Doğalgaza gizli zam!

Doğalgaza zam resmi olarak gelmedi ancak doğalgaz şirketleri fiyatlara farklı bir bedel ekleyerek tüketiciden yüksekrakamlar alıyor.

Doğalgaz dağıtım şirketleri, en ucuz kaynaktan gaz temin ederek abonelere vermek zorunda. Şirketler, en uygun fiyattan aldıkları gazın maliyetine ‘birim hizmet amortisman bedeli’ ekleyerek abonelere satıyor.

Zaman'dan İsmail Altınsoy'un haberine göre enerji yönetimine, ‘son aylarda bazı dağıtım bölgelerinde doğalgaz birim fiyatlarında artışa gidildiği’ bilgisi ulaştı. İlk incelemede 3 şirketin birim fiyatları artırdığı tespit edildi.

Bunun üzerine Enerji yönetimi, söz konusu kurumlara yazı yazarak bilgi istedi. Gelecek cevaplardan sonra soruşturma açılabilecek. Konuya yakın kaynaklar, abonelerin son aylardaki faturalarını kontrol ederek bir fiyat değişikliği olup olmadığını görebileceğini söylüyor.

Enerji yönetimi ayrıca, benzer uygulamanın diğer dağıtım bölgelerinde olup olmadığını da inceleyecek. Türkiye’de doğalgaz ticareti kamu ve özel sektör şirketleri eliyle yapılıyor. Kamu şirketi Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ), pazarın yaklaşık yüzde 85-90’ını elinde bulundururken özel ithalatçı, toptancı ve dağıtım şirketleri de pazarın yaklaşık yüzde 10-15’ini elinde tutuyor. Ancak özel sektörün son dönemde gaz ithalatının artmasıyla pazar payı da hızla büyüyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) verilerine göre geçen yıl yaklaşık 45 milyar metreküp doğalgaz ithal edilerek satışa sunuldu. Halen 52 gaz dağıtım şirketi 66 ildeki abonelerine hizmet veriyor.

Abonelere satılan doğalgazın perakente satış fiyatı; doğalgaz alım fiyatı ile sistem kullanım bedeli (eski adıyla BHAB) eklenerek belirleniyor. Sistem kullanım bedel tutarını kurul karara bağlıyor. Dağıtım şirketi, kurul kararına uymak zorunda. Doğalgaz alım fiyatı ise mevzuat gereği en ucuz kaynak olarak belirlenmiş. Piyasa aktörleri dikkate alındığında, kurul sektörde en ucuz kaynak olarak BOTAŞ’ı baz alıyor.

Gerek doğalgaz alım ve gerekse perakende fiyatları kurul tarafından izleniyor. Doğalgaz fiyatlarına son olarak kamu şirketi BOTAŞ 1 Ekim 2012’den itibaren geçerli olmak üzere yüzde 9,8 oranında zam yapmıştı. Dağıtım şirketleri de ağırlıklı olarak BOTAŞ’ın fiyat belirlemesine göre hareket gediyor. Bazı doğalgaz dağıtım bölgelerinde abonelere satılan doğalgaz fiyatlarında artışa gidilmesi, gözleri abone faturalarına çevirdi.

Enerji yönetimi kaynakları, iddia edilen fiyat artışının yeni bir durum olduğunu ve inceleme sürecinin devam ettiği bilgisini verdi. Aynı kaynaklar bir de hatırlatma yaptı: İnceleme aşamasında bir durum. Fakat aboneler son aylardaki faturalarını kontrol ederek bir fiyat değişikliği olup olmadığını görebilirler.