Depremler Türkiye'yi tetikler mi?

Türk deprem uzmanları Haiti depreminin Şili’yi tetiklediğini ancak Türkiye için böyle bir durumun söz konusu olmadığını söyledi. Türkiye’yi Arap bloğu sıkıştırıyor. Haiti ve Şili depremleri ise aynı bloğun depremselliği içinde...

Şİlİ ve Gölcük depremleri arasındaki enerji farkını hesaplayan deprem uzmanları, fark konusunda bölündü. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Elektrik-Elektronik Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Berk Üstündağ farkın

15.8 olduğunu belirtirken, İstanbul Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Öğretim Üyesi Yrd.Doç.Dr. Oğuz Gündoğdu, bu farkın 83 olduğunu kaydetti.

Gündoğdu, bu rakamın enerji salınımını ifade ettiğini belirterek, bunu logaritmal enerji formülüyle hesapladıklarını belirtti.

“Yakınlık ilişkisi var”

Son bir ayda yaşanan büyük depremleri de değerlendiren Yrd.Doç.Dr. Oğuz Gündoğdu, Haiti depreminin Şili depremini tetiklemiş olabileceğini belirtti: “Haiti’den sonra Şili’de de büyük şiddette bir depremin meydana gelmesi tetiklenme olayını açıkça ortaya koyuyor. Yalnız depremin olacağı bölgeler aynı tektonik sahalarda olmalı. Örneğin Türkiye’yi etkilemesi söz konusu değil. Çünkü ülkemiz Arap bloğunun sıkıştırdığı ve batıya doğru ilerlettiği bir durumda. Tektonik yapılarımız çok farklı. Aynı tektonik yapımız içerisinde, 1999 yılında Gölcük depremi Marmara üzerine bir enerji yükledi. Ancak kırılmaya yetmedi. Endonezya’da 2004 yılında 9.3 büyüklüğünde çok şiddetli deprem meydana gelmişti.

Yine ona çok yakın olan Sumatra adasında 2009 yılının Eylül ayında yakın bir fay kırıldı. 8.3 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Bunlara sismolojik tetikleme diyoruz. Bir de Ay’ın da depremi tetiklemesi var. Buna da, Ay’ın çekim gücüyle enerjinin açığa çıkması deniliyor. Öte yandan, dünyada anormal bir deprem harketliliğinin var olabilmesi için, 8.5 ve üzeri depremlerin sayısının çok fazla artması gerek. Ancak şu an için böyle bir durum yok.”

“Olağan depremler”

Yaşanan depremlerin olağan olduğunu kaydeden İTÜ Maden Fakültesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Yer Fiziği Anabilim Dalı Başkanı Prof.

Dr. Haluk Eyidoğan da şunları söyledi: “Dünyada son zamanlarda yaşanan büyük depremlerin anormal bir durumu gösterdiği yönünde elimizde bir bulgu yok. Depremlerin arttığına dair bir teşhis de yok. Yerkürenin fiziksel yapısında da bir sorun bulunmuyor. Bu depremler tarihte de yaşanmıştı ve olağan depremler.”

1.5 milyon bina hasarlı ölü sayısı 750’ye çıktı

1 metrelik tsunami dalgaları Japonya’ya kadar ulaştı ama korkutan etkiyi yaratmadı.

Güney Amerika ülkesi Şili’yi cumartesi günü vuran 8.8’lik depremde ölü sayısının 750’yi geçtiği açıklandı. İlk 24 saatte enkazlardan sağ çıkarılanların sayısı ise 16’yı buldu. Ülke genelinde enerji nakil ve telefon hatlarının kesik olması ve altyapının büyük zarar görmesi nedeniyle zarar tespit çalışmaları oldukça yavaş ilerliyor. Ancak 1.5 milyon binanın yıkıldığı ya da zarar gördüğü belirtiliyor. ABD’li risk analizi kurumu Eqecat maddi zararın 15-30 milyar dolar arasında olacağı tahmininde bulundu. ABD, AB, Rusya ve Çin’den gelen yardım önerilerine rağmen Şili Dışişleri Bakanı Mariano Fernandez “Şu anda gelecek dış yardımları organize etmek çalışmalarımıza sekte vurabilir. Diğer ülkelerden biz talepte bulunmadan yardım göndermemelerini rica ediyoruz. Eksikleri belirledikten sonra dış yardıma ihtiyacımız olup olmadığını açıklayacağız” diyerek yardım tekliflerini askıya aldı. Şili Devlet Başkanı Michele Bachelet ise televizyonda halka seslenerek, “Doğa güçleri Şili halkını bir sınavdan geçiriyor” dedi. Depremden en fazla etkilenen Concepcion kentinde ise bir süpermarket ve bazı mağazalar yağmalandı. Polis, su ve gözyaşartıcı gazla yağmacılara müdahale etti. Ülkede dün büyüklükleri 4.9 ile 6.9 arasında değişen 60 artçı sarsıntı meydana geldi. Depremin ardından Pasifik’teki 53 ülke ve bölgede tsunami uyarısı verildi. Ancak Japonya’ya ulaşan 1.2 metrelik ve Rusya’nın Kamçatka Yarımadası’nı vuran 80 cm’lik dalgalar dışında ciddi bir tsunami meydana gelmedi.