DERGİ - Kuzey Kutbu'nda nasıl tatil yapılır?

Her yıl kısa yaz döneminde Kanada’nın kuzey kutup bölgesi Nunavut’a gidip buzullar üstünde tatil yapan insanlar var.

Buzlu macera: Mayıs ortalarından Haziran ortalarına kadar bir aylık kısa yaz döneminde Kanada’nın Arktik bölgesindeki Nunavut’ta, buzulların okyanusla birleştiği, kutup ayılarının, fok balıklarının, kurtların ve deniz gergedanı adıyla bilinen balinaların serbestçe dolaşıp avlandığı toprakları yakından görmek mümkün.

Donmuş liman: Baffin Adası’nın kuzeyinde Eskimoların yaşadığı bölgeden çıkılıyor bu yolculuğa. Buraya ise Ottawa ya da Montreal’den yedi saatlik bir uçuşla varılıyor. Limandaki tekneler sonbahardaki donmayla birlikte denize çakılmış kalmış. Yaz gelip buzlar çözüldüğünde tekrar kullanılabilecekler ancak.

İklime uygun giyinmek: Haziran’da hava pek de kötü değil. Sıfır derece civarında. Kayakların üzerinde yolculuk yaparken soğuktan korunacak şekilde iyi giyinmek gerekiyor. Köpek, tilki ya da yaban köpeği tüylü şapkalarıyla parkalar buradaki yerlilerin gözdesi.

Modern ve geleneksel karması: Avcılığın Eskimo kültüründe önemli bir yeri var. Eskimolar ren geyiği, fok ve sınırlı olarak deniz gergedanı ve kutup ayısı avlıyor. Bunlardan elde edilen post ve deri, giysi ve bot yapımında kullanılıyor. Bazı ceket firmaları Eskimolara ceket yapımında kullanmaları için kumaş ve fermuar gibi malzemeler dağıtıyor. Böylece geleneksel el yapımı ceketlerde modern malzemeler de kullanılmış oluyor.

Su ve buzdan yol: Deniz üç metre kalınlıkta buz tutabiliyor. Üzeri ise birkaç cm suyla kaplı. Adanın kuzeyindeki Pond Inlet bölgesinden kalkan motorlu kızakla 60 km yol gitmek gerekiyor. Üç saat süren yolculuk sırasında alınan molalarda, Baffin’in kuzeyindeki Bylot adasındaki dağların muhteşem manzarasını görmek mümkün.

Dev çatlak: Kızakları sürerken buzlardaki çatlaklara çok dikkat etmek gerekiyor. Denizdeki gel-gitle birlikte buz tabakası da alçalıp yükseliyor ve bazı yerlerde yarıklar oluşabiliyor. Bunların her yıl genellikle aynı yerlerde oluştuğu söyleniyor. Eskimolar buzlar üzerinde dikkatle keşif yapıyor.

Kamp yeri: Karaya yapışık bir buz kütlesi üzerinde, okyanustan 50 metre kadar içerde çadırlar kuruluyor. Bu açıklık kutup ayılarının geçmesi için bırakılıyor. Çadırların içinde şişme yataklar ve sıcak uyku tulumları bulunuyor. Yemek ve tuvalet ihtiyacı ise ortak büyük çadırda gideriliyor. Rehber, Eskimolardan öğrendikleri bilgiye göre yavaş ama etkin bir seyahat planı çiziyor. Buzun durumuna göre ne zaman yola çıkılacağına karar veriliyor.

Değişen koşullar: Haziran ayında Nunavut’ta 24 saat gün ışığı var. Ama hava ve buz koşulları her an değişebiliyor. Rehberler birkaç saatte bir GPS yoluyla bu koşulları inceliyor. Buz kütlesinin hala karaya yapışık olduğundan, kopup uzaklaşmadığından emin olmak gerekiyor.

Kopuşun sunduğu fırsat: Buzlar eriyip karadan kopmaya başlayınca yabanıl hayat için çekim merkezi haline geliyor. Kutup ayıları bu buz kütlelerinin kenarında fok avına çıkıyor. Deniz gergedanları da balık bakımından daha zengin batıdaki sulara geçmek için bu anı bekliyor.

Kutup ayısı nöbeti: Kampta kalınan süre boyunca bir görevli sürekli olarak kutup ayılarına karşı nöbet tutuyor. Çadırdan çıkar çıkmaz işinize koyulmuyorsunuz hemen; bir süre kutup ayısı var mı diye etrafı gözetlemek gerekiyor. Bu ayıları korkutmak içinse ya kızağın motoru çalıştırılıyor ya da havaya veya yakındaki buza ateş ediliyor.

Balina avı: Kamp yeri yakınında Eskimoların avladığı bir deniz gergedanının cesedi bir kenara bırakılmıştı. Eskimolar bu balinaları nefes almak için su yüzüne çıktıklarında avlıyor. Kanadalı Eskimolar bu balinaların sadece derisini yiyor, ama geri kalanı da diğer hayvanlara yem olduğu için boşa gitmiyor.

Bu makalenin aslını ’da okuyabilirsiniz.

Dergideki diğer makalelere .