Destek vermedi ama ödül verdi

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın, 24. Uluslararası İstanbul Film Festivali’nin Ulusal Yarışma bölümünde ‘Kültür Bakanlığı Yılın En İyi Türk Filmi’ ödülünü alan ‘Anlat İstanbul’ adlı filme, daha önce destek vermeyi kabul etmediği ortaya çıktı. 5 yönetmenin ortak eseri olan ‘Anlat İstanbul’, geçtiğimiz cumartesi akşamı sonuçları açıklanan İstanbul Film Festivali’nde en iyi film ödülü ile birlikte bakanlıktan 40 bin YTL (40 milyar TL) destek almaya hak kazandı. Ümit Ünal, Kudret Sabancı, Selim Demirdelen, Yücel Yolcu ve Ömür Atay tarafından beyazperdeye aktarılan Anlat İstanbul’a destek için, filmin yapımcısı Erol Avcı, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na başvurmuş; ancak bakanlık, geçtiğimiz ay yaptığı değerlendirme sonucunda filme destek vermemişti. Daha doğrusu yapımcı Erol Avcı’nın verdiği bilgiye göre bakanlık destek vereceğini vaat edip son anda fikrini değiştirmişti. Anlat İstanbul’un adeta bir film senaryosunu andıran ‘desteklenmeme’ hikayesi şöyle: Filmin yapım şirketi TMC, 2004 yılında destek almak için Kültür Bakanlığı’na başvurdu ve bir süre, “Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanun”un yürürlüğe girmesini bekledi. Kanun, 14.07.2004’te yürürlüğe girdi; ancak bu kez de yönetmelik yetişmediği için desteklenecek filmlerin belirleneceği toplantının eylül ayında yapılmasına karar verildi. Kanunun yönetmelikleri eylülde de yayınlanamadı ve toplantı bu kez de 2005 yılına ertelendi. Geçen bu süre içinde ‘Anlat İstanbul’un çekimlerini bitiren TMC, filmin 2005’in mart ayında vizyona gireceğini bakanlığa iletti. Üst düzey bir bakanlık yetkilisi, senaryoyu beğendiklerini, filmi mutlaka destekleyeceklerini; bütün formalitelerin de hazır olduğunu ve sadece bakanın imzasının beklendiğini söyleyerek, yapımcı şirkete, filmin afiş ve jeneriğine, bakanlığın desteğini belirten ibareyi yazabileceklerini belirtti. TMC de Mart 2005’te vizyona giren Anlat İstanbul’un afiş ve jeneriğine, “Kültür Bakanlığı’nın katkılarıyla” ibaresini yazdı. Ancak, bir süre sonra Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu istifa ettiği için bakanlıkta yeni bir yapılanmaya gidildi. Vekaletle yönetilen Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü, nihayet geçtiğimiz ay filmleri destekleme toplantısını yaptı. Uzun metrajlı 24 filme toplam 5 milyon YTL (5 trilyon) destek verilen toplantıda, ‘Anlat İstanbul’a yardım kararı çıkmadı. ‘Anlat İstanbul’, eğer bakanlıktan destek almış olsaydı; 5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkındaki Kanun’un 8. maddesine göre, İstanbul Film Festivali’nden ödül aldığı için 200 milyar lirayı geri ödemeyecekti. ‘Bakanlık, niye destek vermediğini açıklasın’ Bakanlığın yardım etmediği filmin, festival jürisi tarafından ‘Kültür Bakanlığı Yılın En İyi Türk Filmi’ ödülüne layık görülmesine TMC’nin yapımcısı Erol Avcı bir hayli içerlemiş. Bakanlığın para vermeye gelince niteliği göz önünde bulundurmadığını; ama ödüle gelince iyi filmi öne çıkardığını düşünen Avcı, “Madem filmimiz iyi, o zaman niye reddedildi? Kötü buldularsa neden en prestijli ödüle layık görüldü? Bu, bir çelişki değil mi? Bakanlık buna ne diyecek?” şeklinde soruyor. Kendisinin aslında filmlere devletin destek vermesine karşı olduğunu, buna rağmen devletin desteğinin de doğru dürüst kullanılmadığını söyleyen Avcı, son komisyona kadar bakanlığın iki kez komisyon kurduğunu, bu iki komisyonda da kendi filmlerinin desteklendiğini iddia ediyor. Atilla Koç’un bakan olmasından sonra Destekleme Kurulu’nun bir kez daha toplandığını ve toplantıdan Anlat İstanbul’a destek çıkmadığını söyleyen Avcı, “Bakanlığın üst düzey yetkililerinin bana verdiği söze güvenerek filmin afiş ve jeneriğine bakanlık desteğini yazdık; ama onlar yardım sözünden caydı. Canları sağ olsun. Ödülü almak için sahneye çıkarken ‘bana destek vermeyen, bakanlık ödül veriyor, ne garip bir iş’ diye düşündüm. Ama çok da mutlu oldum.”dedi. ZAMAN