Darphane, 24 saat kuruş basıyor

Yılbaşından itibaren kullanılmaya başlanacak Yeni Türk Lirası'nın kuruşları için Darphane'deki çalışma süresi 24 saate, çalışma günü de 6'ya çıkarıldı. Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürü Ahmet Büyükkaymaz, yeni madeni para hazırlıklarının geçen yıl başladığını, yasal zemin çerçevesinde belirledikleri yatırım programı ile gerekli araç-gereçleri temin ettiklerini bildirdi. Büyükkaymaz, yeni madeni para olan kuruş için mevcut makine parkına ek olarak yeni madeni para makinesi ihalesi gerçekleştirdiklerini ve Almanya'daki Grabener firmasından 3 milyon 791 bin euroya 6 adet makine alındığını kaydetti. Eski makinelerin, kalıpların değiştirilmesiyle yeni kuruşlara uyumlu hale getirilerek kullanılacağını belirten Büyükkaymaz, ayrıca teknik altyapıda seri üretim ve paketlemeyle ilgili komple sistem kurduklarını söyledi. Darphane'de yeni kuruş basımı nedeniyle daha fazla personele ihtiyaç duyulduğunu, bu ihtiyacı gidermek için 25'i vasıflı eleman, 5'i düz işçi statüsünde olmak üzere 30 kişiyi işe aldıklarını anlatan Büyükkaymaz, şöyle devam etti: ''Yeni başlayan elamanlarla birlikte önceden 8 saatlik çalışmaya dayanan tek vardiya ile 5 günlük çalışma süresini artırdık. Artık 24 saat üzerinden günde 3 vardiya ve haftada 6 gün olmak üzere çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Vardiya çalışması yıl sonuna kadar devam edecek. Aynı hızda talep olursa vardiyayı devam ettireceğiz, yoksa iş durumuna göre 2 ya da 1'e indireceğiz. Basım çalışmaları 1 Ağustos'ta başladı. Şu anda basım işlemi geceli gündüzlü devam ediyor. Program aksamadan yürüyecek. Her türlü tedbir alınmıştır. 1 milyar 200 milyon adet madeni paranın basımının 15 Aralık'ta sonuçlanmasını planlıyoruz. 31 Aralık 2004 itibarıyla 1 milyar 200 milyon adet madeni para basılarak piyasaya sunulmuş olacak.'' ''3 BİN 500 TON HAMMADDE İTHAL EDİLDİ'' Ahmet Büyükkaymaz, yeni basımlar için gelen hammaddelerin ve üretilenlerin depolanması için, yaklaşık 300 milyon adet yeni kuruşu stoklayacak, bin metrekarelik kapalı alandan oluşan yeni depolama yeri oluşturduklarını bildirdi. Yeni kuruşlar için süratli bir şekilde hammadde tedariği yapıldığına değinen Büyükkaymaz, 1 kuruşların pirinç malzemeden, 5-10-25 kuruşların nikel, bakır ve çinko alaşımından, 50 kuruş ile 1 liraların ise pirinç ve nikelden yapıldığını kaydetti. Büyükkaymaz, 1 Ocak 2005 itibarıyla piyasaya sunulacak 1 milyar 200 milyon adet madeni paranın toplam ağırlığının 6 bin 356 ton olduğunu, 1 lira ve 50 kuruşların basımı için 3 bin 500 ton hammadde ithalatı gerçekleştirdiklerini, değer kuruşların hammaddesinin ise yurtiçinden sağlandığını bildirdi. Üretilen yeni kuruşların Merkez Bankası ve Ziraat Bankası'nda belirlenen ana dağıtım noktalarına, buradan da tali sevkıyat noktalarına dağıtılacağını belirten Büyükkaymaz, ''Yeni kuruşlar, bütün kullanıcı noktalarına 31 Aralık 2004 itibarıyla ulaştırılmış olacak. Sevkıyat işlemleri, üretim devam ettikçe gerçekleştirilecek'' dedi. ''2005'TE ESKİ VE YENİLERİN TOPLAM DEĞERİ 552 TRİLYON LİRA'' Büyükkaymaz, 2005 yılında da piyasanın talepleri doğrultusunda kuruş basmaya devam edeceklerini ifade ederek, şunları kaydetti: ''Eski ve yeni kuruşlar, 2005 yılı sonuna kadar piyasada birlikte tedavülde olacak. Bu arada değişimler de yapılacağından, Merkez ve Ziraat bankaları tarafından toplanacak eski madeni paralar bize intikal ettirilecek. Bunların karşılığında yeni madeni paralar üretilip piyasaya verilecek. Eski madeni paralar eritilmek suretiyle tekrar para hammaddesi olarak kullanılacak. Bir nevi geri dönüşüm yapılacak. Dolayısıyla eskilerin hurdaya gitmesi söz konusu değil.'' Temmuz sonu itibarıyla dolaşımdaki madeni paraların değerinin 127 trilyon lira civarında olduğuna işaret eden Büyükkaymaz, ''1 milyar 200 milyon adet yeni madeni paranın yeni TL cinsinden toplam değeri 424 milyon 950 bin lira olacak. Bunun önüne 6 sıfır ilave edildiğinde günümüzdeki değeri 424 trilyon 950 milyar lira oluyor. 2005 yılında her ikisi de tedavülde bulunacağından, toplam değer 552 trilyon lirayı bulacaktır'' diye konuştu. Ahmet Büyükkaymaz, eski madeni paraların 2005'in sonunda tedavülden kalkacağını, 2006'nın sonuna kadar da bankalarda yenileriyle değiştirilebileceğini anımsattı.