Doğu'daki erkekler infazdan yana

Doğu ve Güneydoğulu erkekler, namusuna halel gelen kadının cezayı, hatta ölümü hakettiğini düşünüyor. Katılanların çoğunluğunu lise mezunlarının oluşturduğu bir araştırmada erkeklerin yüzde 25'i namusuna halel gelen kadının öldürülmesi gerektiğini söyledi. Bu durumdaki kadınların toplum baskısından nasıl korunabileceği sorulduğunda ise erkeklerin yüzde 18'i "O zaman intihar etsin" yanıtını verdi.

TBMM Töre Cinayetlerini Araştırma Komisyonu'na bilgi veren Kadın Dayanışma Vakfı Kurucu üyesi Nazik Işık, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinden seçilen sekiz ilde yapılan bir araştırmanın sonuçlarını açıkladı. İstanbul Valiliği İnsan Hakları Masası'nda görevli avukat Vildan Yirmibeşoğlu'nun yaptığı araştırma Van, Adana, Kilis, Mardin, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır ve Batman illerini kapsarken, araştırma için ağırlıklı olarak lise mezunu 590 erkekle yüzyüze görüşüldü. İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırma ve Uygulama Merkezi'nin master çalışması olan araştırma, bu bölgelerdeki 'namus' anlayışıyla ilgili çok çarpıcı gerçekleri ortaya koydu.

Dört erkekten biri 'infaz' istiyor

Araştırmaya katılanlara "Namusuna halel gelen kadına ne yapmak lazım?" diye sorulurken, erkeklerin yüzde 63'ü "Cezalandırılmalı" yanıtını verdi. Cezalandırmanın nasıl olabileceği sorulduğunda ise erkeklerin yüzde 25'i "Öldürülmeli" seçeneğini işaretledi. Yani araştırmanın yapıldığı Doğu bölgelerinde her 4 erkekten biri kadının öldürülmesinden yana tavır koydu. Öne çıkan diğer yanıtlarda yüzde 13'lük bir grup "Aile Meclisi karar versin" derken, yüzde 13'ü de cezalandırılması gerektiğini belirtmekle yetindi. Yine yüzde 13 oranında "Kadın dışlanmalı" seçeneği tercih edilirken, araştırmaya katılanlardan sadece yüzde 3'ü "boşanma" seçeneğini bir cezalandırma yöntemi olarak seçti. Nazik Işık, "yasal bir cezası olmalı" diyen erkeklerin yüzde 3'te kaldığını belirterek, "Bunları söyleyenlerin çoğunun lise ve üstü eğitim görmüş erkekler olduğunu da lütfen unutmayalım" dedi.

Kendisini öldürsün!

Doğu ve Güneydoğulu erkeklere göre, namusuna halel gelen kadınların toplumsal tepkilerden korunması için "intihar etmesi" gerekiyor. "Kadınlar nasıl korunabilirler?" sorusuna araştırmaya katılan erkeklerin yüzde 18 gibi dikkat çekici bir oranı "İntihar etsin" yanıtını verirken, yüzde 15'i de "Cezalandırılmasını beklesin" dedi. Her iki yanıtın toplandığında oranın yüzde 33'e ulaştığını kaydeden Işık, "Güneydoğu'da genç kadın intiharlarının arkasında neler var diye araştırma yapılmıştı ve bunların bir kısmının namus cinayeti olduğu tespit edilmişti" diye konuştu.

İstek şarkıya kızdı, öldürdü!

Erkeklerin şiddet tehdidini kullanarak kadınlara belli sınırlar çizdiğini vurgulayan Nazik Işık, "Kadının itaatini temin eden şiddettir. Şiddetin bizatihi kendisi değilse bile, korkusudur, hayaletidir" saptamasında bulundu. Kadınlar için genellikle "bekaretini kaybetmiş olmak, erkeklerle haşır-neşir vaziyette bulunmak" gibi durumların "sınırı aşmak" görüldüğünü ifade eden Işık, buna karşılık gerçeklerin bilinenlerden farklı olduğunu dile getirdi. KAMER adlı kadın kuruluşuna 2003 ve 2004 yıllarında 63 kadının "namus cinayeti" riskiyle başvurduğunu söyleyen Işık, "Bu kadınlar üzerinde yapılan çalışmalar gösteriyor ki, hiç bunlara ihtiyaç yok. 10 yıl kadar önce Urfa'da 14 yaşında bir kız öldürülmüştü. Kızın öldürülmesini de ağabeyi gerçekleştirdi. Kaportacı işçisiydi ağabeyi. Radyoda tesadüfen, kızkardeşinin bir şarkı istediğini, telefonla istekte bulunduğunu duydu. Şarkı istediğine göre mutlaka sevgilisi vardı" dedi.

Haber: Aslıhan Altay Karataş
Kaynak: