Dar gelirli aileye kreş imkanı

Maliye, Çalışma ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlıkları, nüfusun yaşlanması sebebiyle hayata geçirilmesi planlanan doğum teşvikleri üzerinde çalışmaya devam ediyor.

Bu kapsamda dar gelirli ailelerin çocuklarına kreş imkânı sağlanacak. Hazırlanan pakette yer alacak düzenleme sayesinde dar gelirli ailelerin çocuklarının da kreş ile tanışarak ihtiyaç duydukları gelişim fırsatlarına kavuşması ve kadınların işgücüne katılımının artması hedefleniyor. Destek sağlanan dar gelirli ailede anne, çocuğunu kreşe gönderebileceği için çalışma imkânına kavuşacak. Zaman'ın haberine göre; kadınlar doğumun ardından çalışma hayatından kopmayacak. Desteğin miktarı, kimleri kapsayacağı ve nasıl bir model ile uygulanacağı ise henüz netlik kazanmadı.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) son 5 yıldaki verilerine bakıldığında nüfustaki yaşlanma net olarak ortaya çıkıyor. TÜİK verilerine göre 2012 yılında Türkiye’nin ortalama yaşı 30,1 olarak gerçekleşti. Bu oran 2008’de ise 28,5 olmuştu. Buna göre ortalama yaş, 5 yıl içinde 28,5’ten 30,1’ye çıktı. Ortalama yaşın 2023’te ise 34’e çıkması bekleniyor. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki payı da giderek artıyor. 65 ve daha yukarı yaştaki nüfusun toplam nüfus içindeki oranı 2012 yılında yüzde 7,5 olarak gerçekleşti. Bu oran 2008 yılında yüzde 6,8’di. 2023’te yüzde 10,2’ye, 2050 yılında yüzde 20,8’e, 2075 yılında da 27,7’ye yükselecek. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranının yüzde 10’u geçmesi, nüfusun yaşlanmasının önemli bir göstergesi olarak kabul ediliyor.

Türkiye’nin birkaç yıldır gündeminde olan doğum teşvikleri, bu tablo nedeniyle hızla devreye sokulacak. Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı doğum teşviklerini içeren pakete ilişkin hazırlıklarını sürdürüyor. Kadınların hem ekonomik hayatın içinde yer aldığı hem de annelik sorumluluklarını yerine getirebileceği bir sistem tasarlanıyor.

Dar gelirli ailelere kreş desteği de doğum teşvikleri kapsamında ele alınıyor. Kreş desteği ile hem dar gelirli ailelerin çocuklarının da erken yaşta sosyalleşmesinin sağlanması hem de annenin çocuk nedeniyle eve bağımlılığının önlenmesi hedefleniyor. Bu destekle çocuğunu kreşe gönderebilecek olan aile, iş hayatında yer alma fırsatı yakalayacak. Annenin elde edeceği gelir, aileyi dar gelirli sınıfından da kurtarabilecek. Diğer taraftan kreş desteği alan çalışan anne, iş hayatından koparak çocuğuna bakmak yerine çalışmaya devam ederek çocuğunu büyütebilecek.

Doğum teşvikleri kapsamında süt izinleri, doğum izinleri, esnek çalışma modeli, çalışan kadın için erken emeklilik gibi düzenlemeler üzerinde duruluyor. Çalışan kadınlar için emeklilik şartları kolaylaştırılacak. Doğum yapan kadınlara verilen borçlanma hakkında çocuk sayısı ile ilgili sınırlama kaldırılarak her çocuk için 2 yıl doğum borçlanması hakkı verilecek. 5 çocuğu olan bir anneye 10 yıla kadar erken emeklilik hakkı tanınacak. Annelerin 16 hafta olan doğum izninin 24 haftaya çıkarılması tartışılıyor. Ancak bu düzenlemenin özel sektörde kadın istihdamını olumsuz etkileme ihtimali nedeniyle çekinceler mevcut.