Dev proje için geri sayım başladı

Enerji ve Tabii Bakanı Taner Yıldız, Karadeniz altından geçerek Trakya'ya gidecek olan Türk Akımı Doğalgaz Boru Hattı Projesi'nde Gazprom'dan hattın koordinat bilgilerinin gelmesinin beklendiğini açıkladı.

Proje konusunda izinlerin tamamlanması ve müzakerelerin sonuçlanmasıyla Rusya'nın ay sonuna kadar birinci hattın inşaatına başlayabileceğini söyledi.

Partisinin üç dönem kuralı nedeniyle bu ayki seçimde aday olamayan Yıldız, Reuters'ın sorularını yanıtlarken, "Eskiden Karadeniz'in doğusundan çıkıp batısına girecek olan hattın koordinat ve izinleri Rusya tarafından alınmıştı ama şimdi 190 kilometre olacak ve Trakya'ya girecek olan hattın güzergahının koordinatları ile ilgili izin alınması gerekiyor" dedi. Rusya Avrupa'ya gaz taşıyacak Güney Akım Projesi'ni geçen yıl Aralık'ta iptal ederek Ukrayna'yı by pass eden, Karadeniz'den Trakya'da karaya çıkacak dört hatlı 63 milyar metreküplük projeyi gündeme getirdi. Hattın bu kısmıyla ilgili şartların yerine getirilmesi durumunda gerekli izinlerin verileceğini kaydeden Yıldız, "Rusya'dan koordinatların tekrar tespitini ve tadilatını istedik. O koordinatlar geldiği takdirde ve halen devam eden müzakerelerde mutabakat sağlandığı anda projenin birinci hatlarıyla ilgili Rusya bu ayın sonuna kadar inşaata başlayabilir" dedi.

Yıldız, Batı Hattı ile Ukrayna üzerinden gelen 14 milyar metreküplük gazın 15.75 milyar metreküp olarak yeni hattan geleceğini kaydederek, "Türkiye yeni bir gaz anlaşması ya da bağlantı yapmış olmayacak. Eski hattını yenilemiş olacak" dedi. Türk Akımı Hattı'nın Trakya'ya girecek bölümüne dair proje şirketi kurulacağını, Türkiye ve Rusya'nın payının ne olacağının görüşüleceğini kaydeden Yıldız, şöyle devam etti: "Biz gazın ortaklığı ve sahipliğini düşünüyoruz. Bunun için mekanizmayı çok doğru kurgulamamız lazım. 'Bir ülke gelsin ve gaz transit olarak geçsin' değil. Masraflara da ortak olmayı düşünüyoruz."

Yıldız, Türkiye'nin Batı Hattı'ndan aldığı ve süresi 2021'de dolacak kontratın yenilenmesine dair görüşmelere 2016 başında başlayacaklarını, mutabakat sağlanması halinde kontratın uzatılacağını bildirdi. Yıldız, "Rusya'dan şu anda daha fazla gaz alma yönünde bir talebimiz oluşmadı, onlardan da böyle bir yaklaşım gelmedi" dedi. Rusya halen Türkiye'nin en büyük gaz tedarikçisi konumunda bulunuyor. Türk Akımı Projesi'nde diğer üç hatta dair henüz bir adım atılmadığını bu hatlar için Avrupa'nın Rusya'ya gaz siparişi vermesi gerektiğini kaydeden Yıldız, "Böyle bir şey olursa Rusya bu hatları yapar. Konu Avrupa Birliği ve Rusya arasında" dedi.

TÜRKMENİSTAN'DAN 2 BCM GAZ

Özel sektörden iki şirketin Türkmenistan'dan gaz almak için görüşmeler yürüttüğünü ve bu konunun belli bir aşamaya geldiğini kaydeden Yıldız, "Özel sektör buradan yıllık 2 milyar metreküp doğalgaz almak istiyor. Biz bu projeye sıcak bakıyoruz. İran ile de bu konuda görüşme yaptık ve İran bunu kabul etti. Türkmenistan'dan şu anda doğrudan hat olmadığı için swap ile gaz getirilmesi planlanıyor" dedi. BOTAŞ'ın 1999'da yıllık 15.6 milyar metreküp gaz alımını içeren kontratla Türkmenistan'dan gaz getirmeyeceğini kaydeden Yıldız, "Eski kontrat artık güncelliğini yitirirdi" dedi. Enerji piyasasının serbestleşmesi için BOTAŞ'ın yeni kontrat yapmasına sıcak bakmadıklarını kaydeden Yıldız, şöyle devam etti:

"BOTAŞ'ın Türkmenistan dahil yeni kontrat yapmasını istemiyoruz. Özel sektörün payı şu anda yüzde 20; bu daha yukarı çıksın istiyoruz. Biz Türkmenistan'dan yıllık 8-10 milyar metreküplük anlaşmalar yapmak istiyoruz, özel sektör eliyle ve zamanla."

İRAN'DAN EK GAZ

Türkiye'nin İran'dan yıllık 10 milyar metreküp doğalgaz aldığını ve İran'ın 10 milyar metreküp daha ek gaz satmak istediğini kaydeden Yıldız, "İran'dan ek gaz satmak istiyoruz ama şu anda fiyatları uygun değil" dedi. "İran'dan gaz almak için önce fiyatları görmek istiyoruz" diyen Yıldız, İran'ın halen Türkiye'ye bir fiyat teklifinde bulunmadığını bildirdi. Yıldız, İran ile tahkim sürecinde duruşmaların bittiğini ve kararın beklendiğini belirterek, İran'ın Türkiye sattığı doğalgaz fiyatının yüksek olduğunu ve geçmişe dönük olarak indirim yapması gerektiğini belirtti. İran'ın Türk Akımı ya da TANAP üzerinden gazını Avrupa'ya ulaştırmasının bir seçenek olabileceğini ancak bunun için ortaklarıyla değerlendirme yapması gerektiğini ifade eden Yıldız, "İran'dan gaz gelirse Türkiye'den geçer" dedi.

KUZEY IRAK

Yıldız, Irak'tan petrolün hem boru hattı hem de karayoluyla gelmeye devam ettiğini belirterek, "Halen 650,000 varil petrol akışı sürüyor, bunda (Irak devlet petrol şirketi) SOMO'nun da petrolü var" dedi. "Petrol fiyatları düşerken Bağdat ve Erbil'in anlaşmasının her zamankinden daha önemli olduğunu düşünüyoruz" diyen Yıldız, "Şu anda petrol fiyatlarındaki düşüş Irak'ın normalleşmesini yavaşlatıyor. Erbil ve Bağdat birbirine güvenmeli" dedi. Kuzey Irak'ta Türkiye'nin aldığı sahalarla ilgili olarak çalışmaya hazır olduklarını ancak bölgedeki güvenlik sorununun bunu engellediğini kaydeden Yıldız, "IŞİD terörü sona erer ve çözüm süreci başarıya ulaşırsa üç ay içinde çalışmalara başlarız. Buradaki sahalarla ilgili olarak görüştüğümüz dünya devleri var" diye konuştu.