DİSK-AR'dan çarpıcı rapor: İşçi verimi yüzde 51 arttı ama maaş artışı yüzde 15’te kaldı

DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR), Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından Eylül 2020’de yayımlanan verilerden yola çıkarak verimlilik ve ücretler arasındaki makasa dair bir rapor yayımladı. 2012’den bu yana işçi başına iş gücü verimi yüzde 51.1 artarken, birim ücret sadece yüzde 14.8 arttı.

İşçilerin reel ücretinde sadece yüzde 14.8 artış yaşandı

2012 yılından bu yana verimlilik ve ücretler arasındaki açılma eğiliminde olan makas, 2020 2. çeyreğinde de açılmaya devam etti. 2012’den bu yana saatlik iş gücü verimi yüzde 51.1 artarken, işçilerin reel ücretinde sadece yüzde 14.8 artış yaşandı.

Raporda şu ifadelere yer verildi:

- 2012 yılı 100 kabul edildiğinde ücret artışları genellikle verimlilik artışının altında seyretti. Özellikle bu sürecin 2016 sonrasında hızlandığı ve 2018 krizi ile birlikte ise büyük bir fark yaşandığı görülmektedir. Dikkat çekici olan 2019 2. çeyrekte 133.6 olan birim verimliliğin salgına rağmen 2020 2. çeyrekte 151.1’e yükselmesidir. Oysa aynı dönemde ücretler 113.7’den 114.8’e yükselmiştir. Verimlilik son 1 yılda 17.5 puan artarken reel ücret ise sadece 1 puan artmıştır. 2020 2. çeyrek itibariyle verimlilik ve reel ücretler arasındaki fark 36.3 puana ulaşmıştır.

- 2012 1. çeyreğinde 100 olan saatlik işgücü verimi endeksi düzenli biçimde artarak 2020 2. çeyreğinde 151.1 olmuştur. 2012 1. çeyreğinde 100 olan saatlik birim ücret endeksi ise 2020 2. çeyreğinde 114.8 olmuştur. Böylece son 8 yılda saatlik işgücü verimi yüzde 51.1 artarken saatlik reel birim ücret yalnızda yüzde 14.5 artmıştır.

- Özetle, reel ücretlerdeki artışlar verimlilik artışının gerisinde kaldı. İşçiler daha çok çalıştı, daha çok üretti ancak bu artıştan pay alamadı. Böylece sanayide sömürü yoğunlaştı. İşçiler 2012’ye göre yüzde 51 daha fazla üretirken, bu üretim artışı ücretlere yansımadı."