Diyelim ki birkaç kilo fazlanız var veya kilo almaya meyillisiniz, önlem almak istiyorsunuz. Ne var ki sorununu bir doktor ya da diyetisyene gitmeden “kendi kendinize” çözme peşindesiniz. Basit bazı kurallara dikkat ederek bu işi başarabilirsiniz. İşte onlardan ilk 15’i... 1- SIK VE BOL SEBZE Sık ve bol sebze yiyin. Sadece salatalara değil, yağsız veya çok az yağ ile hazırlanmış kızartma ya da haşlama, hatta mümkünse buğulama sebzelerden bol bol istifade edin. Ayrıca tek sebze yerine burada da çeşitliliğe önem verin. Çünkü çeşitlilik arttıkça teşvik de artar. Sık ve bol sebze tüketmenin yolu da muhakkak ki zengin bir salata kültürü edinmektir. Unutmayın sebzelerin hem posa ve sıvı içerikleri yüksek hem de kalorileri azdır. Bu nedenle her türlü sebze sağlıklı ve fit olmanın en güvenilir yol arkadaşıdır. 2- DAHA AZ ŞEKER Daha az şeker tüketin. Çayınıza, kahvenize şeker eklemeyi bırakın, şekerli her türlü içecekten, özellikle meşrubatlardan vazgeçin. Tat duyunuzu güzelleştirmek için limondan, baharatlardan ve çok tatlı olmayan meyvelerden faydalanın. 3- TAM TAHIL Tam tahılı tercih edin. Unlu yiyecekleri minimuma indirin. Beyaz ekmek yerine tam ekmek yiyin. Onun bile bir dilimiyle yetinin. Bulgurun kepeklisini, makarnanın kepeklisini, pirincin kahverengisini tercih edin. 4- YAVAŞ YİYİN Yavaş yiyin. Yeme hızını yavaşlatmak fazla gıda tüketimini önlemenin en etkili yoludur. Hiçbir öğününüz 20-30 dakikadan daha kısa sürmesin. Unutmayın ki tokluk hissi sağlayan hormonlar ortalama yirminci dakikadan sonra etkisini göstermeye başlıyor. 5- AZ KALORİLİ ÇORBA Düşük kalorili çorbaları seçin. Çorba mükemmel bir ana yemek başlangıcı, hatta harika bir ara yemek tercihidir. İçine krema, fazla yağ ve şımartıcı gıda unsurları -şehriye, pirinç, fasulye, mısır- eklemezseniz hem daha az yemenizi, hem de daha kolay doymanızı sağlayan, ayrıca tokluk sürenizi uzatan mükemmel çorbalar hazırlayabilirsiniz. Eğer çorba ile daha net bir doygunluk hissetmek istiyorsanız içine protein ekleyin: Tavuk çorba, yoğurtlu çorba, kıymalı çorba gibi. 6- ALKOLÜ ÇIKARIN Alkolden uzak durun. Alkol sadece yüksek kalori içeriği nedeniyle değil -alkolün gramında 7 kalori bulunur-, ayrıca daha çok yemeye teşvik ettiği için de müthiş bir kilo aldırıcıdır. 7- EVDE YİYİN Dışarıda değil, evde yiyin. Evde yenilen yemekler sadece daha sağlıklı değil, aynı zamanda daha az kalorilidir. Ayrıca bütün araştırmalar dışarıda yenen yemeklerin evdekilere oranla en az yüzde 30 daha fazla tüketime yol açtığını gösteriyor. 8- TABAKLAR KÜÇÜK Küçük tabaklar kullanın. Tabak boyutu küçüldükçe yiyecek miktarı da azalacaktır. Mesela ana yemeklerinizi salata tabaklarında servis etmeyi deneyebilirsiniz. 9- KÜÇÜK PORSİYON Porsiyonları küçültün. Kilo sorunu olanların çoğu farkına varmasalar da büyük porsiyonlarla beslenen kişilerdir. Çoğu az yediklerini düşünürler ama genellikle büyük porsiyonlarla beslenirler. Porsiyon kontrolü çok ama çok önemli bir noktadır. Dikkat ediniz. 10- MASADAN AÇ KALK Sofradan aç kalkın. Sofraya doymak için değil beslenmek için oturun. Yükte hafif, pahada ağır şeyler yiyin ve tıka basa değil yüzde 80 doyana kadar gıda tüketin. Yani yemeklerinizin yüzde 20’sini tabağınızda bırakın, daha iyisi tabağınıza almayın. Not: Japonlar bu kurala Hara Hachi diyorlar ve bana göre onları kilo sarmalarından koruyan en büyük avantajlardan biri de bu. 11- DAHA İYİ UYKU Daha iyi uyuyun. Araştırmalar uyku sorunu olanların daha kolay kilo aldıklarını gösteriyor. Uyku problemi özellikle gece kaçamaklarına yol açan ve kilo aldıran bir ayrıntı ama önemli. 12- DAHA ÇOK HAREKET Daha çok hareket edin. Her gün fazladan 100 kalori tüketmenin bir yolunu bulun. Günlük aktivitenize 100 kalorilik fazlalık eklemeniz ayda en az yarım kilo kaybetmenizi sağlayacaktır. 13- ATIŞTIRMAYIN Atıştırma derdine düşmeyin. Eğer hipogliseminiz yoksa mutlaka ara öğün almanız, yani metabolizmamı hızlandıracağım diye sağlığa zararlı diyet bisküvilerden çare bulmanız yanlıştır. Sadece ama sadece acıktıkça yiyin ve böyle bir durumda da diyet bisküvi, grisini veya diğer unlu atıştırmalıklara elinizi bile sürmeyin. Mesela taze bir elma yiyin, bir portakal tüketin ya da sütlü bir kahve için. Ara öğün tercihiniz bir bardak ayran ya da yoğurt da olabilir ama paketlenmiş diyet atıştırmalıklar olmamalı. 14- VEJETERYAN GİBİ Vejetaryen gibi beslenin. Et ürünü tüketenlere oranla daha çok sebze tüketenler, özellikle kırmızı et ve benzeri proteinli yiyecekler yerine hafif sebze yemekleriyle yetinenler daha az kilolu oluyor. Katı bir vejetaryen olmayın ama yağlı hayvansal yiyeceklerden de uzak durun. 15- SU İÇİN Su için. İster çay, ister su şeklinde ama daha fazla sıvı-su kazanın. Zayıflama çayı diye bir çay olmadığını unutmayın. Ne yeşil çayı, siyah çayı, ne mate ve benzeri çayları, kısacası her türlü form çayını zayıflama için değil, sağlık için için. Bana sorarsanız her gün iki bardak siyah, iki bardak yeşil çay ve en az 8-10 bardak su idealdir.