Devler pazarlık masasında

Üst düzey Çinli ve Amerikalı yetkililer, Washington'da bugün başlayacak iki günlük zirvede, iki ülke arasındaki sorunlara çözüm arayacak.

Toplantıya ABD'den 16, Çin'den de 20 bakanlık ve kurumun başkan ve temsilcileri katılacak.

"Stratejik ve Ekonomik Diyalog" adı altında yürütülen müzakereler, ABD Başkanı Barack Obama ve Çin Cumhurbaşkanı Hu Cintao arasındaki görüşmeleri izliyor.

Tarafların birbirlerini etkilmeye çalışacakları yıllık toplantıdan hiçbir somut sonucun çıkması beklenmiyor.

Toplantıda, yuan'ın değerinden, korumacılığa, ABD'nin bütçe açığından Çin'in insan hakları siciline birçok konunun ele alınması bekleniyor.

'Çin Seddi'

Birçokları tarafından ABD'nin en etkin kurumu olarak gösterilen Amerikan Ticaret Odası, Çin'in devasa pazarına Amerikan şirketlerinin erişiminin sınırlanmasının kaygı verici olduğunu söylüyor.

Oda'nın uluslararası ilişkiler biriminin başkan yardımcısı Myron Brilliant, "Amerikan şirketlerinin Çin'de iş yapması beş yıl öncesine göre daha zor" dedi.

Amerikan Ticaret Odası'na göre, Çin'in yerli yatırımcılara öncelik tanıma politikası Amerikan şirketlerine zarar vermeye başladı.

ABD Ticaret Bakanı Gary Locke, toplantı öncesinde yaptığı açıklamada, Çin'deki Amerikan şirketlerinin sık sık sektörden dışlandığını ya da pazara girebilmek için teknolojisini paylaşmak zorunda kaldığını söyledi.

Ancak Çin tarafı da ayrımcılığa uğradığını söylüyor. Pekin'e göre, ABD, ulusal güvenliği gerekçe göstererek Çin'in yatırımlarını sınırlıyor.

Columbia Üniversitesi Çin uzmanlarından Prof. Şang Cin-Vei, Çin ve ABD'nin, ticaret ve yatırıma dünyadaki diğer ülkelerden daha açık olduğunu söylüyor.

İki ülke arasındaki anlaşmazlıklar yatırımlarla sınırlı değil.

Ekonomik konulardaki görüşmelerde ABD'yi Hazine Bakanı Timothy Geithner, Çin'i ise Başbakan Yardımcısı Vang Kişan temsil edecek.

Yuan'ın değeri

Stratejik diyalogda ise heyetlere ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ve Çin Devlet Bakanı Dai Bingguo başkanlık edecek.

Timothy Geithner, müzakerelerde, Çin'e kur politikasını değiştirmesi konusunda baskı yapacak. Bu, dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki en çetrefilli konulardan biri.

ABD yıllardır, ihracatta haksız rekabet yarattığı iddiasıyla Çin'den yuan'ın değerini artırmasını istiyor.

Çin Maliye Bakan Yardımcısı Zhu Guangyao, yuan'da reformun yönü konusunda iki ülke arasında görüş birliği bulunduğunu ancak tarafların bu reformun hızı konusunda anlaşamadığını söyledi.

Birçok Amerikalı siyasetçiye göre, yuan'ın değeri olması gerekenin yüzde15-40 altında.

Geçen Haziran'dan bu yana yuan'ın değeri yüzde 5 arttı.

Ancak ABD, özellikle iki ülke arasındaki ticaret açığının büyümesi nedeniyle yuan'ın değerinin daha da artırılması gerektiğini söylüyor.

Çin ise ABD'nin bütçe açığına odaklanmış durumda. Amerika'nın en büyük alacaklısı konumudaki Çin, daha önce çeşitli defalar, doların gücü ve kamu borçları seviyesi konusunda ABD'den güvence istedi.

ABD'de federal açığın bu yıl 1,4 trilyon dolara ulaşması bekleniyor.

Çin, ABD hazine bonoları ve dolar üzerinden başka alanlara yatırım yaptığı için bu durumu kaygı verici buluyor.

Görüşmelerde, ABD'nin Çin'e insan hakları alanında serzenişte bulunması da bekleniyor.