DGM'ler kalktı, sorunlar kaldı

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in Anayasa değişikliği yasasını onaylaması durumunda, Türk yargı sisteminin 20 yılına damgasını vuran DGM’ler kapatılacak. DGM'ler, Türk siyaset dünyasının tanınmış isimlerinin yargılandığı davalar dolayısıyla kamuoyunun yakından izlediği kurumların başında geldi. Yapısı ve yargılama usulleri ile kamuoyunda hep tartışma konusu olan DGM'lerde, terör örgütleri üyelerinin yanı sıra çok sayıda siyasetçi, işadamı, bilim ve sanat dünyasının ‘ünlü’ isimleri yargılandı. Bu mahkemeler, 'Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü, hür demokratik düzen ve nitelikleri Anayasa'da belirtilen Cumhuriyet aleyhine işlenen ve doğrudan doğruya devletin iç ve dış güvenliğini ilgilendiren suçlara bakmak' üzere kuruldu. Anayasa ile kurulan DGM'ler, Türkiye'de yargı sistemi içerisinde 12 Mart ve 12 Eylül dönemi olmak üzere iki kez gündeme geldi. 12 Mart muhtırasının ardından DGM'ler, Anayasa değişiklikleri sırasında gündeme geldi ve ilk olarak 1961 Anayasası'nın 136. maddesine eklenen bazı hükümlerle 26 Haziran 1973’te kuruldu. Anayasa Mahkemesi, 6 Mayıs 1975’te yasayı, 1 ve 6. maddelerinin Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etti. Daha sonra 12 Eylül döneminde yeniden gündeme gelen DGM'ler, 1982 Anayasası'nın kabul edilmesiyle 143. maddenin emredici hükmü gereği yeniden kuruldu. Apo’yu mahkum etti Türkiye ve dünya kamuoyunun en çok dikkatini çeken dava, terör örgütünün elebaşısı Abdullah Öcalan'ın yargılanması oldu. Öcalan, Ankara 2 No'lu DGM heyeti tarafından 1999 yılında İmralı Adası'nda yargılandı ve ölüm cezasına mahkum edildi. Mahkeme, AB'ye uyum çalışmaları çerçevesinde idam cezasının kaldırılmasının ardından, Öcalan'ın ölüm cezasını müebbet ağır hapis cezasına dönüştürdü. DGM'ler, 1994 yılında ele aldığı ‘DEP davası' ile de gündemden hiç düşmedi. Ankara 1 No'lu DGM, kapatılan DEP'in eski milletvekilleri Hatip Dicle, Leyla Zana, Orhan Doğan ve Selim Sadak'ı, 15'er yıl ağır hapis cezalarına mahkum etti. Mahkeme, 2003 yılının Mart ayında başlayan yeniden yargılama sonunda da 1994 yılında verdiği kararı yineledi. HADEP yöneticileri hakkında, 1996 yılında yapılan olaylı 2. olağan kongresine, 1998 yılı takvimine ve terör örgütü elebaşısı Öcalan'a destek için yapılan açlık grevlerine ilişkin açılan davalar, 4616 sayılı yasa uyarınca ertelendi. HADEP'in olaylı kongresine ilişkin 1996 yılında başlayan ilk yargılamada Türk bayrağını indiren Faysal Akcan hakkında verilen 22 yıl 6 ay ağır hapis cezası ise Yargıtay tarafından onandı. Bergama'daki altın arama madeniyle gündeme gelen Alman vakıflarının yöneticilerinin de aralarında bulunduğu 15 kişinin, ‘devlet aleyhine gizli ittifak' suçlamasıyla Ankara 1 No'lu DGM'de yargılandığı dava ise beraat ile sonuçlandı. Politikacılar 312'den yargılandı 312’den hüküm giyen siyasiler arasında Necmettin Erbakan başı çekti. 25 Şubat 1994'te Bingöl'de yaptığı konuşma nedeniyle Diyarbakır 1 No'lu DGM'de yargılandı. DGM, 10 Mart 2000'de TCK'nın 312/2. maddesi uyarınca Erbakan'ı 1 yıl hapis cezasına çarptırdı. Kayseri Büyükşehir Belediye eski Başkanı Şükrü Karatepe, kapatılan RP'nin milletvekillerinden Hasan Hüseyin Ceylan, Yeniden Doğuş Partisi eski Genel Başkanı Hasan Celal Güzel, Sosyalist Demokrasi Partisi eski Genel Başkanı Akın Birdal da TCK'nın 312. maddesinden mahkum oldu. TCK'nın 312. maddesinden hakkında çok dava açılanlardan biri de kapatılan RP'nin milletvekillerinden Hasan Mezarcı oldu. MÜSİAD Başkanı Ali Bayramoğlu ile eski Başkanı Erol Yarar, Yeni Asya Gazetesi'nin sahibi Mehmet Kutlular da TCK'nın 312. maddesinden ceza alanlar arasında yer aldı. İP Genel Başkanı Doğu Perinçek, bir konuşmasında 'bölücülük' yaptığı gerekçesiyle Ankara DGM'de yargılandığı davada mahkum oldu ve Haymana Cezaevi'ne girdi. Sincan Belediyesi eski Başkanı Bekir Yıldız ise, olaylı 'Kudüs Gecesi' davasında, toplam 4 yıl 7 ay ağır hapis cezasına çarptırıldı. Yine 'Milli Görüş' davasında yargılanan kapatılan RP'nin eski Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Tekdal ile eski milletvekilleri Hasan Hüseyin Ceylan ve İbrahim Halil Çelik’i cezadan Şartla Salıverilme ve erteleme yasası kurtardı. Kaynak: Zaman