Çöpten elektrik üreteceğiz,10 milyon TL gelir sağlayacağız

Antalya’nın çöpünden elektrik üreteceklerini belirten Başkan Türel, “ Antalya’nın çöpü altın oluyor. Çöpten elektrik üreteceğiz. Belediye olarak yıllık 10 milyon liralık gelir sağlayacağız” dedi. Çöpün yüzde yüz doğaya kazandırılacağını belirten Başkan Türel, çevreci belediye anlayışını merak edenler yüzünü bu tesise çevirsin. İftiharla ve gururla sunuyoruz” diye konuştu

Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel’in, basın mensupları ile birlikte çıktığı Hobi Bahçesi, Boğaçayı Bitüm Depolama ve Asfalt Tesisi, EKDAĞ Üretim Tesisleri, Makine İkmal Binası, Döşemealtı Dağbeli Mellidağ Güneş Enerji Santrali yatırım turunun son durağı  Kızıllı Entegre Atık Değerlendirme Geri Dönüşüm ve Bertaraf Tesisleri oldu. Başkan Türel, basın mensuplarına tesis ile ilgili açıklamalarda bulundu. Başkan Türel, ‘Çöp altındır’ sloganıyla evsel ve katı atıkların değerlendirilmesi ve bertarafı yolculuğuna belediye başkanlığının ilk döneminde başladıklarını hatırlattı ve süreci anlattı. 

SÜRECİ ANLATTI

Başkan Türel şunları söyledi: “Antalya Büyükşehir Belediyesi olarak Kızıllı’da bulunan 100 hektarlık sahaya 14 Temmuz 2006 tarih ve 510 sayılı Büyükşehir Belediyesi Meclisi kararı ile 40 yıl süreli entegre tesisi yapımı ile ilgili çalışma kararımızı almıştık. Bu tesisle ilgili yola çıkışımız benim ilk dönem belediye başkanlığımı olan 2006 yılının 14 Temmuz tarihidir. Entegre tesisi yapım ihalesi bizden sonra 22-11-2011 tarihinde gerçekleştirilmiş; ancak diğer istekli tarafından bir dava açılmak suretiyle süreç başlatılamamıştır. İhale kararı hukuka ve yargıya yansımıştır. Burada bir işlem yapılabilmesi mümkün olmamıştır. 6360 sayılı kanun öncesi Türkiye’nin dünyaya açılan kapısı olan Antalya’nın her yıl dünyanın dört bir yanından misafirlerini ağırlayan ilçelerinde evsel katı atık yönetimi konusu gerektiği şekilde maalesef ele alınamamıştır. Ve ilçelerimizde oluşan evsel katı atıklar, 33 adet düzensiz depolama sahasında vahşi depolama yöntemiyle bertaraf edilmiştir. 6360 sayılı kanun sonrası belediyemizin evsel katı atık yönetimi konusunda bir hızlı ve sürdürülebilir projeler neticesinde, çevre ve insan sağlığı açısından risk oluşturan düzensiz depolama sahalarının 28 tanesi kapatılarak bu sahaların iyileştirme çalışmaları tamamlanmıştır. 5 adet sahanın iyileştirme çalışmalarına da halen devam ediliyor” şeklinde konuştu.

YÜKLENİCİ FİRMAYA BAYA YÜKLENDİK

Başkan Türel, göreve geldiği 1 Nisan 2014 sonrası Büyükşehir Kanunu ile Büyükşehir Belediyesi’nin sorumluluk alanının genişlediğini belirterek “Artan çöp miktarları da dahil edilerek ihalesi yapılan Entegre Katı Atık Projesi’nde, bu kapsamda revizyona gidildi. 2006’da başlatmış olduğumuz projelerin bizden sonraki dönemde Mustafa Akaydın döneminde devam ettirilmesi memleketimiz adına doğru bir adımdı. Ancak yapılan ihaledeki itirazlar bu konuda bir çivi çakılamaması gibi bir durumu ortaya çıkartmıştır. Biz göreve geldiğimizde yargıya yansımış bir ihale kararı vardı. İncelediğimizde de projeyle ilgili birtakım hukuki sıkıntılar söz konusuydu. Örneğin projede olmasına rağmen sözleşmede ve şartnamede olmayan bir güneş enerji santrali kurulumu söz konusuydu. Buna müsaade edebilmemiz hukuken mümkün değildi. Bunu yüklenici firmaya projesinden sözleşmede de olmadığı için çıkartmasını rica ettik. Kabul etti.  Böylece bir hukuki sorunu ortadan kaldırmış olduk. Açık söylemek gerekirse yükleniciye bayağı iyi yüklendik. Eğer hukuka uymayan bu uygulamalara yüklenici firma ısrar etseydi projeyi bugünkü noktasına getirmemiz mümkün değildi. O yüzden belediyenin kamu menfaati yönündeki talepleri yüklenici firma tarafından da karşılandı. Böylece hukuki ve teknik sorunları nihai aşamaya getirdik” şeklinde konuştu.

PROJE DEĞİŞİKLİĞİ

Başkan Türel, proje ile ilgili yeni düzenlemeleri ve elde edilen kazanımları da basın mensupları ile paylaşarak şunları söyledi: “ Eğer biz önümüzdeki projeye devam etmiş olsaydık, bizden önceki dönemdeki ihaleyi aynen uygulasaydık geriye kalan atık miktarı yüzde 60 mertebesinde olacaktı. 100 metreküp bir çöp alanında geriye 60 metreküpü çöp olarak kalan bir tesis gerçekleşmiş olacaktı. Biz bunu ancak bir yakma tesis ile çözebileceğimizi söyledik ve böylelikle yüzde 5 mertebesine kalan atık miktarını indirecek bir proje değişikliği sağlamış olduk. Sahanın atık miktarının düşük miktarda kalacak olması ile atık sahasının ömrünü uzatacak bir değişiklik söz konusu oldu. Bin ton gün kapasiteli Türk finansman kurulum ile işletilmesi yükleniciye ait olmak üzere, yüklenici bakımından temin edilen alan üzerinde 150 milyon dolarlık bir yatırım maliyeti kabullenilmek kaydıyla gazlaştırma tesisi yani yakma ünitesi oluşturduk. Mevcut gazın yakılarak enerjiye dönüştürülmesi, bizim devraldığımız projeye eklediğimiz en önemli husustur. Eğer biz bu yakma tesisini projeye eklemeseydik, saatte 5 bin metreküp metan gazı atmosfere karışacaktı. Yüklenici, ek bir 150 Milyon dolarlık yatırımı hem de kendi edinmiş olduğu mülkiyet üzerinde projeyle entegre etmek durumda kaldı. 

HUKUKİ SORUNLARI GİDERDİK

Tesisin 2016 yılının Ekim ayında temelinin atıldığını hatırlatan Başkan Türel, “ Burası boş bir araziydi şimdi devasa tesisler kuruldu.  Güneş enerjisi tesisi şartnamede ve sözleşmede mevcut olmamasına rağmen taslak projede vardı yasal uyumsuzluk ortaya çıkarıyordu. Bunu da kabul etmemiz mümkün değildi. Çünkü bizden önce de imzalansa, sözleşmede olsaydı sorun olmazdı. Ama sözleşmede olmadığı için bir güneş enerjisi santralinin kurulması hukuken ciddi sorunlar çıkartacaktı. Geçmişte bu nasıl yapılmış o bizim meselemiz değil ama düzeltmek bizim meselemizdi. Dolayısıyla o hukuk dışı durumu da yüklenici firmanın kabulüyle giderdik ve güneş enerjisi santrali ile ilgili bölüm taslak projeden çıkartıldı. Bu da en önemli hukuki sorunun giderilmesi açısından önemliydi” dedi. 

10 MİLYON TL GELİR

Başkan Türel, sözlerini şöyle sürdürdü: “İl sınırları içerisinde oluşan atıklar, ITC Antalya Katı Atık Enerji Yönetimi Danışmanlık Gıda Nakliye Sanayi Ticaret Anonim Şirketi tarafından gerçekleştirilecek olan transfer istasyonlarının proje kapsamına alınması sağlandı. Bu transfer istasyonları proje kapsamında değildi. İstasyonlar olmadığı takdirde uzak ilçelerden çöplerin tesise getirilerek enerjiye dönüştürülmesi imkansızdı, söz konusu olamazdı. Bu transfer istasyonları yüklenici firma tarafından talebimiz doğrultusunda kabul edildi. Ve projeye eklendi. Ayrıca gazlaştırma tesisi yapımı ile ilgili 25 megavat kurulu güce sahip enerji tesisine 20 megavat daha ekleme yaptırdık. Yapmış olduğumuz eklenti ile enerji üretim tesisi kurularak belediyemize yıllık 10 milyon TL enerji geliri sağlanıyor. Geçmişte olsaydı bu 5.5 milyon TL ile sınırlı kalacaktı. Bizim yapmış olduğumuz revizyonla, 10 milyon Türk Liralık bir yıllık gelire yükselmiş oldu”  

SIFIR TL ÖDEYECEĞİZ

Antalya Büyükşehir Belediyesi olarak Entegre Atık Değerlendirme Geri Dönüşüm ve Bertaraf Tesisi’nin bir istisnasının söz konusu olduğunu belirten Başkan Türel, “ Zannediyorum, firmanın 13 tane buna benzer tesisi var. Ama en son burayı yaptıkları için en son teknoloji bu tesiste. Bunu özellikle ifade etmek isterim. En son teknoloji nerede kullanıldı denilirse Türkiye’de Antalya tesislerinde kullanıldı. Hatta ben iddia ediyorum belki Avrupa’daki teknolojiden de üstün bir teknolojiyi Antalya’da hayata geçirmiş olacağız. Buranın özelliği şudur; bu gibi tesislerde çöp ton miktarına göre yüklenici firmalara bir bedel ödenir. Her yerde çöpün ton miktarına göre belediyeler yüklenici firmalara bir bedel öderler. Antalya’da biz sıfır lira ödeyeceğiz. 

Yani çöp başına bir ton fiyatıyla yüklenici firmaya bedel ödemeyen tek tesis Antalya’da. Artı, üste de ürettikleri enerjiden bir gelir elde ediyoruz. Bu da tahmini olarak senelik 10 milyon TL’ye tekabül ediyor. Yani sadece tesisi yapma 150 milyon dolar olduğuna göre tesisin tamamı 215 Milyon dolar. Düşünebiliyor musunuz? 215 Milyon doları belediye kasasından 1 kuruş harcamadan yapıyoruz. Antalya’nın topladığımız bütün çöpünü bu tesiste bertaraf ediyoruz. O çöpü bertaraf ediyorken, gazlaştırma ve yakma tesisi ile enerjiye dönüştürüyoruz, elektriğe dönüştürüyoruz ve elektriğe dönüştürdüğümüz miktarın içerisinde Büyükşehir Belediyesi’ne de pay almak suretiyle yılda 10 milyon TL de gelir elde ediyoruz” diye konuştu. 

KAZAN KAZAN

Başkan Türel konuşmasına şöyle devam etti: “İş bilenin kılıç kuşananın diye işte buna derler. Bunu burada çok kıymetli Çevre ve Şehircilik Bakanımız Sayın Özhaseki ilk dinlediğinde fevkalade sürpriz olarak değerlendirmiş ve böyle bir sistemin Türkiye’de hiçbir yerinde olmadığını ifade etmişti. Biz çöp için bir bedel ödemiyoruz, çöpü enerjiye çevirerek üste bir de para kazanıyoruz. Yatırım maliyeti için de kasamızdan bir para çıkmıyor. Yani kazan-kazan-kazan-kazan. Dört tane kazan bu işin içerisinde mümkün olabilecek ve belediyemiz de çöplerinden elektrik elde edebilen çağdaş belediyecilik normlarına uygun bir hizmeti üretmiş olacak. Alanya’da Aysultan Kadınlar Plajı’mızın açılışında söylemiştim. Benim ilk dönem belediye başkanlığım olan, 2006 senesinde bu projeyi başlatıyorken Avrupa’daki birçok çöp çevrim tesisini gezmiştik. Bunlardan bir tanesi de 20 Eylül 2005 tarihiydi. 20 Eylül 2005 tarihini hiç unutmam tam 4 tane çöp tesisi gezmiştik. Hepsinin kapısında ‘Çöp Altındır’ yazıyordu. ‘The Waste Is Gold’. Çöpünü altın gören bir şehir artık Antalya. Bu noktaya geldik. 

ENERJİ ÜRETİMİNE BAŞLANIYOR

Kızıllı düzenli depolama tesisinde bertaraf edilen çöp miktarının 2016 yılında yazın 2500 ton, kışın 1800 ton gün olduğunu belirten Başkan Türel, “ Hizmet ettiği nüfus ise 2016 yılı itibariyle bir buçuk milyon kişi. Kızıllı Entegre Atık Değerlendirme Geri Dönüşüm ve Bertaraf Tesisi yapımı için 14 Ekim 2016 tarihinde yer teslimini yapmıştık temel atma törenimizi gerçekleştirmiştik ve bir buçuk senelik 18 aylık bir süre belirlediysek de Antalya’mızın turizm kenti olması acil ihtiyacı doğrultusunda inşaat çalışmaları yüklenici firma tarafından hızlandırılmış ve tesisin ilk etabı tamamen tamamlanmıştır. Ağustos ayında mekanik ekipman test ve denetim üretimine de artık başlanıyor. Yani bir süre sonrada burada da enerji üretiminin denemesini yapar hale geleceğiz. Bayram ertesinde başlayacağız. 10 ton gün kapasiteli tıbbi atık sterilizasyon tesisi zaten biz başladığımızda hizmetteydi o da yine aynı şekilde hizmete devam ediyor. Tamamlanan bu proje ile artık Antalya’mızın çöpünün yüzde 95’i bertaraf edilecek kalan yüzde 5’lik kısmı da çimento fabrikalarında yakıt olarak kullanılarak bertaraf edilecek. Böylelikle neredeyse yüzde yüzüne yakın çöpümüz doğada kalmayacak ve bu çöp artık doğaya kazandırılacak. İşte çevreci belediye çevreci anlayış ne diye merak edenler yüzünü Kızıllı’daki entegre tesisimize çevirsin çevrecilik nasıl olurmuş görsün. Bunu buradan da bütün çevrecilerimizin dikkatine iftiharla ve gururla sunuyoruz. Memleketimize hayırlı uğurlu olsun.