Cumhurbaşkanlığı seçimi için kaç oy gerekli?

30 Mart yerel seçimi bitti, Cumhurbaşkanlığı seçim yarışı start aldı. 2007 yılında kabul edilen anayasa değişikliğine göre ilk kez Cumhurbaşkanını halk seçecek. Cumhurbaşkanlığı seçimleri Ağustos ayında yapılacak.

İlk turda cumhurbaşkanı seçilebilmek için geçerli oyların salt çoğunluğunu yani yüzde 51'ini almak gerekiyor. İlk turda bu çoğunluğa ulaşılamaması durumunda ise ikinci tur seçime gidilecek. İkinci tura ilk oylamada en çok oy alan iki aday katılacak ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilecek.

Türkiye’deki kayıtlı seçmen sayısı 52 milyon 695 bin. 30 Mart yerel seçiminde ise kesinleşmemiş rakamlara göre 46 milyon 510 bin kişi oy kullandı. Geçerli oy sayısı ise 44 milyon 725 bin civarında.

CUMHURBAŞKANI SEÇİLMEK İÇİN 22 MİLYON OY GEREKLİ

30 Mart’ta kullanılan geçerli oy sayısı esas alınacak olursa cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turda sonuçlanması için en az 22 milyon seçmenin oyuna ihtiyaç var

SEÇMEN SAYISI Yurt dışındaki seçmen sayısı 2 milyon 734 bin. Gümrük kapılarında 2011'de AK Parti birinci çıktı.

GURBETTE SAADET OYLARININ İKİ KATI SEÇMEN VAR

Cumhurbaşkanlığı seçimiyle bu yıl ilk kez yurt dışındaki Türkler bulundukları ülkelerde oy kullanabilecek. Dışişleri Bakanlığı’nın 2 Aralık 2013 tarihli verisine göre yurt dışındaki kayıtlı seçmen sayısı 2 milyon 734 bin 429. Bu sayı Türkiye’deki seçmen sayısının yaklaşık yüzde 5’ine tekabül ediyor. Bu sayı 30 Mart seçimi için açıklanan Türkiye’deki kayıtlı seçmen sayısına eklendiğinde toplam seçmen sayısı 55 milyon 429 bin 429’a ulaşıyor. Bu rakam 30 Mart’a göre seçmen sayısının ve geçerli oy sayısının artacağı anlamına geliyor, seçmen sayısı ve geçerli oy sayısının artması ise cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turda sona ermesi için gereken oy sayısının da artması demek. Bu rakamlar cumhurbaşkanlığı hesabı için bir fikir verse de sonucu kullanılacak geçerli oylar belirleyecek.

Matematiksel olarak iki buçuk milyonu aşkın gurbetçi seçmenin önemli bir bölümünün desteğini sağlayan aday cumhurbaşkanlığı seçiminde avantaj sağlayabilir.

PARTİLERİN ALDIĞI OYLAR

30 Mart seçim sonuçlarına göre , il genel meclisi ve büyükşehir belediye meclisleri için kullanılan oylar esas alındığında partilerin oy dağılımı şöyle:

AK Parti 19 milyon 455 bin

CHP 11 milyon 444 bin

MHP 7 milyon 875 bin

BDP-HDP toplamı 2 milyon 952 bin

Saadet Partisi 1 milyon 248 bin

BBP 713 bin oy aldı.

Yurt dışındaki seçmen sayısı 30 Mart’ta BDP-HDP oylarınının toplamına yakın, Saadet Partisi oylarının ise iki katından fazla.

2011'DEKİ GURBETÇİ OYLARIN PARTİLERE DAĞILIMI

YSK’nın açıkladığı rakamlara göre 2011 genel seçimlerinde yurt dışında kayıtlı bulunan seçmen sayısı 2 milyon 568 bin 979 olmasına karşın seçime katılım oranı yüzde 5 oldu. Gümrük kapılarında 129 bin 283 oy kullanıldı, bunun 127 bin 867’si geçerli sayıldı.

AK Parti yüzde 61 oranıyla gurbetçilerin oyunu en fazla alan parti oldu, AK Parti'ye gümrük kapılarında 78 bin 875 oy çıktı.

CHP ise 33 bin 552 oyla ikinci parti oldu. CHP’nin gümrük kapılarındaki oy oranı ise yüzde 26.24 olurken

MHP 10 bin 503 oy alarak yüzde 8.21 oranında kaldı.

Saadet Partisi için kullanılan oy ise 1984 olarak kayıtlara geçti.

YURT DIŞINDAKİLER NASIL OY KULLANACAK?

Yurt dışı seçmen listeleri YSK tarafından ilan edilecek. Yurt dışında yaşayan seçmenlerin oy kullanabilmeleri için yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı olmaları gerekiyor. Buna göre gurbetçiler adres beyanında bulundukları temsilciliklerde veya yine gümrük kapılarında oy kullanacak.

KAÇ ÜLKEDE OY VERİLEBİLECEK?

Yurt dışında oy kullanılabilmesi için YSK’nın kararı ve o ülkenin izin vermesi gerekiyor. 56 ülke ve 118 temsilcilikte sandık kurulması öngörülüyor. Kayıtlı seçmen sayısının 500’ün altında olduğu ülkelerde ise sandık kurulmayacak. Gurbetçilerin oy kullananacağı tarih ve sandıklar randevu sistemiyle belirlenecek. Yani oy kullanacağı sandığı ve günü kendileri belirleyecek. Randevu almayanların gün ve sandığı ise YSK tarafından belirlenecek.

4 GÜN OY VERİLEBİLECEK

YSK tarafından cumhurbaşkanlığı seçimi için yurt dışında oy verme süresi her iki tur için azami dört gün olarak öngörülüyor. Oy verme işlemleri Türkiye'deki seçim gününden önce başlayacak. Kesin tarihler YSK tarafından belirlenecek.

CUMHURBAŞKANI SEÇİMİ NE ZAMAN?

 CUMHURBAŞKANINI KİM SEÇECEK? CUMHURBAŞKANI SEÇİM KANUNU