uzman doktor muayene ücreti yüzde 101,2, kiralar yüzde 89,2 oranında arttı.

A.A muhabirinin yaptığı hesaplamalara göre, vatandaşın en fazla kullandığı maddelerin yer aldığı mutfak grubunda fiyat artışlarının, genelde enflasyona paralel bir seyir izlediği gözleniyor. Nitekim, 3,5 yıllık dönemde zeytinyağı, zeytin, balık, nohut, kurufasulye fiyatlarındaki artış enflasyonun üzerine çıktı. Buna karşılık, peynir, pirinç, tereyağı, tavuk, yoğurt ve margarin gibi ürünlerde fiyat artışları enflasyonun gerisinde kaldı.

KİRA VE TÜP ENFLASYONUN ÜZERİNDE

Eve ilişkin yapılan harcamalarda ise kira ve tüp ücreti 3,5 yıllık dönemde enflasyonun üzerine çıktı. Buna karşılık, telefon ücreti, elektrik ve su faturası ile yakacağa ilişkin harcamalardaki artışlar enflasyonun gerisinde kaldı.

BEYAZ EŞYA VATANDAŞIN YÜZÜNÜ GÜLDÜRDÜ

Son 3,5 yılda yüzde 47,5'lik enflasyona karşın, beyaz eşya ve teknoloji ürünlerindeki fiyatlarında fiyatlarda gerileme görüldü. Nitekim vatandaş, 2003 yılına göre bugün TV'ye yüzde 43, bulaşık makinasına yüzde 14,2, buzdolabına da yüzde 13,7 daha ucuza sahip olabiliyor. Teknolojinin hızla gelişmesi bilgisayar fiyatlarını da ucuzlattı ve şu anda vatandaş 3,5 yıl öncesine göre masaüstü bir bilgisayara yüzde 12 daha ucuza alabiliyor.

ARACI OLAN ENFLASYON ATEŞİNİ YAKINDAN HİSSETTİ

Bu dönemde, en fazla fiyat artışı görülen alanlardan biri de petrol fiyatlarındaki artışın da etkisi ile ulaşıma ait giderler olurken, bu alanda en yüksek artış yüzde 124,2 ile otoban geçiş ücretinde yaşandı. Araç bakım ücretlerinin de vatandaşa enflasyonun üzerinde yük geldiği görülüyor. Nitekim burada yeni araçların belirli sürelerde servise gitmelerinin de sonucu olarak, araç tamiri için ayrılan rakam yüzde 92,1 oranında artış gösterdi. Akaryakıt fiyatları ile, dolmuş, otobüs ve metro gibi toplu taşım ücretlerinde enflasyonun üzerinde fiyat artışı yaşandı.

OTOPARK ÜCRETİ ENFLASYONU TUŞ ETTİ

Bu arada, 11,7 milyon motorlu aracın bulunduğu Türkiye'de özellikle büyük kentlerde yaşanan park sorunu ile birlikte otopark ihtiyacının artması vatandaşın bunun yaptığı harcamaları da artırıyor. Nitekim bu dönemde otopark ücreti artışı yüzde 90,4'ü buldu.

UZMAN DOKTOR MUAYENESİ EL YAKTI

2003 yılından buyana, sağlık harcamaları içinde tahlil ücreti ve lens gibi bazı kalemlerde fiyatlarda yaşanan gerilemeye karşın, uzman doktor muayenesi ve diş çekim ücretindeki artış enflasyonu katladı. Bu dönemde devlet hastanesindeki ameliyat ve normal doğum ücretleri de enflasyonun üzerinde artış gösterirken, özel lise, kitap, dersane ve kreş ücretlerindeki artış da enflasyonun üzerine çıktı. Bazı mal ve hizmetlerin 2003 yılı Ocak ayı ile 2006 yılı Temmuz ayındaki fiyatları ile bunların değişimi de şöyle: 


OCAK     TEMMUZ   YÜZDE
     MADDE        2003      2006   DEĞİŞİM
     ------------ -----     ------  -------
     MUTFAK
     -------------------------------------
     ZEYTİNYAĞI    6,00     10,75    79,2
     ZEYTİN        4,47      7,74    73,1
     BALIK         5,70      9,78    71,6
     NOHUT         1,62      2,64    60,9 
     KURU FASULYE  2,04      3,10    52,0
     ET            9,02     13,30    47,5
     -------------------------------------
     SUCUK        16,30     23,70    45,4
     PİRİNÇ        2,02      2,92    44,5
     PEYNİR        3,70      4,89    32,1
     BULGUR        0,98      1,28    30,6
     TEREYAĞI      8,49     11,02    29,8
     EKMEK         1,03      1,30    26,2
     TOZ ŞEKER     1,64      2,03    23,7
     TAVUK         2,61      3,22    23,4
     YOĞURT        1,89      2,29    21,1
     MAKARNA       1,02      1,21    18,1
     UN            0,95      1,12    17,9
     YUMURTA       0,13      0,15    15,4
     SÜT           1,27      1,45    14,2
     SALÇA         2,28      2,51    10,1
     MARGARİN      2,85      3,00     5,2
     AYÇİÇEK YAĞI  2,88      3,06     6,3
    
     =====================================
     YAKACAK, KİRA
     -------------------------------------
     KİRA        166,88    315,73    89,2
     TÜP          21,43     34,22    59,7
     -------------------------------------
     CEP TEL       0,26      0,38    46,2
     ODUN        151,80    216,53    42,6
     DOĞALGAZ      0,38      0,54   42,1
     KÖMÜR       192,30    255,17    32,7
     TELEFON       0,06      0,07    16,6
     SU FATURASI   1,43      1,43     0,0
     ELEKTRİK      0,16      0,16     0,0
    
     =====================================
     BEYAZ EŞYA, OTOMOBİL, ULAŞIM
     -------------------------------------
     OTOBAN GEÇİŞ  1,61      3,61   124,2
     ARAÇ TAMİR   19,61    37,67   92,1
     OTOPARK       1,46     2,78    90,4
     MAZOT         1,36     2,40   76,4
     BENZİN        1,76     3,10   76,1
     METRO         0,70     1,22   74,3
     DOLMUŞ        0,56     0,97   73,2
     TAKSİ         1,78     2,82   58,4
     OTOBÜS        0,63     0,98   55,6
     -------------------------------------
     LPG           1,06      1,49    40,6
     BANLİYÖ       0,85      1,18    38,8
     KOMBİ     1.016,98  1.352,42   32,9
     OTOMOBİL 23.767,51 29.619,48   24,6
     UÇAK        199,83    196,50   -1,7
     ÇAMAŞIR M.  831,49    804,09   -3,3
     BİLGSYR   1.774,94  1.561,92  -12,0
     BUZDOLABI   757,12    653,26  -13,7
     BULAŞIK M.  958,54    822,66  -14,2
     TV          918,19    523,35   -43,0
    
     =====================================
     SAĞLIK, KÜLTÜR
     -------------------------------------
     UZMAN MUAY.  17,37     34,95   101,2 
     DİŞ ÇEKİM    12,39     23,80    92,1
     İĞNE          1,09      1,99    82,5
     AMELİYAT (D)329,95   598,21    81,3
     TİYATRO       7,38     13,32    80,5
     ÖZEL LİSE 4.353,68  7.492,53    72,1
     KİTAP        11,87     19,57    64,9
     DOĞUM       330,38    505,14    52,7
     DERSANE       2,64      3,99    51,1
     KREŞ         22,16     33,43    50,9
     ------------------------------------
     SİNEMA        5,43      7,47    37,6
     GAZETE        0,26      0,32    23,0
     TAHLİL        6,14      5,85    -4,7
     LENS         17,78     16,67    -6,2