Doğalğaz bağımlılığımız artacak

Türkiye Enerji, Su ve Gaz İşçileri Sendikası (TES-İŞ) Enerji Araştırmaları Birimi tarafından, “Türkiye Elektrik Sektöründe 2009 Yılı Nasıl Geçti, 2010 Yılı Ne Vaat Ediyor” başlıklı bir rapor hazırlandı.

Raporda, Türkiye elektrik sektöründe bu yıl ekonomik krize bağlı olarak elektrik talebinde daralma yaşandığı, son 30 yılda elektrik talebindeki ikinci ve en yüksek düşüşün 2001 krizi sonrasında bu sene gerçekleştiği kaydedildi. Bu etkinin 2010 yılında da belli oranlarda sürmesi beklendiği de vurgulandı.

2010 yılında birincil enerji talebindeki kısmi artışta en yüksek payı yüzde 9,2 ile yine doğal gaz alacağı belirtilen raporda şöyle denildi:
“1990 yılından itibaren toplam elektrik üretimi içindeki payı hızla artan doğal gazın 1990 yılında yüzde 17,7 olan payı 2009 yılında yüzde 48’e ulaşmış bulunmaktadır. 2010 yılı programı verileri incelendiğinde görüldüğü gibi 2010 yılında elektrik üretim artışının yaklaşık yüzde 75’inin doğal gazdan karşılanması programlanmıştır.

2009 yılında fiili 156 milyar kilovatsaat (kWh) düzeylerindeki termik üretim miktarı 2010 yılında 8 milyar kWh’nın üzerinde bir artışla 164 milyar kWh’ya çıkacaktır. Hidrolik payı ise aynı kalacaktır. Bu durum Elektrik Strateji Belgesinde ifade edilen ithal kaynakların payı azaltılarak yerli ve yenilenebilir enerjiye ağırlık verilmesine yönelik hedeflerden sapmaya yol açacaktır.”

Rapora göre, 2009’da geçici kabulü yapılan özel sektör elektrik üretim projeleri listesinde asıl payı doğal gaz aldı. 2009’da devreye alınan 2 bin 133 megavat yeni özel sektör yatırımının bin 201 megavatlık bölümünü doğal gazla çalışan santrallerden oluştu.

DOĞAL GAZA ZAM RİSKİ

Raporda, ithal kaynaklara bağımlılık ve Orta Vadeli Program hedefleri nedeniyle 2010 yılında elektrik ve doğal gazda ciddi bir zam riski bulunduğu vurgulandı.

Rapora göre, geçen yıl gerek yıllardır yapılmayı bekleyen rüzgar santral lisanslarının sonuçlandırılamaması, gerekse bilhassa hidroelektrik santral projeleri ile ilgili yaşanan önemli sorunlar açısından yenilenebilir enerji kaynakları için kayıp bir yıl oldu.

ELEKTRİK TALEBİ HIZLI DÜŞTÜ

Dünya çapında yaşanan ekonomik krizin 2009 yılında da devam eden etkisi ile elektrik talebinin de düştüğü tespit edilen araştırma raporunda şu değerlendirmeye yer verildi:

“Son 30 yılda elektrik talebinde ikinci en yüksek düşüş 2001 krizi sonrasında 2009 yılında olmuştur. Bu etkinin 2010 yılında da belli oranda sürmesi beklenmektedir. Genel enerji açısından da durum aynıdır. 2010 yılında bir önceki yıla göre kısmi bir artışla genel enerji tüketimi 105,7 milyon ton eşdeğer petrole, kişi başı enerji tüketimi bin 381 kilogram eşdeğer petrole ulaşsa da bu rakamlar 2008 yılı gerçekleşmelerinin gerisinde olacaktır.”

Raporda bu yıl enerji fiyatlarında bilhassa dünya piyasalarındaki fiyat hareketlerine bağlı olarak ciddi artışlar olabileceği belirtilerek, “Dışsal etkiler, ithal kaynaklara bağımlılık ve Orta Vadeli Program hedefleri nedeniyle 2010 yılında elektrik ve doğal gazda ciddi bir zam riski bulunmaktadır” denildi.