Dershane kararı MEB Nabi Avcı yeni açıklama

Dershaneler artık 'özel öğretim kursları' adı altında faaliyet gösterecek. 3 farklı bilim grubunda eğitim verilecek olan kurslarda, bir sınıfta en fazla 16 öğrenci yer alacak.

Anayasa Mahkemesi (AYM), dershanelerin kapatılmasını öngören düzenlemeyi iptal etmişti. Bakan Avcı, AYM kararı sonrası dershanelerle ilgili idari bir düzenlemeye gidileceğini açıklamıştı. Düzenlemenin detaylarını basın toplantısıyla paylaşan Avcı, ''Dershaneler, özel öğretim kursu adı altında tanımlandı'' dedi.

Buna göre;

-Dershaneler özel öğretim kursları adı altında tanımlandı.
-Dönüşmek isteyen kurumlar 3 bilim gruplarından (matematik-fen gibi) birini seçecek.
-Kurslar aynı binada 3 bilim grubunda eğitim verebilecek.
-Kurslardaki sınıflarda öğrenci sayısı 16'yı geçemeyecek. 16'nın altı olabilir.
-Temel liseler hafta sonu mezun öğrencilere kurs verebilir. Mezunlar için de halk eğitim merkezlerinde bu kurslar verilmeye devam edilecek.
-Her öğrenci (lise) kendi yaş grubunda ve kendi sınıf grubunda sınıflara devam edebilecek.
-İlköğretim öğrencileri özel etüt merkezlerine gidebilecek.
-Kurslar hafta sonu sadece Cumartesi günü ders verebilecek.
-Pazar günleri özel eğitim kursları kapalı olacak.
Avcı, Anayasa Mahkemesi'nin gerekçeli kararındaki ilkesini göz önüne alarak Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği'nde gerekli düzenlemelerin yapıldığını söyledi.
Bakan Avcı, özel öğretim kurumlarında değişiklik yapılmasına ilişkin yönetmeliği, Resmi Gazete'de yayınlanmak üzere bugün Başbakanlığa gönderdiklerini belirterek, "Bu gece herhalde yayınlanır. Yarın yönetmeliğimiz çıkmış olacak" diye konuştu.

Yönetmelikteki düzenlemeleri açıklayan Avcı, ilgili yasada ve yönetmeliklerde "dershane" diye bir kurum tanımının olmadığını bildirdi.

Gerek Anayasa, gerek Milli Eğitim Temel Kanunu, gerek diğer yasalarda Türkiye'de yapılacak her türlü eğitim ve öğretimin Milli Eğitim Bakanlığı'nın denetiminde ve gözetiminde yapılmasına ilişkin hükümler olduğunu vurgulayan Avcı, şöyle devam etti:

"Bu hem bir sorumluluk hem de bir görevlendirme Milli Eğitim Bakanlığı açısından. Biz Türkiye'de her ne ad altında olursa olsun eğitim öğretim faaliyeti gösteren bütün kurumları gözetlemekle ve denetlemekle yükümlüyüz, sorumluyuz. Bu sorumluluğumuzu da nasıl yerine getiriyoruz? İlgili yasada ve yönetmelikte 'Hangi kurum nasıl tanımlanmış, o kurumun kriterleri nedir, açılış kriterleri nedir, faaliyet kriterleri nedir?' Bunlar ayrıntılı olarak tanımlanıyor. Milli Eğitim Bakanlığı da herhangi bir kurum açma izni için müracaat ettiğinde, önce açma kriterlerine uyuyor mu? Buna bakıyoruz. Sonra uygulayacağı program Milli Eğitim Temel Kanunu'nun temel ilkeleri açısından uygun bir program mı? Bunu denetliyoruz. Sonra açma izni veriyoruz. Sonra da bu kriterler doğrultusunda periyodik denetimlerimizi sürdürüyoruz. Bu, bütün kurumlar için geçerlidir. Kendi okullarımız için, resmi okullar ve özel okullar, tüm kurslar, etüt ve eğitim merkezleri için geçerlidir. Dolayısıyla bu kriterlerin net bir biçimde tanımlanmış olması gerekmektedir."

DERSHANE YERİNE "ÖZEL ÖĞRETİM KURSLARI"

Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği'nde yapılan son değişikliklerle, daha önce çok genel ifadeyle çeşitli kurslar başlığı altında belirtilen kursları dört sınıfta topladıklarını kaydetti.

Bunlardan birinin de daha önce dershaneler üzerinden okul dışı eğitim almak isteyen öğrencilerin ve velilerin ihtiyaçlarına cevap verebilecek nitelikte olduğunu ifade eden Avcı, "Özel Öğretim Kursları, adı altında bunu tanımladık. Özel Öğretim Kursları'nın nasıl açılacağı veya mevcut kurumlardan özel öğretim kurumlarına nasıl dönüştüreceği kriterleriyle ayrıntılı olarak burada vurgulanmıştır" dedi.

Avcı, Anayasa Mahkemesi'nin dönüşüm programının kendisini iptal etmediğini belirterek, şöyle devam etti:

"Dolayısıyla temel liseler gibi diğer kurslar da zaten devam ediyorlar. Diğer kurslardan, diğer kurumlardan özel okula, anaokuluna, ilkokula, liseye, özel etüt eğitim merkezine veya çeşitli kurslara dönüşmek isteyen kurumların önü açıktı zaten. Anayasa Mahkemesi'nin kararında bu net bir biçimde vurgulanıyor. Dolayısıyla dönüşen veya dönüşmeyen, dönüşmek için daha önce müracaat etmiş ve etmemiş olan her kurum Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği'nde belirtilen esaslar çerçevesinde dönüşebilecekler. Faaliyetlerini özel öğretim kursu adı altında, eğer özel okula dönüşmek istiyorlarsa özel okul adı altında, etüt eğitim merkezi olarak dönüşmek istiyorlarsa o ad altında ve onun kriterlerine uygun olarak sürdürebilecekler. Özel öğretim kurumları hafta içerisinde ve hafta sonunda, okul dışı eğitim desteği isteyen öğrencilerimize kurs vermek üzere düzenlenmiş kurumlardır.''

Bakan Avcı, özel öğretim kurumlarının hangi programları uygulayacağının yönetmelikte açık bir şekilde vurgulandığını, matematik ve fen grubu gibi çeşitli bilim guruplarını oluşturduklarını belirterek, Talim Terbiye Kurulu tarafından bu bilim guruplarına ilişkin çerçeve kurs programının hazırlandığını söyledi.

Özel öğretim kursuna dönüşmek isteyen kurumların,Talim Terbiye Kurulu tarafından onaylanmış kurs çerçeve yönetmeliğinde sınıflandırılmış bilim gruplarından istedikleri üçünden kurs açabileceklerini anlatan Avcı, "Bu kursların fiziki altyapısı, binası nasıl olacak, programları, haftada kaç saat, yılda kaç gün olacak, hangi özel şartlarda bu kurslar açılabilecek Bunların hepsi yönetmeliğimizde açık bir şekilde tanımlanmıştır. Dolayısıyla yarından itibaren Anayasa Mahkemesinin 'Okul dışı eğitim alma ihtiyacına' yaptığı vurguyu karşılayacak nitelikte özel öğretim kursları eğitim öğretim hayatımıza katılmış olacaklar. Hayırlı olmasını diliyorum."

Okullarda ücretsiz olarak takviye kursları verdiklerini, geçen yıl 2 milyon 600 binin üzerinde öğrencinin bu kurslara devam ettiğini anlatan Avcı, "Eğer bunu da yeterli bulmuyorlarsa, 'İlla serbest piyasadan biz kurs almak istiyoruz' diyorlarsa bu kursların verileceği yerler de özel öğretim kurslarıdır" dedi.

Bakan Avcı, sürecin yönetilmesinde AYM'nin gerekçeli kararından önce ve sonra sektör temsilcileriyle yaptıkları görüşmelerde, bütün kurs ve düzenlemelerin hangi temel ilkeler çerçevesinde yürümesi gerektiği, sektörün bu konudaki hassasiyetlerinin neler olduğu konusunda sektör temsilci ve kuruluşlarının öneri ve değerlendirmelerini aldıklarını anlatarak, bundan sonra da Milli Eğitim Bakanlığının sektörle iş birliği içinde okul dışı takviye almak isteyen öğrenci ve velilerin taleplerini karşılayacak düzenlemeleri daha da iyileştirerek sürdüreceğini söyledi.

Her kursun kaç ders vereceği yönündeki bir soru üzerine Avcı, Talim Terbiye Kurulunun bu kurslarda müfredata dayalı olarak verilecek olan eğitimlerin hangi alanlarda olacağını çerçeve programla belirlediğini ifade etti.

Bakan Avcı, "Bunlar gruplandırıldı. Matematik, fizik ve sosyal bilgiler gibi gruplandırıldı" dedi.

''SINIFLAR 16 KİŞİLİK OLACAK"

Özel öğretim kursu açan aynı kurumun, aynı binada üç bilim grubunda kurs açabileceğini ifade eden Avcı, sınıflarda öğrenci kontenjanının en fazla 16 olacağını kaydetti.

Avcı, "Madem çok özel bir eğitim, özel bir takviye kursu talep ediliyor, sektörün bu talebi karşılayabileceği optimum şeyi de 16 olarak belirledik. Dolayısıyla özel öğretim kurslarında hiçbir sınıf 16'nın üzerinde olamayacak. 16'nın altında olabilir ama azami sayı 16" dedi.

Temel liselerde hafta içerisinde kendi öğrencilerine, hafta sonlarında ise mezunlara özel öğretim kursu açma hakkını verdiklerini, yönetmelikte bunun da olduğunu belirten Avcı, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Biz daha önce defalarca duyurduk. Okullarımızda açtığımız ücretsiz kurslarda kayıtlı öğrencilerimize takviye kursu veriyoruz. 'Mezunlar ne olacak' diye soruluyor. Geçen yıl bunun cevabını fiilen verdik aslında. Onlara da mezunlara da halk eğitim merkezlerinde bu kursları veriyoruz, vermeye de devam edeceğiz. Deniyor ki; 'halk eğitim merkezlerinin altyapısı buna müsait mi ' Evet müsait. Çünkü halk eğitim merkezleri diğer kurs türlerinde olduğu gibi bu tür takviye kurslarında da Milli Eğitim Bakanlığına bağlı bütün okulların dersliklerini belli bir planlama dahilinde kullanabiliyorlar. Dolayısıyla o konuda altyapı sorunumuz da öğretmen sorunumuz da yok. Demek ki bu son düzenlemeyle birlikte temel liselerde alınan eğitimin ve hafta sonlarında verilen eğitimin dışında, Milli Eğitim Bakanlığı olarak bütün okullarda verdiğimiz ücretsiz takviye kursları var. Bütün derslerden var. Kendi öğretmenlerimiz tarafından veriliyor. Mezunlar için de halk eğitim merkezlerinde verilen yine ücretsiz takviye kursları var. Bununla da yetinmeyenler için şimdi yeni bir seçenek daha oluşturmuş oluyoruz. Bu da özel öğretim kursları. Ayrıca nasıl biz devlet okullarında takviye kursları açıyorsak, özel okullarımız da kendi okullarında, kendi öğrencilerine hafta sonlarında takviye kursları açabiliyorlar."

"PAZAR GÜNLERİ KURS OLMAYACAK"

Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, AYM'nin gerekçeli kararında belirtilmiş olan "Okul dışı eğitim alma seçeneklerinin çoğaltılması talebi"nin de böylece en geniş anlamda karşılanmış olduğunu söyledi.

"Kurslar hem hafta içi hem de hafta sonu mu olacak " sorusu üzerine Bakan Avcı, "Evet hafta içi ve hafta sonu. Ama hafta sonunda sadece bir gün. Çocuklarımıza mutlaka bir gün dinlenme payı bırakmak istedik. O nedenle cumartesi günleri olacak, pazar günleri olmayacak. Okullarda kayıtlı olan ve öğrenim çağındaki öğrencilerimiz için hafta sonlarında cumartesi günleri. Çocuklarımızın pazarlarına müdahale ettirmiyoruz."

Bir gazetecinin, "Dershane ismi olmayacak artık, özel eğitim kursu olarak değişecek. Yeniden bir yapılandırma mı olacak, yoksa oldukları şekilde devam edebilecekler mi " sorusunu Avcı, şöyle yanıtladı:

"Yönetmelikte, 'özel öğretim kursu nedir, nasıl açılır, hangi altyapıyla açılır, hangi müfredat uygular, hangi eğitim öğretimi uygular, bütün bunlar tanımlanmıştır. Dolayısıyla şu ana kadar dönüşüm için müracaat eden ve etmeyen kurumlar da bu yönetmelik hükümlerine göre dönüşerek, faaliyetlerini sürdürecekler" şeklinde yanıtladı.

Belli bir yaş gurubundaki öğrencilerle mezunların, aynı kurumlarda, aynı mekanlarda, aynı kurslarda eğitim görmelerini istemediklerini anlatan Avcı, yönetmelikte yaptıkları düzenlemeyle onun tedbirini aldıklarını anlattı.

Bakan Avcı, öğrencilerin kendi yaş ve sınıf grubunda kurslara devam edebileceklerini ifade ederek, "Yani siz lise 1 öğrencisiyseniz, lise 2, lise 3 kurslarına gitmeyeceksiniz veya mezunlarla birlikte gitmeyeceksiniz" dedi.

İlk ve ortaokula gidecek öğrencilerin de özel etüt merkezlerinde bu kurslardan yararlanacağını belirten Avcı, "Özel eğitim merkezinden verilen takviye kursta derslerine yardımcı olacak, eğitimlerden özel etüt merkezinde yararlanmaya devam edecekler. Bu arada bir 12 yaş sınırı koymuştuk. Onu AYM iptal etti. Biz de yönetmelikte, ilkokul ve ortaokul öğrencileri diye AYM'nin işareti doğrultusunda düzenlemiş olduk" diye konuştu.

''DERSHANE ADI ALTINDA BİR KURUM YOK"

Düzenlemeleri, konunun uzmanları ve hukukçulardan görüş alarak gerçekleştirdiklerinin altını dile getiren Avcı, şu anda yürürlükte olan yasal düzenlemelerde "dershane" adı altında bir kurumun tanımlanmadığını kaydetti.

Avcı, şöyle devam etti:

"Yok böyle bir kurum. Şu olabilir; meclis açılır, bu iptal davasını açan milletvekili veya isteyen başka milletvekilleri, mecliste, 'biz bu düzenlemeleri beğenmiyoruz, eskisi gibi kontrolsüz, denetimsiz, müfredatı belli olmayan ve her isteyenin istediği yerde, istediği koşullarda açabileceği, istediği eğitimi verebileceği bir dershane' diye bir kurum tanımlarlar. Onu yasaya koyarlar. O zaman da Milli Eğitim Bakanlığı yasa gereğince ona izin verir. Ama şu anda öyle bir kurum yok" dedi.

Öğrencilerin okullarda haftada 35 saat ders gördüğünü belirten Avcı, "Üniversitede göreceği eğitime ilişkin takviye kursu almak isteyen öğrenciler hangi üniversiteyi tercih ederse, hangi üçlü grubu seçmesi gerekir, bunları hesapladık. Tıp fakültesine gidecek bir öğrencinin seçebileceği üçlü grup belli. Yani 'ben öyle bir kursa gideyim ki hem tıp, hem edebiyat, hem mühendislik fakültesine gidecek bütün donanımlara sahip olayım'. Böyle süper bir kurs. Bunu biz okulda yapıyoruz, eğitimi okullarımızda veriyoruz" şeklinde konuştu.

Müfredatlarda yaptıkları değişikliklerde, öğrencilerin herhangi bir ilave test eğitimine ihtiyaç duymadan üniversiteye devam edebilecekleri veya ortaokuldan liseye geçiş düzenlemelerini yaptıklarını ifade eden Avcı, "Buna rağmen bu bir geçiş dönemidir. Hala bu tür kurumlara ihtiyaç duyan en azından psikolojik olarak böyle bir desteğe ihtiyaç duyan velilerimiz olduğunu biliyoruz. Onların ihtiyaçlarını da bu düzenlemeyle fazlasıyla karşıladığımızı umuyoruz" diye konuştu.

''KONUYU BİR KEZ DAHA ÖZETLEMEKTE YARAR VAR''

AYM'nin gerekçeli kararı sonrası dershanelerin dönüşmesine ilişkin Milli Eğitim Bakanlığının çalışmaları konusunda bir soru üzerine soru üzerine Avcı, konuyu bir kez daha özetlemekte yarar olduğunu söyledi.

TBMM'de 1 Mart 2014 tarihinde çıkan bir yasayla Özel Öğretim Kurumları'nın tanımlanmasının yeniden yapıldığını anımsatan Avcı, Özel Öğretim Kurumları Yasası'nda, yasa koyucunun özel öğretim kurumundan ne anladığının çok açık bir biçimde tanımladığını vurguladı.

Buna göre 5580 Sayılı Özel Öğretim Kurumları Yasası'nda özel okulların, özel eğitim merkezleri, azınlık okulları, yabancı okulların ve çeşitli kursların olduğuna dikkati çeken Avcı, bunların hangi çerçevede faaliyet göstereceklerinin Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği'nde tanımlandığını anlattı.

Bakan Avcı, şöyle konuştu:

"Anayasa Mahkemesinde açılan iptal davası sanki sadece dershanelerle ilgili bir yasa ve onunla ilgili bir iptal davası gibi algılandı. Hayır. İlgili yasadaki 8 maddeyle ilgili iptal davası açıldı. Bunlardan bazıları hakkında da AYM, yürütmeyi yani Bakanlığı haklı bularak, yasa koyucunun düzenlemesini doğru bularak, iptal yönüne gitmedi. Bu arada 1 Eylül 2015 tarihinden itibaren dershanelerin faaliyetlerine son vermesine ilişkin düzenlemeyi iptal etti. Böylece yasada ve mevzuatta daha önce dershane kavramı yasadan ve yönetmelikten çıkartıldığı için bir boşluk oluştu."

AYM'nin gerekçeli kararının ardından yaptıkları açıklamalarda, bu boşluğun idari, ikincil mevzuatta, yönetmeliklerde ve yönergelerde yapılacak düzenlemelerle giderileceğini, Bakanlığın, özellikle takviye alma ihtiyacı duyan çocukların ve velilerin talep ve ihtiyaçlarını karşılayacak çalışmaları yapacağını söylediklerini anımsatan Avcı, şöyle konuştu:

"AYM'nin iptal kararında, gerekçeli kararda da görüldüğü gibi aslında iptal hükmü verilirken, Anayasa'ya uygunluk 4 kriter açısından değerlendiriliyor. Bunlardan bir tanesi temel hak ve özgürlüklerin özüne dokunan bir düzenleme yapılmış mı Temel hak ve özgürlüklerden kastedilen teşebbüs hürriyeti, bir de eğitim öğretim hakkı. AYM'nin gerekçeli kararından da görülüyor ki yaptığımız düzenleme özüne dokunan bir düzenleme değil. İkinci kriter, bu tür temel hak ve hürriyetlerle ilgili düzenlemeler ancak kanunla sınırlandırılabileceği ilkesi var biliyorsunuz.AYM'nin üzerinde durduğu ve iptale gerekçe gösterdiği temel kriter, ölçülülük. Yani bu düzenlemeyi yaparken ölçülü davrandınız mı Bu kriter üzerinden değerlendirmesini yapmış."

"TEMEL LİSE UYGULAMAMIZ AYNEN DEVAM EDECEK"

Bakan Avcı, AYM'deki gerek yazılı savunmalarında gerekse sözlü açıklamalarında düzenlemeyi yaparken okul dışı eğitim almak isteyen öğrencilerle, çocuklarına okul dışı eğitim aldırmak isteyen velilerin taleplerini karşılayacak ne tür düzenlemeler yaptıklarını ayrıntılı olarak açıkladıklarını aktararak, konuşmasına şöyle devam etti:

"Neydi o düzenlemeler Birincisi özel okula dönüşme. Özel teşebbüse, eğitim alanında faaliyet göstermek istediği taktirde özel okul kurma hakkını genişleten bir düzenleme yaptık. Nasıl genişlettik Dershaneden özel okula dönüşmek isteyen kurumlar eğer belli bir süre içerisinde özel okul olma kriterini karşılayamayacak durumdaysalar onlara 4 yıllık bir süre tanıdık ve temel lise yaparak kurumlarını, özel okul olma kriterlerini de esneterek 4 yıllık bir süre için onlara bir geçiş imkanı sağladık. AYM de verdiği kararda, bu uygulamamazı doğru bulduğu için temel lise uygulamamız aynen devam edecek."

ÜCRETSİZ TAKVİYE KURSLARI

Bakan Avcı, veli ve öğrencilerin okul dışı eğitim alma taleplerini karşılamak için yaptıkları ikinci düzenlemede bütün devlet okullarında isteyen her öğrenciye ücretsiz olarak verdikleri takviye kursları olduğunu anımsattı.

Gerek hafta içinde gerek hafta sonunda isteyen öğrencilere bütün okullarda takviye kursları açtıklarını ifade eden Avcı, geçen yıl takviye kurslarına 2 milyon 600 binin üzerinde öğrencinin devam ettiğini bildirdi.

Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, 112 binin üzerinde öğretmenin hafta içi ve hafta sonunda öğrencilere takviye kursu verdiğini belirterek, "AYM'de de ifade ettiğimiz gibi kamuoyunun da yakından bildiği gibi öğrencilerimizin okul dışı takviye alma imkanlarını genişletecek uygulamaları zaten başlatmıştık" şeklinde konuştu.