Çin'e Türk diplomat engeli

Çin'e set çeken adam

Tekstilde kotaların kalkmasıyla Çin'in dünya pazarına yayılma planına Türk diplomat Bölükbaşı 'taş koydu'.

Dünya Ticaret Örgütü'nün mayıs zirvesinde Çin-Türkiye savaşı: Ucuz malla dünyaya açılan Pekin, kotaların gündeme gelmesini engellemek istedi. 28 Airbus alımını AB'ye rüşvet olarak masaya yatırdı.

AVRUPA PAZARI İÇİN MASA BAŞI SAVAŞI
Çin'in karşısında önceki 22 toplantıdaki gibi Türkiye vardı. AB pazarını kaybetmemek için 'tekstile kota' lobisi yapan DTÖ Temsilcisi Bölükbaşı, Amerika ve Afrika'nın desteğini aldı.

"TÜRKLER, AB'LİNİN YAPAMADIĞINI YAPTI"
Baskı sonuç verdi ve örgüt tarihinde ilk kez görüşmeler kilitlendi. Ve yeni zirve belirsiz bir tarihe ertelendi. Kriz, Fransız Liberation gazetesinde de "Ölümüne savaş" başlığıyla yansıdı.

Çin-Türkiye savaşı DTÖ'yü bloke etti

Kotaların kalkması ile dünya ticaretini tehdit eden Çin, DTÖ'de Türkiye engelini aşamadı. Cenevre'deki toplantıda Çin, kotaların gündem yapılmamasını istedi ama Bölükbaşı'na çarptı.

Dünya Ticaret Örgütü'nün (DTÖ) 8-10 Mayıs tarihleri arasında Cenevre'deki toplantısı, Türkiye- Çin savaşına döndü. Toplantıda Çin Heyeti'nin tekstil ihraç kotalarına etkisi konusunda bir tartışmanın yapılmasına karşı çıkması üzerine, devreye DTÖ Daimi Temsilcimiz, Türkiye'nin BM Cenevre Nezdindeki Büyükelçisi Deniz Bölükbaşı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı yetkilileri girdi. DTÖ'nün gündemine damgasını vuran tartışmalar sonucunda toplantı 'bloke oldu' ve görüşmeler belirsiz bir tarihe ertelendi.

AIRBUS PAZARLIĞI
Böylece belki de ilk kez DTÖ'nün gündemini tarım değil "tekstil" işgal etmiş oldu. İddialara göre Çin, konunun görüşülmemesi için öyle büyük baskı yaptı ki, 28 Airbus uçağı alımı bile pazarlık konusu oldu. Ancak konuyu toplantının gündeminden çıkarmayı başaramadı. Bu konu çok önemli çünkü, eğer Çin konuyu DTÖ gündeminden çıkarmayı başarsaydı, tekrar gündeme alınması oldukça zor olacaktı. Cenevre'de dişe diş geçen savaşta 14 aydır sektör olarak Çin'in yaratacağı tahribatı her platformda anlatmayı görev bilen İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Süleyman Orakçıoğlu da vardı. Orakçıoğlu, Cenevre'de tam bir galibiyet aldıklarını belirterek, "Çin yetkililerinin Mal Ticaret Konseyi Toplantısı'ndan önce DTÖ'de yaptıkları girişimler ve yeni Konsey Başkanı Finlandiyalı Vesa Tipani Himanen'i etkilemek için yapmış oldukları baskılar sonuç vermedi" dedi. Gelinen son noktada konsey başkanı bir uyuşma ortamı arıyor. Avrupa Birliği ve ABD'de devam eden soruşturmalar nedeniyle konunun DTÖ Mal Ticaret Konseyi'nde de sıcak gündem olmaya devam edeceği ifade ediyor. Tüm bunlar da Çin'in üzerinde baskı yaratıyor. Sektör temsilcileri tüm bu gelişmelernedeniyle yakın zamanda Çin'in konuyla ilgili çözümler üretmesinin zorunlu olacağının altını çiziyor.

14 AYDA 22 TOPLANTI
DTÖ'yü bloke eden kota kavgası ile ilgili Türkiye'nin başlattığı mücadele aslında yeni değil. Bundan 14 önce Türk tekstil ve hazır giyim sektörü 2005'te kotaların kalkması ile ortaya çıkacak sonuçlara işaret etmek için bir İstanbul Deklerasyonu yayınladı. Bu deklerasyonda, 2005'te kotaların kalkması ile birlikte dünya ticaretinde Çin'in bir monopol yaratacağına dikkat çekildi. O günden bu yana ise değişik ülkelerde 22 toplantı yapıldı. Türk tekstil ve hazır giyim sektörü için AB pazarı büyük bir önem taşıyor. Sektörün 2004 yılı toplam 18 milyar dolarlık ihracatının 13 milyar dolarlık bölümü AB ülkelerine yapılıyor.

Haber: Hacer Gemici
Kaynak: