Çinli uzmanlar ABD'yi böyle uyardı

Uzmanlar, Çin ile Japonya arasındaki tartışmalı adalar konusunda ABD’nin tavrının kontrolden çıkacak bir oyun olduğunu ve bunun en sonunda ABD’ye zarar vereceği uyarısında bulundu.

Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nun (PLA) Askeri Bilimler Akademisi’ne bağlı Milli Savunma Politikası (CNDP) Merkezi tarafından kısa süre önce yayımlanan 2012 Strateji Raporu’nda, Çin’in Japonya ile olası bir çatışmasına dikkat çekildi.

Raporda, merkezin uzmanları, Asya-Pasifik bölgesinin coğrafi ve askeri rekabet için ‘’yeni global merkez’’ haline geldiğini vurgularken, büyük güçlerin (ABD, stratejik odak kaymasını doğuya doğru hızlandırdı) bölgesel hakimiyet için çabalarını yoğunlaştırdığına dikkat çekildi.

Çin’in çevresi için güvenlik riskine ve tartışmalı adalar (Çin, Diaoyu olarak adlandırıyor) nedeniyle Japonya ile olası bir çatışmanın yaşanabileceğine dikkat çeken Çin Uluslararası Çalışmalar Vakfı ile Asya-Pasifik araştırma merkezi yöneticisi Shen Shishun, son yıllarda ABD’nin Asya merkezli stratejisi ve artan bölgesel çatışmalar sonucunda, Çin’in çevresindeki güvenlik durumunun aslında karmaşık ve belirsiz hale geldiğini söyledi.

Washington’un, Çin’i ABD’nin bölgesel ve küresel üstünlüğüne potansiyel olarak meydan okuyabilecek bir ülke olarak gördüğünden Pekin’in artan ekonomik ve siyasi nüfuzunu dengelemek adına bölgede anlaşmazlıkları tahrik etmek istediğini savunan Shen, ABD stratejisinin Çin’i komşu ülkelerle toprak anlaşmazlıklarına saplamayı ve tek başına bırakmayı hedeflediğini ileri sürdü. Çinli uzman, ABD’nin, çıkarına gelmeyecek silahlı çatışmayı görmek istemediğini de ifade etti.

ABD’nin bölgede durumu kontrol etmek için denge oyunu oynadığını da kaydeden Shen, Washington’un Pekin ile Tokyo arasında Diaoyu adaları konusunda taraf olmadığını defalarca söylese de yine Diaoyu adalarının ABD-Japonya arasında imzalanan Karşılıklı İşbirliği ve Güvenlik Antlaşması’nın 5.maddesi kapsamında olduğunu iddia ettiğini ifade etti. Çinli uzman, bunun kontrolden çıkacak bir oyun olduğunu ve en sonunda ABD’ye zarar vereceği uyarısında bulundu.

JAPONYA SORUNU

Rapor, Doğu Çin Denizi'ndeki Diaoyu adaları üzerinde Japonya'yla Çin'in son olarak üst üste sert mesajları ve adımlarının ardından geldi. Raporda, adalar üzerinde iki ülke arasındaki anlaşmazlığın dozunun artması halinde askeri bir çatışmanın oluşabileceği, çatışmanın denizden havaya da sıçrayabileceği uyarısı yapıldı.

PLA Askeri Bilimler Akademisi’nden araştırmacı Liu Lin ise, Japon jetleri ve gemilerinin, bölgede deniz gözetleme uçağı ve gemilerini sürekli takip ve taciz etmesi nedeniyle riskin çok yüksek olduğunu söyledi. 26 Masyıs’ta Almanya'yı ziyaret eden Çin Başbakanı Li Keqiang, 2. Dünya Savaşı döneminde Potsdam Konferansı'nın düzenlendiği yeri ziyaret etmiş ve 1945’te yayımlanan Potsdam bildirisinde Japonya'nın işgal ettiği Çin topraklarını mutlak suretle geri vermesi gerektiğini belirtmişti.

Pekin’deki Renmin Üniversitesi Doğu Asya Araştırmaları direktörü Huang Dahui ise, Çin ile Japonya arasındaki sorunlar zincirinin çıkar ve hak çatışmasından daha fazla olduğunu belirterek, ‘’Bu aynı zamanda güç dengesinin bir sonucudur. Çin, Japonya’yı geçerek dünyanın en büyük ikinci ekonomisi oldu. Fakat Japonya Çin’i ortak yerine, tehdit ve rekabetçi ülke olarak görüyor.’’ ifadelerini kullandı.