Çocuklarda geç konuşma nedenleri

Çocuklar hangi hastalıklar veya nedenler yüzünden geç konuşur? Konuşma gelişimini hızlandırmak için neler yapabilirsiniz?

Bazı çocuklar yaşıtlarına kıyasla daha geç konuşmaya başlayabiliyor. Bu, her zaman konuşma bozukluğu sorunu veya ciddi bir sorun olduğu anlamına gelmiyor. Ancak, onu iyi gözlemlemeli ve ciddi sorun olasılığını düşündüren durum fark ettiğinizde de hemen çocuk doktoruna başvurmalısınız.

Çocuğunuzun geç konuşmasının nedeni ne olabilir? Çocukların daha iyi ve daha hızlı konuşabilmesi için anne babalar neler yapabilir? Bu soruların cevaplarını pudra.com araştırdı…

Çocuk Nörolojisi Uzmanı Prof. Dr. Serap Uysal, konuşmada gecikmesi olan çocuklarda ciddi bir sorun olasılığını düşündüren bulguları şöyle sıralıyor

• Çocuğun işaret ve diğer iletişim biçimleri normal değilse
• Çocukta ek bir fiziksel, gelişimsel sorun varsa
• Anlaşılmaz sesler çıkarıyorsa
• Çevresine karşı isteksiz ve ilgisizse
• Yeni ortam ve durumlara uyum sağlamakta güçlük çekiyorsa
• Yalnız kalmayı tercih ediyorsa
• İsteklerini öfkeli davranışlarla anlatmaya çalışıyorsa

bir uzmana başvurmak en doğrusu olacaktır. Prof. Dr. Serap Uysal, beyindeki konuşma işlevi ile ilgili merkezlerin, kasların ve sinirlerin hastalığına ya da bozukluğuna bağlı olarak ortaya çıkan konuşma bozukluklarının nedenlerinin saptanması için, nörolojik muayene ve laboratuvar testleri yapılması gerektiğini belirtiyor.

Çocukların geç konuşma nedenleri ne olabilir?

• Zeka geriliği
• İşitme sorunu
• Görme sorunu
• Sık havale ve epilepsi (sara) geçirme
• Yaygın gelişimsel gerilik
• Kronik depresyon
• Çocukluk çağı psikozları

Geç konuşmaya yol açan diğer etkenler

Yalnız kalma: İnsanlarla fazla bir arada kalmayan, kendi haline bırakılan, onunla fazla konuşulmayan çocuklar geç konuşabilir.

Televizyon izleme: Özellikle 0-3 yaş döneminde televizyon izleyen çocuklarda dış dünyadan kopma, kendi halinde olma eğilimi, insanlardan ve insanlar arası ilişkilerden uzaklaşma, nesneler ile daha fazla ilgilenme, duygusal alışverişten vazgeçme, konuşmama, yaşıtları ile ilgilenmeme, seslenince bakmama gibi durumlar gözlenebilir.

Evde model alacak kişilerin azlığı: Bunun yanı sıra evde kullanılan dilin niteliğinin bozuk olması da çocuğun konuşma gelişimini etkiler.

Çocuğun içe kapanık olması: İçe kapalı kişilik yapısı ya da kaza benzeri durumlar sonrası yaşanan şoklar da çocukların konuşma yaşını etkileyebilir.

Kardeş kıskançlığı: Kardeşi olan çocuklar kendilerine ilgi gösterilmediğini düşünüp konuşmayarak tepki verebilirler.

Cinsiyet: Erkek çocuklar kızlara göre daha geç konuşmaya başlarlar.

Ailevi faktör: Ailede iki dil kullanıldığı durumlarda çocuklar geç konuşabilirler.

Çocuğunuzun konuşma gelişimini hızlandırmak neler yapmalısınız?

• Çocuğunuza sevgi ve ilgi gösterin, sık sık konuşun onunla.
• Ona hitap ederken tane tane ve düzgün konuşun.
• Sık sık soru sorun.
• Çocuğunuz bazı sözcükleri akıcı söyleyemediğinde sabırlı davranın, ona baskı uygulamayın.
• Daha ilk hece ve sesleri çıkartmaya başladığında, söylediği sesleri ona tekrarlatın.
• Onu insanlar arasında bulundurun, fazla kendi başına kalmasına izin vermeyin.
• Mümkün olduğunca yaşıtlarıyla oyun oynamasını sağlayın.
• Bir nesneyi eline aldığında onunla ilgili ona bir şeyler anlatın.
• Özellikle 0-3 yaş döneminde mümkün olduğunca televizyon izlettirmeyin. Eğer bebek ya da çocuk kanalı izliyorsa, gördükleri hakkında açıklama yapın.
• Onun işaretle gösterip de istediklerini hemen yerine getirmek yerine konuşarak yönlendirin, anlatmasını sağlayın.
• Ona kitap okuyun, masal anlatın, ninni söyleyin.
• Size bir şey söylediğinde karşılık verin.
• Onunla yaratıcı oyunlar oynayın.
• Sağlıklı beslenmesine, yeterli uyku uyumasına özen gösterin.