Defolu konuta iade yasası

Tüketici Kanunu’nda değişiklik yapan yasa ile ilk kez konut ve tatil amaçlı taşınmaz mallar da ‘ayıplı mal’ kapsamına alındı. 14 Haziran’da yürürlüğe giren kanun çerçevesinde tüketicinin, bu tarihten sonra aldığı ‘ayıplı konut’ için müteahhitten parasını geri vermesi veya ayıbın giderilmesini isteme hakkı bulunuyor. Yasa ‘ayıbın giderilmesi için’ talepte bulunmak üzere tüketiciye 5 yıl da süre veriyor. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yetkilileri bu değişiklikle, yolda giderken freni patlayan otomobilin ayıbı ile çökme tehlikesi bulunan konut arasında fark olmadığının kabul edildiğini vurguladılar. Zümrüt Apartmanı’nın çökmesinin ardından ev alan tüketici, ‘acaba yasalar beni ne kadar koruyor’ sorusuna yanıt ararken, geçen yıl Mart ayında değiştirilen Tüketici Kanunu’na konutlar da dahil edildi. 14 Mart 2003 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan yasanın ilgili maddesinin 3 ay sonra yani 14 Haziran’da yürürlüğe girdi. Böylece 14 Haziran 2003 tarihinden sonra konut alan tüketici, konutun teslim tarihinden itibaren 5 yıl süreyle müteahhitten kullanım hatası dışındaki üretim hatalarının giderilmesini isteme hakkı kazandı. Ayrıca konutun tüketicinin can ve mal güvenliğini tehdit edecek düzeyde ‘kusurlu’ olduğunun tespit edilmesi halinde ise müteahhite parayı iade etme veya yeni bir konut verme yükümlülüğü getirildi.

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yetkilileri, oturduğu binadan şüphelenen tüketicinin risk taşıyıp taşımadığını öğrenmek için bilirkişiye gitmesini önerdiler. Üst düzey bir yetkili, “Bilirkişinin ücretini tüketici üstlenir ancak raporun iddia edildiği gibi çıkması halinde tüm masraflar müteahhitten alınır ve tüketiciye iade edilir” dedi. Geçen yıl yapılan değişikliği ile konut ve tatil amaçlı gayrımenkullerin de Tüketici Yasası Kapsamına girdiğini belirten yetkili, daha önce konutlarla ilgili sorunların Borçlar Kanunu’na göre çözümlendiğini söyledi.

Tüketici mahkemeleri

Ancak 14 Haziran’dan sonraki konut alımlarında kişilerin, Tüketici Yasası’na tabi olduğunu kaydeden yetkili, bu yasa çerçevesinde açılan davaların Tüketici Mahkemeleri’nde görüldüğünü ve her türlü harçtan muaf olması sayesinde tüketicinin dava açmak için masraf yapmasına gerek kalmadığını vurguladı. Aynı yetkili, ayıplı konuta itiraz etmenin sadece 14 Haziran’dan sonra ev alanları kapsamadığının da altını çizdi. Yetkili, “Bu tarihten önce ev alanlar da Borçlar Kanunu çerçevesinde dava açma hakkına sahipler ancak bunun için mahkeme harçlarını ödemeleri gerekir” diye konuştu.

Satılan konut geri alınır

Müteahhİtten alınan ancak üretim kusuru çıktığı zaman konutun 5 yıl içinde iade edilmesini öngören 4822 sayılı yasa ile değişik 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’ın 4. maddesi şöyle: “Madde 4- Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda ya da reklam ve ilânlarında yer alan veya satıcı tarafından bildirilen veya standardında veya teknik düzenlemesinde tespit edilen nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan ya da tahsis veya kullanım amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar, ayıplı mal olarak kabul edilir. Tüketici, malın teslimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde ayıbı satıcıya bildirmekle yükümlüdür. Bu madde ile ayıba karşı sorumlu tutulanlar, ayıba karşı daha uzun bir süre ile sorumluluk üstlenmemişlerse, ayıplı maldan sorumluluk, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile malın tüketiciye teslimi tarihinden itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir. Bu süre konut ve tatil amaçlı taşınmaz mallarda beş yıldır. Ancak, satılan malın ayıbı, tüketiciden satıcının ağır kusuru veya hile ile gizlenmişse zamanaşımı süresinden yararlanılamaz.”

Kaynak : Tercüman