Çinin önlenemez yükselişi

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerinden derlenen bilgilere göre, dünya, 2004 yılında, 1979-1981 ortalamasına oranla et üretimi yüzde 90,9 artarak 136 milyon 219 bin tondan 260 milyon 98 bin tona, tahıl üretimi yüzde 44,3 artarak 1 milyar 573 milyon 227 bin tondan 2 milyar 270 milyon 360 bin tona, meyve sebze üretimi yüzde 119,7 artarak 629 milyon 744 bin tondan 1 milyar 383 milyon 649 bin tona çıktı. Dünya ülkeleri içinde en belirgin üretim artışı Çin'de görüldü.

Bu dönemde Çin, tahıl üretimini dünya ortalaması oranında artırmasına karşın, meyve sebze üretimi ile et üretiminde olağanüstü bir büyüme gerçekleştirdi. Çin, bu dönemde et üretimini 5 katına, meyve sebze üretimini 7,5 katına çıkardı. 1979-1981 döneminde ABD'nin 5'de 3'ü kadar et üreten Çin, 2004 yılında üretimini ABD'nin iki katına kadar yaklaştırdı. Çin, 1979-1981 döneminde dünya et üretiminin yüzde 10,66'sını, dünya meyve sebze üretiminin ise yüzde 10,72'sini karşılarken, 2004 yılında dünya et üretiminin yüzde 28,57'sini, meyve sebze üretiminin ise yüzde 36,62'sini tek başına yapar hale geldi.

ASYA, BREZİLYA'NIN PAYI ARTIYOR, AVRUPA GERİLİYOR

Et ve meyve sebze üretim rakamlarına bakıldığında özellikle Asya ülkeleriyle Brezilya'nın oranlarını artırdıkları, buna karşın Avrupa ülkelerinin payının düştüğü görülüyor. Et üretiminde bu dönemde Almanya'nın payı yüzde 5,08'den yüzde 2,61'e, Fransa'nın payı yüzde 3,98'den yüzde 2,40, meyve sebzede İtalya'nın payı yüzde 5,41'den yüzde 2,48'e, İspanya'nın payı yüzde 3,36'dan yüzde 2,12'ye inmiş.

Dünya nüfusunun yüzde 1,13'ünü barındıran Türkiye, yüzde 2,61 payla meyve ve sebze üretiminde kıta devletler sayılan Çin, Hindistan, ABD ve Brezilya'nın ardından 5'inci sırada bulunurken, tahıl üretiminde yüzde 1,5 payla 14'üncü, et üretiminde yüzde 0,61 payla 30'uncu oldu.

Özellikle meyve sebze üretiminde çok güçlü olan, başta buğday olmak üzere tahıl üretiminde de nüfusunun oldukça üzerinde bir pay alan Türkiye, dünya ortalamasından daha hızlı büyümesine rağmen et üretiminde oldukça gerilerde yer alıyor. 1979-1981 döneminde dünya tahıl üretiminin yüzde 1,6'ı Türkiye'de yapılıyordu ve Türkiye bu üretim oranıyla sıralamada 12'inciydi. 25 milyon 232 bin tonluk tahıl üretimini 2004 yılına kadar yüzde 34,9 artıran ve 34 milyon 50 bin tona çıkaran Türkiye, Vietnam ve Arjantin'e geçilerek 14'üncü sıraya geriledi.

Hemen her zaman güçlü olduğu meyve sebze üretiminde de Türkiye'nin payı bu dönemde geriledi. 1979-1981 ortalamasında 21 milyon 20 bin ton meyve sebze reten

Türkiye, üretimini 2004 yılına kadar yüzde 71,5 oranında artırdı ama payı yüzde 3,34'den yüzde 2,61'e geriledi. Buna rağmen, 1979-1981 döneminde Türkiye'nin önünde yer alan İtalya ve İspanya'daki yetersiz üretim artışı, Fransa ve Japonya'da ise üretimdeki düşüş nedeniyle sıralamada 9'unculuktan, 5'inciliğe yükseldi.

TÜRKİYE'NİN ET ÜRETİMİ YETERSİZ

Türkiye, hemen her zaman yetersiz olduğu hayvancılıkta ise dünya ortalamasının üzerinde büyüdü. 1979-1981 döneminde Türkiye, 714 bin tonluk üretimle dünya et üretiminin yüzde 0,52'sini karşılıyordu.

Türkiye et üretimini, 1979-1981 ile 2004 arasında yüzde 90,9 olan dünya ortalama büyümesinin üzerinde, yüzde 121,7 oranında artırarak 1 milyon 583 bin tona, payını da yüzde 0,61'e çıkardı. Fakat, dünya nüfusunun yüzde 1,13'ünü barındıran Türkiye'nin et üretimini bir katına yakın bir oranda (yüzde 85,7) artırması gerekiyor ki nüfus ağırlığı kadar bir paya ulaşabilsin.

Bu dönemde Türkiye, sıralamada Macaristan, Yeni Zelanda, Sırbistan, Avusturya ve Çek Cumhuriyeti gibi ülkeleri geride bırakırken, Vietnam, Endonezya, Güney Kore, İran ve Pakistan'a geçildi ve 30'uncu olarak kaldı.