Danimarka Covid-19'u resmen bitirdi! Nasıl başardılar?

Batı Avrupa önümüzdeki sonbahar ve kış aylarını Delta varyantı eşliğinde nasıl geçireceğini tartışıyor. Varyantın hızlı bulaşması tüm ülkeleri tedirgin etmekte. İngiltere, günde 40 binin üstünde vaka açıklarken okullarda tıpkı Türkiye gibi haftada iki test uygulamasına gitti. Türkiye ile İngiltere hem ülkelerinde baskın varyantın Delta varyantı olması hem de aldıkları önlemler ve yükselen vaka sayıları ile birbirlerinin durumuna benziyor.

Salgında bu iki ülkeye hiç benzemeyen ve nüfusu da az olan bir diyar ise Danimarka. 10 Eylül Cuma günü ülke bütün Covid-19 tedbirlerine son veriyor. Nüfusunun yüzde 72’sini aşılayan Danimarka’nın Sağlık Bakanı Magnus Heunicke geçen hafta yaptığı açıklamada salgının hükümete verdiği bütün olağanüstü tedbir yetkilerinin sona ereceğini duyurdu. Danimarka böylece resmi olarak Covid’in bittiğini ilan etmiş oldu.

İlk kapanan ülke oldu

Danimarka 11 Mart 2020 tarihinde Covid-19 kapsamı ile ülkesini ilk kapatan Kuzey Avrupa ülkesi olmuştu. Danimarka tam açılma ile birlikte vaka sayılarında yüksek bir artış bekliyor ama yine de aşılı insanların oranı sebebiyle bunu tölare edebileceğini düşünüyor.

Başbakan Mette Frederiksen, “Çoğu yerde hayat normale döndü. Önümüzdeki günlerde kapanma ihtimalinden kaçınabileceğimizi düşünüyorum” değerlendirmesinde bulundu. Ülkede hızlı test yapan merkezlerin hepsi bu ayın sonunda kapanacak. Sinemalarda bir boşluklu oturma düzeni de son bulacak. Bundan sonra ülkede okullarda bir vaka tespit edilmesi sonucu bütün sınıf eve karantinaya gönderilmeyecek.

Bar ve restoranların gece yarısı saat 02:00’da kapanması zorunluluğu kaldırıldı, 18 aydır kapalı olan gece kulüpleri açılacak. Üstelik bütün bunlar Haziran ayından bu yana düzenli olarak artan vaka sayılarına rağmen hayata geçiyor.

Haftalık ölüm 10'a indi

Ülke geçen Ocak ayında salgının en kötü zamanlarını yaşarken haftada 200 kişi hastalıktan yaşamını yitiriyordu, şimdi yüksek aşı oranlarının etkisi ile bu rakam haftada 10’a kadar inmiş durumda.

Ülkede çocukların aşılanması da oldukça iyi bir seviyede. 15-18 yaş arası nüfusun yüzde 43.5’i aşılı durumda. Özellikle kış aylarında okulların da etkisiyle vaka sayılarında büyük bir artış bekleniyor. Ülkede çocukların aşı olmuyorlarsa teste tabi olmaları gibi bir zorunluluk yok.

Danimarkalılar hükümetlerine ve kendi tıp uzmanlarının aldıkları kararlara güvense de ülkenin bir anda bu kadar normale dönmesi Danimarka’da yaşayan yabancıları tedirgin ediyor.

Eşi riskli grupta olan ABD vatandaşı İngilizce öğretmeni Jonathan Bauer, “Dünya genelinde çocuk hastaların sayısını görüyoruz. Bence ülkenin durumu endişe verici” değerlendirmesinde bulunuyor.

Öğretmen şu sıralar 12 yaşındaki çocuklara ders veriyor ve sınıfı sürekli olarak havalandırmaya özen gösteriyor.

Başka bir Danimarka’da yaşayan ABD vatandaşı çocukların aşı olmadan antikor kazanmalarını beklemenin sorumsuz bir davranış olduğu görüşünde. Mekanlara girerken Covid pasaportu uygulamasını başlatan ilk ülke de Danimarka olmuştu.

Şu an Danimarka'da 12 yaş üstü nüfusun yüzde 75’i aşısını olmuş, hükümetin hedefi 1 Ekim 2021 tarihine kadar nüfusunun yüzde 90’ını aşılamak.

Danimarka Ulusal Sağlık Kurulu’nun direktörü Soren Brostrom, “Çocukların enfekte olabileceğini düşünüyoruz ama onlar hasta olmuyorlar” ifadelerini kullandı.

Danimarka Covid-19 tedbirlerinin bitişini Kopenhag’daki Tivoli bahçesinde düzenlenen bir tören ile kutladı. Törene katılan Hollandalı turist Rick Matthijssen, “Maskesiz dolaşmak ve tekrar normale dönmek harika” diye konuştu.

Ülkenin resmi olarak da normale dönmesiyle hükümet Covid için uyguladığı vergi teşviklerinin önemli bir bölümü kaldırılıyor, 9 bin doların (56 bin Danimarka Kronu) üstünde elde edilen ticari gelirlerden alınan vergi oranı yüzde 42’den yüzde 45’e çıkarıldı. (Kaynaklar: The Telegraph, Euronews, Reuters)