Deprem nasıl meydana gelir? İşte adım adım sarsıntının aşamaları

İzmir, sabaha karşı 03.29'da 4,9 şiddetinde bir depremde sarsıldı. Depremin şiddeti küçük olsa da, karada meydana gelişi ve derinliğinin oldukça yakın olması sebebiyle bölgede yaşayan vatandaşlar tarafından bir hayli şiddetli hissedildi. Peki depremler tam olarak nasıl meydana gelir hiç düşündünüz mü?

İşte depremin oluşma adımları ve mutlaka her evde hazır bulunması gereken deprem çantasında olması gerekenler...

Deprem nasıl oluşur?

Depremler, yer kabuğu ya da taş küre adı verilen yerkürenin en üstünde bulunan tabakada fay hattı adı verilen kırıkların farklı hareketleri ile ortaya çıkar. Fay hatları, taş küredeki kayaların gerilme, sıkışma gibi yüksek basınç oluşturan şartlar altında kırılması ile oluşur. Depremler ise bu kırıklarda oluşan basınç dengesinin ani bir hareketle değişmesi ile oluşan sismik dalgalardır. Daha kolay anlatmak gerekirse; depremler yer altında bulunan fay hatları arasındaki enerjinin anlık olarak ortaya çıkmasıdır denilebilir.

Tektonik plakalar arasında bulunan fay hatlarındaki bu hareketlenme, deprem dalgalarını oluşturur ve asıl yıkıcı güce sahip olan enerji türü olarak tanımlanır. Bu deprem dalgaları aynı havada yayılan ses dalgaları gibi yerküre de hareket eder ve yüzeye çıkan bu dalgalar depremi meydana getirir.

Deprem neye göre ve nasıl ölçülür?

Depremin gücü iki türlü yol ile ölçülmektedir. Bunlardan birisi depremin şiddeti diğeri de büyüklüğüdür. Bu iki kavram sıkça karıştırılır ve yanlış kullanılır. Depremin şiddeti, depremin yarattığı etkinin yeryüzündeki etkisi olarak tanımlanabilir. Kısaca depremin kişiler, yapılar ve doğal oluşumlar üzerinde yarattığı hasarın ölçülmesine verilen isimdir.

Depremin büyüklüğü ise deprem esnasında ortaya çıkan enerjinin ölçülmesidir. Depremin merkez üssünün tespit edilmesi sonrası yer altına yerleştirilen sismometreden alınan ölçümler matematiksel formüller kullanılarak hesaplanır ve Richter ölçeği ile depremin büyüklüğü belirlenir

Sismometre Nedir?

Sismograf, yer hareketlerini devamlı kaydederek depremlerin büyüklüğünü, süresini, merkezini ve ne zaman olduğunu anlamamızı sağlayan bir sismik kayıt aygıtına verilen isimdir. Bu aygıt titreşimleri ve sismik dalgaları özel kağıtlar üzerine kaydederek belirli iletişim araçları ile Kandilli Rasathanesi ve AFAD gibi gerekli merkezlere iletir.

Oldukça kolay bir çalışma prensibine sahip olan sismograf depremlerin büyüklüğünün ölçülmesinde çok önemlidir. 

Deprem çantasında bulunması gerekenler:  

• Su

• Gofret, kuruyemiş, konserve, bisküvi vb. kolay bozulmayan gıdalar

• İlk yardım seti

• Düzenli kullanılan ilaçlar ve prospektüsleri

• Tuvalet kağıdı, hijyenik ped, ıslak mendil, sabun, dezenfektan jel, diş fırçası ve diş macunu

• Bebeğiniz varsa, mama, bebek bezi, biberon ve yedek giysiler

• Ruhsat, nüfus cüzdanı, sigorta poliçesi, banka hesap cüzdanı, pasaport benzeri önemli evrakların kopyaları

• Nakit para

• Acil durumlarda ulaşmak isteyeceğiniz önemli kişilerin ve yakınlarınızın telefon numaraları

• Ailenizin ve yakınlarınızın güncel fotoğrafları

• Değerli ev eşyalarınızın envanteri

• Pilli radyo ve yedek pilleri

• Yedek pilleriyle birlikte el feneri

• BattaniyeKibrit ve çakmak

• Kalem, kağıt

• Düdük