Doğalgaza zam söylentileri oyun mu?

Doğalgaza zam söylentileri kafaları karıştırdı. Yüzde 70 zam gelecek söylentileri gündeme düşerken Bakan Yıldız " Ben böyle bir şey demedim" diyerek şu anda zam görünmediğini söyledi.

Yıldız, Teknik Ekonomik Araştırmalar Merkezi (STEAM) tarafından İstanbul'da düzenlenen 11. Uluslararası Enerji Arenası çıkışında gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Doğalgaz fiyatlarına yüzde 70 zam yapılacağı iddialarının hatırlatılıp, değerlendirmelerinin sorulması üzerine Yıldız, şöyle konuştu:

''Israrla ve açıkça söylemiş olmama karşın... Doğal gaz fiyatlarını, bizim koyduğumuz siyaset belirlemiyor. Doğalgaz fiyatları otomatik fiyatlama mekanizmasına tabiidir. 2008 yılından bu yana sürekli otomatik fiyatlama ile birlikte belirlenir. Her ay o fiyata bakılır, ondan sonra belirlenir. Şimdi değerli bir gazeteci arkadaşımızın yazdığı bir haber üzerine, acaba yüzde 70 mi gelecek gelmeyecek mi üzerine yapılan bir işlem bu... Bunu çok doğru bulmuyorum.

Biz gazın hemen hemen tamamını ithal eden bir ülkeyiz, uluslararası arenada fiyatların nasıl gelişeceğini bilmeden, seyrini tespit etmeden dolarla ilgili beklentileri birçok finans kurumu yapamazken bir kurgu yapmayı doğru bulmuyorum. Şu anda bunu önceden söylemek doğru bir yaklaşım değil. Otomatik fiyatlama mekanizmasıyla beraber bunlar belirleniyor. Bunu söylemiş olmamıza karşın dün TBMM'de 'Zam geldi, geliyor' gibi bir cümle söylüyoruz, bu çok doğru bir yaklaşım değil...''

Bir gazetecinin oranla ilgili ''yüzde 40'' rakamını telaffuz etmesi üzerine Bakan Yıldız, ''Bunu kim söylüyor, bunu ben söylemedim'' karşılığını verdi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, doğalgazda otomatik fiyatlama mekanizmasıyla fiyatların her ay sonu belirlenmesiyle ilgili olarak ekim ayı sonu için şu anda zam görünmediğini bildirdi.

"ŞU ANDA ZAM GÖRÜNMÜYOR"

Bakan Yıldız, oranların otomatik fiyatlama mekanizmasında ay sonunda belirlendiğini hatırlatarak, bu ay sonu için ne göründüğünün sorulması üzerine, şöyle konuştu:

''Şu anda zam görünmüyor, onu söyledim. Çok açık bir ifade kullanmış olmama karşın, sürekli zam gelmesini ister tarzda yaklaşım görüyorum, bu doğru değil. Yurt dışından gelen fiyatlar zammı gerektiriyorsa tabii ki bunu yansıtacağız. Bu cümleyi kullanmam halinde zam geliyor diye değerlendiriliyor, böyle bir şey yok. Otomatik fiyat mekanizması nasıl bir şekilde fiyat getiriyor onu hep beraber göreceğiz.''

DOĞALGAZA ZAM HABERİ KİMİN OYUNU?

Doğalgaza zam için gerekli şartların oluşmadığı halde böyle söylentilerin çıkmasını doğru bulmadığını söyleyen Taraf Gazetesi Yazarı Süleyman Yaşar zam haberlerinde bir oyun olduğunu düşünüyor. İşte Süleyman Yaşar'ın değerlendirmesi.
 
Doğalgaza zam haberleri birilerinin oyunu mu

Dün doğalgaz fiyatlarına yüzde 70 oranında zam yapılacağı haberi medyada yer aldı. Haberde, artan petrol fiyatları ve döviz kurunda yaşanan gelişmelerin doğalgaz zammının gerekçesi olacağı belirtiliyor. Halbuki son dönemde petrol fiyatlarında ve döviz kurlarında maliyeti arttıracak önemli bir gelişme olmadı. Buna rağmen 2010 yılının ilk  aylarında, doğalgaza, yüzde 70 oranına ulaşan zam yapılacağını ileri sürmek tutarlı bir gerekçe olamaz.

Peki, Türkiye’nin doğalgaz ithalatında bir sıkıntı var mı? Hayır yok. BOTAŞ’ın devam eden gaz anlaşmalarının miktarı yıllık 51,8 milyar metreküp tutuyor. Türkiye 2008 yılında 37,7 milyar metreküp gaz ithal etti. 2009 yılının başından eylül ayına kadar ithal ettiği doğalgaz miktarı 24,6 milyar metreküp oldu. Gelecek yılda da ekonomik büyüme rakamları dikkate alındığında doğalgaz ithalatının çok fazla artacağı düşünülemez. Bu nedenle doğalgaz arzında bir güvenlik sorunu ortada görünmüyor.

Peki, arz güvenliği olan yerde, maliyet unsurlarında da önemli bir değişme yoksa fiyat niye artacak? Anlaşılan doğalgaz satan özel şirketler, BOTAŞ’a zam yaptırıp kârlarını arttırmak istiyorlar. Hatırlanacaktır, kısa bir süre önce BOTAŞ Genel Müdürü görevden alındı. Ardından, dün, bu yüksek oranlı doğalgaz zammı haberi ortaya çıktı. “Acaba, BOTAŞ Genel Müdürü, doğalgazdaki olası fiyat artışlarına karşı geliştirdiği önlemler nedeniyle mi, görevden alındı” sorusu akla geliyor.

Doğalgaz satan özel şirketlere gelince... Doğalgaz ithal ve satış imtiyazı olan belli sayıdaki özel şirket, doğalgaz satış fiyatlarını BOTAŞ’ın doğalgaz satış fiyatını taban kabul edip hesaplıyor. Bu nasıl bir rekabet anlayışı ise... Herhalde Rekabet Kurulu konuyu inceler. Anlayacağınız BOTAŞ zam yaptıkça bu şirketlerin kârları artacak. İşte bu nedenle, BOTAŞ’a yüksek oranlı zam yaptırmak için şimdiden kamuoyunu hazırlamak gerekiyor.

Gelelim doğalgaz zammının gerekliliğine... Doğalgaz zammına gerek yok. BOTAŞ doğalgazın bin metreküpünü 470 liradan satıyor ve kâr ediyor. BOTAŞ, 2009 yılında 3 milyar lira civarında kâr edecek. Ayrıca 2008 yılı bilançosuna göre BOTAŞ’ın 10 milyar lira alacağı var. Bu alacaklar 2009 bilançosunda daha da artacak. BOTAŞ, zaten kârlı, zam yapacağına alacaklarını toplasın yeter de artar bile. Vatandaş soyulmaktan sıkıldı, doğalgaz ve enerji fiyatı yoluyla vatandaşı soyup zengin olma kurnazlığına bir son verelim artık.