Cushing sendromu nedir belirtileri neler

Herkes Türkan Şoray'ın yakalandığı hastalık Cushing sendromunu merak ediyor. Peki Cushing sendromu nedir belirtileri nelerdir?

Rol aldığı Selvi Boylum Al Yazmalım, Dila Hanım, Sultan Devlerin Aşkı ve daha bir çok filmiyle gönülerde taht kuran Yeşilçam'ın efsanevi ismi Türkan Şoray, ülkemizde nadir görülen bir hastalığa yakalandığını söyledi.

Pek kimsenin adını bilmediği hastalık merak konusu oldu. Hastalığın adı Cushing sendromu...Cushing sendromuyla ilgili bilinmeyenler...

CUSHING SENDROMU NEDİR?

Cushing sendromu kortizol hormonunun olağanın üstünde bir düzeyde olduğu durumlarda ortaya çıkan belirtiler bütünüdür. Cushing sendromunun alışılmış nitelikleri kilo artması, obezite, kan basıncının artması (hipertansiyon), ve derinin zayıflaması sonucu oluşan çizgilerdir.

Belirtilerin ağırlığı ve niceliği hastanın ne denli uzun bir süredir kortizol etkisinde kalmasına bağlıdır.

Bu sendromun bulgularının çoğu Cushing sendromu'na özgü olmadığından, tanısı başka durumlarla karıştırılabilir.

CUSHING SENDROMU BELİRTİLERİ

Ülkemizde pek bilinmeyen Cushing sendromu kendini bu belirtilerle gösteriyor.

Cushing sendromu'na yakalanmış kişilerde gövde fazla kilolu, kol ve bacaklar ince, yüz yuvarlak ve tombuldur. Akne ya da cilt enfeksiyonları, karında, uyluklarda ve göğüste mor çatlaklar, kolay morarabilen hassas bir cilt, ensede yağ toplanması, zayıf kaslar, sırt ağrısı, kemik ağrısı ve kemiklerde hassasiyet gibi belirtileri vardır.

- Cinsel isteğin, içgüdünün (libido) azalması 100
- Obezite, kilo artması 97
- Yüzün yuvarlak biçimini alması 88
- Aybaşı kanamalarında değişiklik 84
- Kıllanma 81
- Hipertansiyon 74
- Deride bere, ezik 62
- Bitkinlik 62
- Deride çizgiler 56
- Kas gücünde azalma 56
- Damar sertliği 55
-(EKG) değişiklikleri 55
-Sırtta (ense altı) yağ kitlesi 54
- Şişlik ve ödem 50
- Şekere karşı olağan dışı duyarlılık 50
-Kemik erimesi ve kırılmalar 50
- Baş ağrıları 47
-Sırt ağrıları 43
-Yineleyen enfeksiyonlar 25
-Karın ağrıları 21
-Ergenlik sivilceleri ile akne 21
-Kadınlarda kelleşme, saç yitirimi

CUSHİNG HASTALIĞI İLE SENDROMU ARASINDAKİ FARK

Cushing sendromu böbreküstü bezinin üretmesi gerektiğinden fazla kortizol üretmesi durumunda ortaya çıkar. Eğer bu aşırı salgı hipofiz bezinin böbreküstü bezini uyaran adrenokortikotrop hormonu (ACTH) fazla üretmesinden dolayı oluşuyorsa o zaman bu duruma Cushing hastalığı denir.

Yani Cushing hastalığı Cushing sendromunun bir şeklidir. Cushing hastalığı ile Cushing sendromunun belirtileri aynıdır ama Cushing sendromuna neden olan tümör böbreküstü bezinde, hipofizde veya nadiren de vücudun başka bir yerinde olabilir. Uzmanlar tümörün yerini testler yaparak bulurlar.

CUSHİNG SENDROMU TANISI NASIL KONUR?

Cushing sendromunun tanısı uzun ve geniş kapsamlı bir süreç gerektirir.
Cushing sendromunun tanısı zor olabilir, özellikle endojen cushing sendromu, çünki diğer durumlarda  aynı belirti ve bulgular vardır.
Doktorunuz fiziksel olarak cushing sendromunun belirtilerine bakacaktır.
Aydede yüzü omuz aralarında  yağ artışı, buffalo hörgücü ve derisinde morluklar ve mor yırtıklar olan kadın yada erkekte cushing sendromundan şüphenenilir. Uzun süredir kortikosteroid tedavisi alıyorsanızbu ilaçların sonucu olarak doktorunuz cushing sendromundan şüphelenebilir.

CUSHİNG HASTALIĞI İÇİN YAPILACAK TESTLER

İdrar ve ken testleri: Bu testler idrara ve kandaki hormon düzeylerini ölçer ve vücudunuzda üretilen aşırı kortizolü gösterir. İdrar testleri için 24 saatlik idrar  biriktirmeniz gerekebilir. Hem kan hem de  idrar örnekleri  kortizol düzeylerini ölçmek için laboratuara gönderilir. Doktorunuz size altta yatan diğer aşırı üretim sebeplerini belirlem ek için daha özel kan ve idrar testleri önerebilir. Bu testler  diğer homonal ilaçlarla stimülasyon ya da supresyon öncesi veya sonrası kortizol düzeylerini ölçmek içindir.

Tükürük testi: Kortizol düzeyleri normalde gün içinde yükselip düşebilir. Cushing
sendromu olmayan insanlarda gece önemli bir kortizol düşüşü olur. Gece biriktirilen tükrük örneğinde kortizol düzeyleri ölçüldüğünde kortizol düzeyleri çok yüksekse doktorlara cushing tanısını gösterebilir.

Görüntüleme testleri: BT  ya da MR  pitüiter ya da adrenal  bezlerdeki  anormal  lokalizasyonları gösterebilir.Bu testler cushing sendromunun tanısına yardımcı olur ve aynı belirti ve bulgulara neden olabilecek medikal durumlar dışlanabilir. Depresyon, yeme bozukluğu ve alkolizm cushing sendromununu taklit edebilir.

CUSHİNG HASTALIĞNIN TEDAVİSİ VE İLAÇLARI

Cushing sendromunun tedavisi vücuttaki artmış kortizol miktarını düşürmeye yöneliktir. En iyi tedavi sebebe yöneliktir. Tedavi şunları içerir:
Kortikosteroid kullanımını azaltmak: Cushing sendromunun sebebi eğer uzun süre kortikosteroid kullanımı ise doktorunuz bu semptomları azaltmak için astım, artrit veya diğer durumların tedavisini yeterli düzeyde tutar ak ilaç dozlarını periodik olarak azaltabilirler. Medikal problemlerin çoğunda kortikosteroid olmayan ilaçlar kullanılabilir.

Cerrahi: Eğer cushing sendromunun  sebebi tümör ise doktorunuz size cerrahi önerebilir.  Hipofizer tümörler  beyin cerrahisi tarafından çıkarılır. Eğer tümör  adrenal bezlerde, akciğer ya da pankreasda  oluşmussa cerrahi standart ameliyatla ya da bazı vakalarda küçük insizyonlarla  minimal invaziv cerrahi teknik kullanılarak yapılabilir.

Ameliyat sonrasında vücudunuza doğru miktarda kortizol miktarını
sağlamak için kortizol replasman ilaçlarına ihtiyacınız olabilir.  Birçok vakada normal adrenal kortizol üretimi geri dönebilir ve doktorunuz kortizol replasman tedavisini kesebilir. Ayrıca bu süreç bir yıldan daha uzun  süreyi alabilir. Bazı örneklerde cushing sendromlu insanlarda normal adrenal fonksiyon asla geri dönmeyebilir ve ömür boyu replasman tedavisine ihtiyaç duyarlar.

Radyasyon tedavisi:
Eğer cerrahi ile hipofizer  tümörün tümü çıkartılamazsa genelde  o kişiye operasyon ile birlikte radyasyon tedavisi verilir. Ek olarak  cerrahi için uygun olmayan adaylar içinde radyasyon kullanılabilir. Radyasyon altı haftalık periyodlarla küçük dozlarda verilebilir  veya  stereotaktik cerrahi ya da gamaknife radyasyon denilen tekniklerle verilebilir.

İlaçlar: Bazı durumlarda cerrahi ve radyasyon tedavisi ile kortizol düzeyleri normale getirilemediginde doktorunuz size ilaç tedavisi verebilir. İlaçlar aşırı kortizol üretimini kontrol ederler (Ketokonazol, mitotan ve metirapon).  İlaçlar çok kötü durumdaki hastalarabelirti ve bulguları iyileştirmek ve cerrahi riskleri azaltmak için kullanılabilir. Bazı vakalarda tümör veya onun tedavisi hipofizer ve
adrenal bezde üretilen diğer hormonların eksikligine neden olabilir ve doktorunuz size bu hormonları yerine koymak için ilaçlar verebilir.

Eğer hiçbir tedavi yöntemi  etkili olmazsa doktorunuz size adrenal bezlerinizin cerrahi ile alınmasını önerebilir. Bu prosedür aşırı kortizol üretimini tedavi edecektir. Ayrıca sizin ACTH düzeyleriniz yüksek kalacaktır.  Bu durum sizin derinizde pigmentasyon artışının sebebi olabilir.Eğer tedavi edilmezse Cushing sendromu ölüme neden olabilir.  Ancak tedavi ile belirti  ve bulgular iyileşir ve kortizol düzeyleri normale gelir.