Doğalgaza zam oranı artacak
Abone ol2010 yılı Şubat ayında doğalgaz fiyatı yeniden ayarlanacak. Azeri doğalgazında fatura üçe katlandı, zam oranı artacak.
2010 yılı Şubat ayında doğalgaz fiyatı yeniden
ayarlanacak. BOTAŞ, Azerbaycan'dan metreküpü 120 dolara alınan
doğalgaz için geriye dönük olarak 2009 yılının ilk dönemi için
fiyatın 399 dolar olarak revize edilmesini öngördü. Azeri gazına
aynı yılın ortası ve yıl sonu için ise 230-280 dolar ödenecek.
Revize edilmiş fiyatlar, doğalgaza muhtemel zammı
yükseltecek.
Kamu şirketi BOTAŞ, Hazine öngörüleri ve girdilerdeki değişime
paralel 2010'da doğalgaz fiyatlarını yeniden belirleyecek. İlk
zammın Şubat 2010'da uygulamaya konulması bekleniyor. Yapılan
hesaplamalara göre ham petrol ve dövizdeki artışa paralel 2010 yılı
içinde toplam yüzde 50 civarında bir zam söz konusu. Ancak Zaman'a
ulaşan belgelere göre yeni yıldaki fiyat artışlarında sadece
doğalgaz ve döviz etkili olmayacak.
Geçen yıl ucuz diye alınan Azeri doğalgazına ödenecek fiyat farkı
da zam oranını artıracak. Nedeni ise Azerilerin fiyat farkında
ısrarı. BOTAŞ'ın revize hesaplarına göre bin metreküpü 120 dolardan
alınmış olan Azeri gazına geriye dönük olarak 2009 yılı ilk dönemi
için 399 dolardan ödeme yapılacak. Azeri doğalgazının fiyatı yıl
ortası ve yıl sonu hesaplamalarına göre 230-280 dolar seviyelerine
gerileyecek. Ancak ortalama rakam 120 dolarlık alış rakamını
katlayacak. Bu sonuç BOTAŞ'ın hesaplarını olumsuz etkileyecek.
Son yıllarda azalan doğalgaz tüketimi 'al ya da öde' şartı
nedeniyle Türkiye'ye pahalıya mal oluyor. Türkiye bir yandan
taahhüt edip alamadığı gazın parasını ödemek zorunda kalırken diğer
yandan doğalgaz anlaşmalarında yazan alım miktarları mevcut boru
hattı kapasitelerini zorluyor. İlk olarak Zaman dün "Boru hattı
yetersiz kaldı, kullanılmayan gaza 1 milyar dolar ödenecek"
başlığıyla konuyu gündeme taşımıştı.
Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ), geçen yıl Hazine ve
Maliye'nin tavsiyesiyle konut ve sanayi fiyatlarına yüzde 73-75 zam
yaptı. Abonelerin kombileri kısması ve sanayide üretim azalması,
gaz satışlarını düşürdü ve taahhüt edilen gaz alınamadı. 2008'de
alınamayan gaz için İran'a 704 milyon dolar ödendi. 2009 içinde gaz
tüketiminin artmaması alınamayan gaz için 1,5-2 milyar dolar
ödenmesini gündeme taşıdı. İran'la 'al ya da ödeye' bağlı
kalınmasını şirket, ucuzluğu nedeniyle Azeri gazının tercih
edilmesine bağlıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız,
Azeri gazında revize fiyat farkının maliyetleri artıracağını daha
önce açıklamıştı. Bakan'ın, Tahran'daki açıklamasına göre ilave 600
milyon dolar bir maliyet söz konusu olacak.
BOTAŞ'ın maliyetleri düşürmek için ucuz Azeri gazına yüklenmesi,
şirkete pahalıya mal olacak. 2007 ve 2008'de pahalı İran gazı
yerine ucuz Azeri gazını tercih eden şirket, bu nedenle İran gazını
almadı. Şirketi bu tercihe zorlayan, tam kapasite işletmeye
alınmayan Sivas kompresör istasyonu oldu. Arıza nedeniyle Doğu
Anadolu iletim hattıyla günlük ancak 25 milyon metreküp gaz
taşınabildi. Şirket yönetimi, sorunu gideremeyince çözüm olarak
2007-2008'de ucuzluğu nedeniyle İran doğalgazı yerine Azeri
doğalgazını alma yoluna gitti. Boru hattının kalan taşıma
kapasitesiyle de İran gazı taşındı. Uygulama BOTAŞ'a 2008'de 704
milyon dolara mal olurken bu yıl için 1 milyar dolar rakamı tahmin
ediliyor. Fakat Azerilerin fiyat revizyonu talepleri ve ödenecek
fark, yapılan hesaplarda sapmaya neden oldu. BOTAŞ'ın revize
hesaplamalarına göre 2009'un ilk dönemi için Azerilere bin metreküp
gaz için 399 dolar ödenecek. Fiyat yıl ortası ve yıl sonu
hesaplamalarına göre 230-280 dolar seviyelerine gerileyecek.
(Zaman)