Deli dumrul ücretlerinin tamamı kalkıyor

Bankaların işlem yapandan da yapmayandan da ücret aldığını belirten Bakan Hayati Yazıcı yeni Tüketici Yasası ile buna son vereceklerini söyledi. '31 kalem ücret kaldırılacak' dedi.

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, yeni “Tüketici Kanunu” taslağının önemli detaylarını önceki gün İstanbul'da verdiği iftar davetinde ekonomi gazetecileriyle paylaştı.

YASA 2013'TE ÇIKACAK

Bakan Yazıcı, 2013’te çıkaracakları ‘Tüketici Kanunu’yla bankaların aldığı işlem ücretlerini ayıklamayı, hatalı malın iade süresini bir aydan tam 6 aya çıkarmayı hedeflediklerini söyledi.

BÖYLESİ AVRUPA'DA YOK

Gümrük ve Ticaret Bakanı Yazıcı bankaların 31 işlemden aldıkları ücretin toplam gelirlerinin yüzde 14'üne ulaştığını vurguladı. "Avrupa standartlarında böyle bir şey yok. Mesela İngiltere'de bankaların bu gelirleri sıfıra yakın" dedi.

İŞLEMSİZLİK ÜCRETİ BİLE VAR

Ardından "Oysa bizde kredi kartı ücreti, hesap işletim ücreti, işlemsizlik ücreti gibi Deli Dumrul vari geçsen de geçmesen de ücret alınan durumlar var" diye ekledi. Ancak bunların yeni çıkarılacak yasayla mutlaka kaldırılacağını belirtti.

7 milyar liralık kazanç VM BDDK raporuna göre 2011 'de 117 milyar lira gelir elde eden bankalar bu rakamın 17 milyar lirasını ücret ve komisyon gibi faiz dışı gelir kalemlerinden elde etti.

YENİ TÜKETİCİ KANUNU TASLAĞI NELER GETİRİYOR?

Sözleşmeler anlaşılır olacak

-Yasa taslağına göre tüketici sözleşmeleri ‘koyu siyah harflerle düzenlenir’ ifadesi yerine ‘açık, sade, anlaşılabilir dilde ve okunabilir şekilde düzenlenir’ olarak değişiyor.

-Bankacılık sözleşmelerinde ise hiçbir suretle tüketicilerden kredi kartı üyelik ücreti, hesap işletim ücreti, dosya ücreti, ipotek ücreti vb. isimler altında herhangi bir bedel alınması engelleniyor.

-Genel olarak kullanılmak üzere hazırlanmış sözleşmelerde yer alan haksız sözleşme şartlarının denetimi, tespiti ve bu tespit neticesinde yaptırım uygulanması yetkisi Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na veriliyor.

Hatalı üründe tüccar da sorumlu

-Hatalı ürün kavramı tanımlandı. Bütün şartlar dikkate alındığında kendisinden beklenen güvenliği sunmayan ürün hatalı sayılıyor.

-Hatalı ürünlerde sorumluluk imalatçıda. Eğer imaltçı yoksa yani ithal bir ürünse, böyle durumda sorumlu tüccar olacak.

Ayıplı malda ihbar süresi kalkıyor

-Ayıplı mal ve hatalı ürün birbirinden ayrılıyor.

-Açık ayıpta 30 günlük ihbar süresi kaldırılıyor.

-İlk 6 ayda, satıcı malın ayıplı olmadığını, 6 aydan sonra ise tüketici malın ayıplı olduğunu ispatlamak zorundadır.

-Eser sözleşmeleri ayıplı hizmet kapsamına alınıyor. Tüketici, ayıplı hizmet sonucu ortaya çıkan eserin onarımını isteme hakkına sahip olacak.

Taksitle satışlarda ve kredi sözleşmelerinde cayma hakkı

-Tüketiciye taksitle satışlarda da 7 günlük cayma hakkı veriliyor.

-Taksitler kambiyo senedine bağlanamayacak.

-Yasa tasarısıyla tüketici kredi sözleşmesi imzalanmadan en az 1 gün önce tüketicinin bilgilendirilmesi zorunluluğu getiriliyor.

-Tüketiciye ilk defa tüketici kredisi sözleşmesinden de 14 gün içinde cayma hakkı tanıyor.

-Tüketici kredilerinde faiz oranı sabit, değişken veya aynı kredi için her iki yöntem esas alınmak suretiyle belirlenebilecek.

Kredide sigorta şartı kalkıyor

-Sabit faiz oranının geçerli olduğu dönemde kredinin erken ödenmesi durumunda kredi veren tazminat talep edebilecek.

-Tüketici kredisinin verilmesi sigorta yaptırılması şartına bağlanamayacak.

-Belirli süreli kredi sözleşmelerine ilişkin hesap açılması halinde bu hesaptan herhangi bir ücret ya da masraf talep edilemeyecek.

Elde bohça, kapıda satış yasak

-İsteyen, kapıda satış yapamayacak.

-İşyeri dışında satış yapacak olan şirketlere 50 bin lira sermaye şartı getiriliyor.

-İşyeri dışında satışta tüketicinin cayma hakkı 7 günden 14 güne çıkıyor.

-Sözleşme tarihi tüketicinin kendi el yazısıyla attırılacak ve sözleşme örneği tüketiciye verilecek.

-Sözleşmenin ve malın tüketiciye verildiğinin ispatı müteşebbise aittir.

-Hayat sigortalarına ve bireysel emekliliğe ilişkin mesafeli sözleşmelerde 30 gün, diğer sözleşmelerde ise 14 gün cayma hakkı veriliyor.

Kayıp-kaçak bedeli alınmayacak

-Abonelik sözleşmesinin kapsamı genişletilerek elektrik, su, doğalgaz, internet gibi her türlü abonelik dahil edildi.

-Abonelikle ilgili tüketiciyi koruyucu düzenlemeler geliyor. Örneğin, elektrikte alınan kayıp-kaçak bedeli alınamayacak.

-Tüketici, istediği anda aboneliğe son verebilecek. Aboneliğe son verme isteği, yönetmelikte belirlenecek süreler içinde yerine getirilecek.

-Aboneliğe son verme isteği süresi içinde yerine getirilmezse, bu sürenin bitiminden itibaren, abonelikten faydalanılmış olsa dahi tüketiciden herhangi bir bedel talep edilemeyecek.

-Aboneliğin sona erdirildiği durumlarda, ödenen bedelin geri kalanı 15 günde iade edilir.

Kullanma kılavuzu Türkçe olacak

-Tanıtım ve kullanıma ilişkin hususların, malın üzerinde de yer alması halinde, yazılı ve sesli ifadelerin Türkçe olması zorunludur. Böylece otomobillerde de sesli mesajların Türkçe olması şartı aranabilecek.

-Malların kişinin sağlığı ile çevreye zararlı veya tehlikeli olaması durumunda, bu bilgi ve uyarılar tanıtma ve kullanma kılavuzunda açıkça görülecek şekilde yazılacak.

Paket turlardan vazgeçene 7 gün içinde parası iade

-Paket tur sözleşmesinin esaslı unsurlarında değişiklik olması durumunda tüketici sözleşmeden dönme hakkına sahip olacak.

-Dönme durumunda, yapılan tüm ödemeler 7 gün içinde iade edilecek. Ancak hizmetten yararlanma oranında uygun bir kesinti yapılabilecek.

Hakem heyetleri 2 bin TL’ye kadar bağlayıcı karar alabilecek

-Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı’nda tüketici sorunları hakem heyetlerinin il merkezlerinde ve ihtiyaç duyulan ilçelerde kurulması öngörülüyor.

-Hakem heyetlerinin bağlayıcı karar alma sınırı 1.161-TL’den 2.000- TL’ye artırılıyor.

-Hakem heyetinin tüketici lehine verdiği karara karşı açılan itiraz davalarında, kararın iptalinde tüketici vekalet ücreti ödemeyecek.

-Yasa tasarısına göre hakem heyetlerine sadece tüketiciler başvurabilecek.

Tüketici Mahkemeleri’nde resim ve harç kalkıyor

-Tüketici davaları resim ve harçtan yeniden muaf tutulacak. Tüketici örgütlerince açılan davalardaki bilirkişi ücretleri ve davanın aleyhe sonuçlanması durumunda ödenecek avukatlık ücreti Bakanlıkça karşılanacak.

-Taslakta ceza miktarları güncellenirken, yeni yasada her madde için öngörülen ceza ayrı ayrı düzenleniyor. Bazı durumlarda sözleşme başına, bazı durumlarda da işlem başına ceza öngörülüyor.

Konutta ödeme banka üzerinden yapılacak, teslim süresi 36 aya çıkıyor

-Konut veya tatil amaçlı taşınmazların ön ödemeli satışları düzenlendi.

-Tüketici, ödemeleri sözleşmede belirtilen bir bankada kendi adına açılacak gelir getiren bir tasarruf veya yatırım hesabına yatırmakla yükümlü olacak. Yani tüketici konutta ödemelerini bankadan yapacak.

-Satışların resmi şekilde yapılması hüküm altına alınıyor.

-Taşınmazlara ilişkin teslim süresi 30 aydan 36 aya çıkarılıyor.

-14 günlük cayma hakkı getiriliyor.

-Ön ödemeli satışlarda, devir ve teslim tarihine kadar tüketici, herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeden dönmesi halinde satım bedelinin yüzde 2’sine kadar sözleşmeden dönme cezası ödeyecek.

Konut kredilerinde erken ödeme ücreti yüzde 1’e iniyor

-Yüzde 2 olan erken ödeme ücretinin, Yüzde 1’e indirilmesi öngörülüyor.

-Konut finansmanı kuruluşu tarafından kredi verilmesinin isteğe bağlı sigortaların yaptırılması şartına bağlanamayacağı hüküm altına alınıyor.