Çinden ABDyi üzecek İran kararı

Çin-ABD Stratejik ve Ekonomik Diyalogu'nun ikinci turu bugün Pekin'de başladı. İki gün sürecek görüşmelerde bugün, sağlık, gümrük, enerji, çevre ve iklim değişikliği işbirliği ile iki ülke ordusu arasındaki işbirliği de dahil olmak üzere beş konu ele alındı.

Çin Cumhurbaşkanı Hu Jintao açılış töreninde yaptığı konuşmada, iki ülkenin, ilişkilerin doğru yönde gelişmesinde ısrar etmesi, birbirinin "önemli çıkarlarına ve kaygılarına saygı göstermesi" gerektiğini söyledi. Konuşmasında Hu, üst düzey ve her kademedeki yoğun temasların koruması, karşılıklı yarar ve ortak kazanca dayalı işbirliğinin geliştirmesi ile bölgesel ve uluslar arası sorunlardaki eşgüdümün güçlendirmesi gerekliliğine işaret etti. Hu ayrıca, ABD ve ülkesinin, "bölgedeki sorunlu yerlerin idaresi" ve "dünyada barış ve güvenliğin muhafazası" konusunda ortak sorumlulukları bulunduğuna dikkat çekti.

Hu, ayrıca Çin'in tartışmalı döviz kuru denetimleriyle ilgili olarak daha fazla reform yapma sözü verdi ve döviz kuru reformunu gerçekleştireceklerini söyledi.

ÇİN'E BİRLİKTE ÇALIŞMA ÇAĞRISI

Görüşmelere katılan ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ise Çin'e, Güney Kore donanmasına ait bir geminin batırılmasından sorumlu tutulan Kuzey Kore'ye karşı ülkesiyle birlikte çalışması çağrısında bulundu. Açılıştaki konuşmasında Kuzey Kore'nin, söz konusu olayın hesabını vermek zorunda olduğunu belirten Clinton, Kuzey Kore ile yaşanan bu durumu, "acilen ilgilenilmesi gereken bir mesele" olarak değerlendirdi. Ancak açılışta konuşan Çin Devlet Başkanı Hu, Başbakan Yardımcısı Wang Qishan ve Devlet Müşaviri Dai Bingguo, özellikle İran ve Kuzey Kore konularına değinmedi.

Sadece Devlet Müşaviri Dai, Çin'in çatışmayı kışkırtacak herhangi bir girişimi destekleyemeyeceğini ifade etti. Çin, öteden beri İran ve Kuzey Kore'nin nükleer sorununun görüşmeler ve diyalog yoluyla çözülmesi gerektiğini savunmuş ve İran'ın nükleer takasının Ankara'da yapılması anlaşmasını desteklediğini bildirmişti.

Açılışta ayrıca Clinton'a eşlik eden ABD Hazine Bakanı Timothy Geithner de bir konuşma yaptı.

ABD bu toplantıya yaklaşık 200 kişilik bir heyetle katılıyor. Söz konusu toplantı, "strateji" ve "ekonomi" olmak üzere iki bölümden oluşuyor. Çin medyasına göre, ekonomi diyalogunun ana konusu, "Sürekli olarak gelişen ve karşılıklı yarar ve ortak kazanca dayalı Çin-ABD ekonomik işbirliği ve ortaklık ilişkilerinin korunması". Strateji diyalogunun ana konusunu ise, enerji güvenliği, iklim değişikliği, Birleşmiş Milletler'in (BM) barışı koruma gücü ve terörle mücadele gibi konular oluşturuyor.

Çin-ABD Stratejik ve Ekonomik Diyalogu, iki ülke liderlerinin Nisan 2009'da yaptıkları ortak çağrıyla oluşturuldu ve ilk toplantı, Washington'da geçen Temmuz ayında yapıldı.

TİCARİ KONULAR

Toplantının bugünkü oturumunda konuşan Çin Ticaret Bakanı Chen Deming, Çin'in ihracatına karşı alınan önlemlerin ve uygulanan kontrolün ortadan kaldırılması ve yüksek teknoloji ürünlerinin Çin'e ihraç edilmesi konusunun ele alındığını kaydederek, "Bu, Çin ve ABD arasındaki ticaret dengesinin anahtarıdır" diye konuştu. Konuşmasında Chen, ABD'nin ihracat kontrol sistemini tekrar gözden geçirdiğini ve sistemde köklü reform yapmak istediğini söyleyerek, bunu olumlu karşıladıklarını aktardı. Çinli Bakan, ABD'nin Çin'e karşı "ayrımcı" politikalardan vazgeçerek, özel ihracat kontrol uygulamalarını kaldırmasını beklediklerini de dile getirdi.

Chen ayrıca, Avrupa'daki borç sorununu da konuştuklarını anlatarak, "Avrupa'da ortaya çıkan borç sorununu yakından izliyoruz. Avrupa Birliği (AB), Avrupa Merkez Bankası ve Uluslararası Para Fonu'nun Yunanistan'a yaptığı yardımı destekliyoruz. Uluslararası Para Fonu'nun önemli bir üyesi olan Çin, üstüne düşen sorumluluk ve yükümlülükleri yerine getirecektir." diye konuştu.